Маятниктің тербеліс периодының оның ұзындығына тәуелділігін зерттеу.
массаны жіпке іліп ұзындығы 1 м және 2 м маятниктің 10 тербеліске кететін уақытын өлшеу керек. Тербеліс амплитудасы 10 см-ге тең болсын. әрбір ұзындыққа сәйкес тербеліс периодын есептеу қажет. Өлшеу нәтижелерін 1.1 кестеге жазу керек.
Тәжірибелік мәліметтер. Математикалық маятниктің тербеліс периодын өлшеу.
1.1-кесте
m, кг
, м
А, см
n
t 1, c
t 2, c
t 3, c
, c
T, c
Өлшеу нәтижелерін математикалық өңдеу.
Есептеу нәтижелерін екінші кестеге (1.2-кесте) жазу кажет.
Еркін түсу үдеуін есептеу. 1.2-кесте
Еркін түсу үдеуінің қателігін есептеу.
- еркін түсу үдеуінің орташа арифметикалық мәні былай есептелінеді:
,
мұндағы - өлшеулер саны.
- орташа квадраттық қателікті келесі формула бойынша анықтайды:
, .
сенімділік ықтималдылығына сәйкес кездейсоқ қателіктің сенімділік шегін келесі теңдеу бойынша есептейді:
,
мұндағы - Стъюдент коэффициенті. Оның мәндері берілген.
Есептеу нәтижесін мына түрде жазу керек: .
Еркін түсу үдеуінің салыстырмалы қателігі: .
Еркін түсу үдеуін дәлірек есептеу.
Еркін түсу үдеуін дәлірек келесі теңдеу бойынша есептейді: ,
мұндағы және маятниктің және ұзындықтарына сәйкес тербеліс периодтары.
Қорытынды.
Математикалық маятниктің тербеліс периодтарының оның массасына, ұзындығына және тербеліс амплитудасына тәуелділігі туралы қорытынды жасау қажет.
Есептелген еркін түсу үдеуін физикалық кестеде келтірілген мәнімен салыстыру керек.
