Температураның термодинамикалық шкаласында V = V0 (1+αt) = V0αT, P = P0(1+αt) = P0αT
Бұдан V1/V2 = T1/T2 немесе V/T = const егер p=const; m= const
P1/P2 = T1/T2 немесе P/T = const егер v=const; m= const (Шарль заңы). Мұндағы 1 және 2 индекстері изобара немесе изохорада жатқан кез-келген туынды күйлер.
8. Идеал газ күйінің теңдеуі. Термодинамикалық системаның күй теңдеуі деп - термодинамикалық тепе – теңдікте тұрған жүйедегі қысым P, көлем V және температура T – ны байланыстыратын теңдеуді атаймыз:
f = (P,V, T) = 0
мұндағылардың біреуі келесі екеуінің функциясы
Газдың біраз массасы көлем V1 , қысым P1 – де болсын және T1 температурада болсын. Бұл газ массасы басқа туынды күйде P2,V2,T2 параметрлерімен сипатталсын. 1 – ші жағдайдан 2 – ші жағдайға өту изотермиялық (1-1′) және изохоралық (1′ - 2) процестер арқылы жүзеге асады.
Бойль – Мариотт және Гей – Люссак заңдарынан:
P1V1 = p1V2; p1/P2 = T1/ T2
P1 – ді алып тастап, идеал газдың күй теңдеу»н аламыз: P1V1/ T1 = P2V2/ T2 немесе PV/ T = const
Авогадро заңы бойынша, p және T бірдей болған жағдайда барлық газдардың молі бірдей молярлы көлемде Vµ болады.
Идеал газдың молінің күй теңдеуі мынадай:
pVµ=RT, мұндағы R=8.31 Дж/(моль·К) – универсалды газ тұрақтысы
Көлемі газ массасы m: V = ν Vµ = m/ M ·Vµ Бұдан, pV = m/M *p Vµ = m/M * RT = νRT
Менделеев – Клапейрон теңдеуі –массасы m идеал газдың күй теңдеуі pV=m / M·R
Егер Больцман тұрақтысын пайдалансақ:
К= онда күй теңдеуі мына түрге келеді: Р= =
Көлем бірлігіндегі молекулалар саны: - молекулалар концентрациясы. Сонымен:
1) Берілген температурада идел газдың қысымы молекулаларының концентрациясына тура пропорционал.
2)Температура мен қысымы бірдей барлық газдардың бірлік көлеміндегі молекулалардың саны бірдей. Қалыпты жағдайдағы 1м3-дегі молекуланың санын Лошмид саны деп атайды.
