«Жалпы медицина» мамандығының 1 курс студенттеріне арналған «Бақылау және реттеу. (нерв жүйесі, сезім мүшелері, эндокринді жүйе)»пәнінен жазбаша емтихан сұрақтарының тізімі


Аралық ми: оның туындылары, құрылысы, қызметтері



бет12/37
Дата28.03.2022
өлшемі57,34 Kb.
#29061
1   ...   8   9   10   11   12   13   14   15   ...   37
4. Аралық ми: оның туындылары, құрылысы, қызметтері.
Аралық ми– бес ми көпірі кезеңіндегі ,алдыңғы ми көпірінен, prosencephalon, пайда болатын, екінші ми көпірінен дамитын ми бағанаснының ең ірі бөлігі. Осы екінші ми көпірінің төменгі қабырғасынан филогенетикалық жағынан ескілеу аймақ – гипоталамус пайда болады. Ал бүйір қабырғаларының көлемі ұлғайып таламусқа және метаталамусқа айналады. Жоғарғы қабырғасынан басқаларынан баяуырақ эпиталамусқа және үшінші қарыншаның шатырына айналады.

Аралық ми таламиялық мидан , және гипоталамустан тұрады. Ал Таламиялық ми үш бөліктен тұрады. 1 – Таламус 2 – Метаталамус, 3 – эпиталамус.


Таламус, метаталамус және эпиталамус.
Таламус- дұрыс емес жұмыртқа формалы сұр зат туындысы болып табылады. Ақ зат арқылы ол афферентті жолдардың ядроларына бөлінеді. Ол төменгі вентралды, және жоғарғы таламусқа дорсалды бөлінеді. Таламустың медиальді беті үшінші қарыншаның бүйір қабырғасы болып табылады. Таламус төменгі жағынан гипоталамикалық жүлгемен шектелген. Сол және оң таламус аралық бітісу арқылы қосылады. Таламустың жоғарғы бетін ми жолағы, ал латеральді бетін шекаралық жолақ арқылы шектелген. Осы милық жолақ артқы жағына қарай ұлғайып, жүген үшбұрышына айналады. Таламустың жоғарғы беті үшбұрышқа ұқсайды. Сол үшбұрыштың алдыңғы төбесінде алдыңғы төмпешік орналасады. Ал төменгі жағы қалыңдатылған аймақ – жастықшамен ұсынылған. Жүген үшбұрышынан жүген жолағы, пайда болады.

Таламустың маңызды функцияларының бірі-ОЖЖ көптеген сенсорлық жүйелерінен келіп түсетін сенсорлық сигналдарды талдау, іріктеу және бас миының қабығына беру. Орындалатын функциялар бойынша таламус өзегі ерекше, ассоциативті және спецификалық емес болып бөлінеді.

Арнайы ядро бірнеше жалпы ерекшеліктерімен сипатталады. Олардың барлығы ми қабығына соматосенсорлық, көру, есту сигналдарын жүргізетін ұзын шығатын афференттік жолдардың екінші нейрондарынан сигнал алады. Кейде сенсорлық деп аталатын бұл ядролар өңделген сигналдарды қабықтың жақсы көрінген аймақтарына — соматосенсорлық, есту, көру сенсорлық аймақтарына, сондай-ақ қабықтың премоторлы және бастапқы моторлы аймақтарына береді. Осы облыстардың нейрондарымен таламустың ерекше ядроларының реципрок байланыстары бар.

Таламустың ассоциативті ядросы көбінесе медиодорсальды, латеральды және жастықтың ядросында орналасқан. Олар өздерінің нейрондарына сезімтал көтерілетін жолдардан сигналдар түспейтінінен, ал басқа жүйке орталықтары мен таламус ядроларында өңделген сигналдар түспейтінінен ерекше ерекшеленеді. Осы ядролардың нейрондарының ассоциативтілігі ядроның бір нейронына түрлі модальдылықтардың сигналдары келеді.

Таламус ядросы негізінен интраламинарлы, орталық және ретикулярлы топтармен ұсынылған. Олар ұсақ нейрондардан тұрады, оларға көптеген синаптикалық байланыстар бойынша басқа таламус ядроларынан, лимбиялық жүйеден, базальды ядролардан, гипоталамустардан, ми діңінен сигналдар түседі. Бойынша сезімтал өрлемелі болып жолдарына қойылатын спецификалық емес ядрам түседі дабыл жылғы ауырсыну және температуралық рецепторларының, сондай-ақ нейрондық желілер ретикулярной формация — сигнал беру іс жүзінде барлық басқа сенсорлық жүйелер ОЖЖ.

Ядролары:



  1. Алдыңғы ядролар – таламустың алдыңғы төмпшігінде, tuberculum anterior, орналасқан. Ол алдыңғы жоғарғы ядромен алдыңғы төменгі ядромен және алдыңғы медиальды ядромен ұсынылған.

  2. Орталық ядролар таламустың медиальді бетінде орналасқан. Оның ішіне алдыңғы паравентрикулярлы және артқы паравентрикулярлы, ромбтәрізді және байланыстырғыш, ядролар жатады.

  3. Медиальді ядролар. Олардың ішінен жоғарғы медиальді ядро ерекшеленеді.

  4. Төменгі латеральді ядролар- латеральді орналасқан ең ірі ядролар.

  5. Қатпарішілк ядролар таламустың милық табақшасында орналасқан кішігірім туындылар.

  6. Артқы ядролар – таламустың жастығында орналасады.

  7. Субталамикалық ядро, - төменгі таламустың төменгі бөлімінде орналасқан. Бұл ядро бозғыл шармен көптеген субталамикалық түйін құрамына кіретін талшықтар арқылы байланысқан. Оны бозғылт шардан шектеп тұратын капсуланың меидальді бетіне жанасады. Ол экстрапирамидалық жүйеге кіретін централардың бірі.

  8. Ретикулярлық ядролар - төменгі таламус аймағында орналасады.




Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   8   9   10   11   12   13   14   15   ...   37




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет