«Жаратылыстану ғылымдары және педагогикасы» Жоғары мектебі Қазақстан республикасы білім және ғылым министрлігі


Лабораториялық қондырғының сипаттамасы



бет15/18
Дата27.11.2023
өлшемі134,06 Kb.
#129530
түріСабақ
1   ...   10   11   12   13   14   15   16   17   18
Байланысты:
«Жаратылыстану ғылымдары және педагогикасы» Жоғары мектебі-emirsaba.org

Лабораториялық қондырғының сипаттамасы
Бұл жұмыста тербелістерді бақылау үшін осциллограф қолданылады. Жиілігі 50 Гц, ұзақтығы импулстарды және жиілігі колибрленген импульстарды ГИ генераторы береді. Егер К кілт 1–клеммаға қосылған болса, онда осциллографқа өшетін тербелістер сигналы барады (2 – сурет), ал К кілт 2 – клеммаға қосылған болса, онда осциллограф экранынан колибрленген импульстар көрінеді (4 – сурет). Кілт 2 – клеммаға қосылған кезде осциллографтың экранынан М калибрленген импульстарының жалпы ұзындығы l – ді өлшесек, ал кілт 1 – клеммаға қосылған кезде, осы l ұзындыққа сәйкес келетін N өшетін тербеліс санын анықтасақ, онда осы тербелістің периодын былай табуға болады.
3-сурет. Қондырғының электр схемасы

4 – сурет. Калибрленген импульстардың осциллограммасы

Өшетін тербелістерді бақылау қондырғысының схемасы 3 – суретте көрсетілген.

(4.13)


Яғни өшетін тербеліс периоды жиілігі белгілі басқа тербеліспен салыстыру арқылы анықталады. Тербелмелі контурдың параметрлері мен қондырғы жайлы кейбір мәліметтер қондырғының жанында жазылған.

Жұмыстың орындау реті
1 – жаттығу. Контурдың өздік тербелісінің периодын анықтау



  1. Қондырғының электр схемасын құрастырыңыз. Кедергілер магазиніне кедергі қойыңыз.



  2. Осциллограф пен импульстер генераторын 220 В электр жүйесіне қосыңыз. Осциллограф сәулесін экранның ортасына келтіріңіз.



  3. К кілтті 1 – клеммаға қосыңыз. Осциллографтың жиілігін Х және У өстері бойынша күшейту дәрежесін өзгерте отырып, 2 – суретте көрсетілгендей өшетін тербелістің орнықты бейнесін алыңыз.



  4. Осциллографтың жиілігін өзгертпестен, кілтті 2 – клеммаға қосыңыз. Х осінен бірнеше (М) калибрленген импульстардың ұзындығы l – ді өлшеңіз.



  5. Кілтті қайтадан 1 – клеммаға қосыңыз. l ұзындыққа сәйкес келетін өшетін тербелістердің N санын анықтаңыз.



  6. (13) теңдеуі бойынша Т периодты есептеңіз.



  7. Т – ны анықтау кезінде жіберілген қателікті мына формула бойынша есептеңіз:



, (14)

бұл жерде осі бойынша l ұзындыққа өлшеген кезде жіберілген қателік деп алыңыз


8. Алынған шамаларды 1 – таблицаға түсіріңіз.

1 – таблица





R, Ом


f,Гц


М


l, мм-


N


Т, с


Т, с

















2 – жаттығу. Контурдағы тербелістердің өшу сипаттамаларын анықтау


1. 1 – жаттығудың 1-3 пункттерін жасап шығарыңыз.

2. 0 – ші (бастапқы) және n-ші тербелістің амплитудаларын (У осі боынша) есептеңіз. Ол үшін өлшенетін амплитуданы У осіне келтіру керек.

3. (12) формуласы бойынша өшудің логорифмдік декрементін анықтаңыз. -ны анықтау кезіндегі жіберілген қателікті

(15)

теңдеуі бойынша есептеңіз. Бұл жерде У осінің шкаласы бойынша есептеу кезіндегі қателік.




  1. 1- жаттығуда табылған периодтың мәні Т – ны және (10), (11) теңдеулерін пайдаланып және Q –дің мәндерін анықтаңыз.



  2. Кедергілер магазиніне кедергілерін қоя отырып, 2 – жаттығудың 1-4 пункттерін қайталап шығыңыз.



  3. Алынған шамаларды 2 таблицаға түсіндіріңіз.



2 таблица





R, Ом


n


Uo, мм


Un,мм











Q




















Өшу көрсеткіші -ның кедергі R – ге байланыстылығының графигін тұрғызыңыз. Графиктен

(16)

теңдеуін пайдаланып, катушканың индуктивтігін анықтаңыз. Бұл жерде - кедергінің өсіндісіне сәйкес - ның өзгеруі.





Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   10   11   12   13   14   15   16   17   18




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет