Жаратылыстану және география институты тҧңғышбаева З. Б. Цитология және гистология

жүктеу/скачать 6 Mb.

Pdf көрінісі

бет	88/157
Дата	25.11.2023
өлшемі	6 Mb.
	#125829

1 ... 84 85 86 87 88 89 90 91 ... 157

Байланысты:
Цитология және гистология оқу құралы 2017 - лаб. сабақ

Эпителийдің классификациясы
Морфологиялық классификациясы
А Б В Онтогенетикалық және филогенетикалық классификациясы
1 - сурет

Эпителийдің классификациясы

Эпителиальді ұлпалардың шығу тегіне, кұрылысына және атқаратын
қызметіне негізделген бірнеше классификациясы бар: морфологиялық,
онтогенетикалық және филогенетикалық, функциялық.

Морфологиялық классификациясы

Эпителийдің морфологиялық классификациясы құрылыс ерекшелігіне
негізделген. Бұл классификация бойынша эпителийлерді бір қабатты және
кӛп қабатты деп бӛледі (91-сурет, 13 кесте).

Бір қабатты эпителий бір қатарлы және кӛп қатарлы болып бӛлінеді.
Эпителийлерді жасушаларының пішініне қарай жалпақ, куб пішінді,
цилиндр тәрізді деп ажыратады.

А Б В

Онтогенетикалық және филогенетикалық классификациясы

Н. Г. Хлопин бұл классификацияны эпителийлердің белгілі бір
ұрықтық жапырақшадан шығу тегін негізге ала отырып ұсынған. Ол
эпителийлерді келесі түрлерге бӛлген:

1. Эктодермадан дамитын эпидермалық эпителий (жабынды эпителий,
тері бездері, ауыз қуысының эпителийі, сілекей бездері);

1 - сурет

А - бір қабатты жалпақ эпителий; Б - бір қабатты куб тәрізді
эпителий; В - бір қабатты цилиндр немесе призма тәрізді
эпителий.

103
2. Энтодермадан
дамитын энтодермалық эпителий (ішектің,
бауырдың, ұйқы безінің эпителийлері);

3. Мезодермадан дамитын целонефродермалық эпителий (жыныс
бездерінің, бүйректің эпителийі мен мезотелийі);

4. Жүйке түтігінің бастамасынан дамитын эпендимогиялық эпителий
(эпендима);

5. Мезенхимадан дамитын эндотелий.

Эпителийдің соңғы екі түрін бірқатар зерттеушілер эпителийлер
қатарына жатқызбайды. Жұлын каналы мен ми қарыншаларының
астары — эпендиманы — жүйке ұлпасына, ал қан тамырларын астарлайтын
эндотелийді - дәнекер ұлпасына жатқызуды орынды деп санайды.

жүктеу/скачать 6 Mb.

Достарыңызбен бөлісу:

1 ... 84 85 86 87 88 89 90 91 ... 157