Жаратылыстану және география институты
№11 зертханалық жұмыс. Суды ізбестеу
жүктеу/скачать 0,82 Mb. Pdf көрінісі
|
Зертханалық жұмыстар әдістемесі 2023 2
| №11 зертханалық жұмыс. Суды ізбестеу
Жұмыстың мақсаты: ізбестеу процесін жүргізу үшін ізбестің оптималды мөлшерін анықтау. 11. 1 Теориялық кіріспе Ізбестеу әдісі – суды Са(ОН) 2 ізбеспен өңдеу, коагуляция сияқты ерітіндіден нашар еритін қосылыстар (қатты фаза) түрінде бөлек қоспаларды бөліп алуда негізделген тұндыру әдістерінің бірі болып табылады. Суды ізбескелегенде қатты фазаға келесі қоспалар ауысуы мүмкін: бос көмір қышқылы - СО 2 , бикарбонат-иондар - HCO 3 - , карбонат - иондар – СО 3 2- , кальций мен магний иондары. Сондықтан ізбестеуді декарбонизация әдісі (СО 2 кетіру), сілтілікті төмендету әдісі (СО 3 2- , HCO 3 - кетіру) және жұмсарту әдісі (Са 2+ мен Mg 2+ концентрацияларын төмендету) ретінде қарастыруға болады. Ізбесті суға қосқанда диссоциациялану процесімен қатар судың Са 2+ және ОН - иондарымен байытылуы жүреді: Са(ОН) 2 = Са 2+ + 2ОН - Нәтижесінде судың рН жоғарылап, көмір қышқылдық тепе-теңдікті оңға қарай ығыстырады: СО 2 + Н 2 О=Н 2 СО 3 Н 2 СО 3 → Н + +НСО 3 - НСО 3 - → Н + +СО 3 2- (2.2.1) Суды ізбеспен (Са(ОН) 2 ) өңдеу процесін келесі теңдеулермен өрнектеуге болады: ОН - + Н + = Н 2 О СО 2 + 2ОН - = СО 3 2- + Н 2 О. Ізбестің сәйкес дозасын қосқанда көмір қышқылының барлығы және бикарбонат-иондардың барлығы карбонат-иондарға (СО 3 2- ) ауысады. Карбонат-иондардың концентрациясын жоғарылату нашар еритін кальций карбонатының түзілуіне әкеледі: Са 2+ + СО 3 2- → СаСО 3 . Бұл процесс кальций-иондары мен карбонат-иондар концентрацияларының көбейтіндісі кальций карбонатының ерігіштік көбейтіндісі мәнінен ( жоғары болғанда өтуі мүмкін, яғни ≥ шарты орындалғанда. Ізбестің мөлшерін мен -иондарын карбонат-иондарына толық ауыстыру үшін қажеттіден көбірек мөлшерде дозаласа гидроксид-иондарының концентрациясы жоғарылап, суда нашар еритін магний гидроксиді түзіледі: Т = 298К-де = моль 2 /л 2 , яғни = моль 2 /л 2 шарты орындалғанда. Судың ізбестуіне қажетті ізбес дозасы келесі формуламен анықталады: мг/л Ca(OH) 2 . Ізбесті ізбес сүті Са(ОН) 2 түрінде дозалайды. Са(ОН) 2 ерітіндісінің концентрациясын мына формула бойынша есептейді = Ал ізбестеуге қажетті көлем: жүктеу/скачать 0,82 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|