170
171
славизм
–
ысыланшылдық
исламизм
–
ісілəмшілдік
Тағы сол сияқты жеке адамдарды көрсететін жалғаулар.
ғ) сөз бір түсті жазылыу үшін жауропада сөйленетін
пре-
зиедум, программа, поркурор, президент деген сөздердің бас
бұуыны бізше «пыр»мен басталады. Мəселен:
пірезійдүм,
пырағырам, пырезійдент, пыркарор. Бірақ «пұр» (рич) мен
басталмайды.
к) жауропа сөздерінің айағында келетін «арий»лар бізше
«ар»мен таныда; мəселен:
семнар, ыстенар, пыролетар.
қ) орыс тілінде келетін «ор» жалғауы, бізге «ыр» болыб
тынады. Мəселен:
доқтыр, кəмезійтір, əператор сыйақты.
Жауропа тілінен кіріб, біздің тілге əсерін тійгізетіл басқа
түрлі ұсақ елементтер көп. Бірақ, оларды арпағырапійе ті-
зіуші өзі ескеріуі керек.
4. Арпағырапійе сөздігіне тұрмыста аз жұмсалатын ұмы-
тылған сөздер тізіліуі керек. Мəселен: «сейтік», «кіреуке»,
«кеспір», «дамбал», «татау», «қасаба» деген сыйақты. Одан
басқа тұрмыста жійі жұмсалатын сөздің жеңілдері тізілмей,
тек жазыуға дүдəмал көрінетін сөздер тізіледі. Мəселен:
«мүнет», «мійнүт», «мүйнұут», «менүт», «мілійон». Бұларды
іретке түсіргенде мына сыйақты сүгіретті көреміз. а) мектеб
балаларына жеңіл болыу үшін ұйқас жүретін дыбыстар мен
келетін сөздерді тізіу. Бұл ұйқас дыбыстар, дауысты, дауыс-
сыз түрі мен жүреді
1
.
Мəселен: дауысты дыбыстың жаңылдыратын түрлері:
Достарыңызбен бөлісу: