Жылулық сәулелену. Абсолют қара дене. Стефан – Больцман заңы. Денелердің сәуле шығару құбылысын түсіндірудің қиыншылықтары

Өзіне түскен әртүрлі жиіліктегі сәулелердің энергиясын толық жұтып алатын денені абсолют қара дене деп атайды.Күн сыртқы ортаға жарық шығарумен қатар өзіне сырттан келіп түсетін әртүрлі жиіліктегі сәулелерді де толық жұтып алады. Сондықтан ол абсолют кара денелер қатарына жатады.

Абсолют қара дене:

Сұр дененің жұту қабілеттілігі барлық жиілік үшін бірдей, тек дененің температурасы мен материалына тәуелді, және 1-ден кем.

Абсолют қара дененің моделі

Йозеф Стефан

Людвиг Больцман

Стефан − Больцман заңы

Дененің сәуле шығару қабілеті деп белгілі температурада оның бір өлшем беткі ауданынан бір өлшем уақытта барлық жиілікте шығаратын электромагниттік сәулелерінің энергиясын айтады.

Денелердің сәуле шығару қабілетін әр түрлі температурада өлшей отырып,ғалымдар XIX ғасырдың аяғында аса мол эксперименттік мәлімет жинады. Алайда тәжірибеден алынған жылулық сәулелердің λ толқын ұзындығына байланысты Е(λ) энергия өзгерісі қисығын (1-қисық,143-сурет) Ньютонның да,Максвеллдің де теориялары түсіндіре алмады. Классикалық теорияға негізделіп салынған Е(λ) тәуелділігінің қисығы 3 ультракүлгін аймағында шексіздікке кетеді. Ал эксперименттік қисық 1 көрінетін ақ жарық тұсындағы максимумнан өтіп, ультракүлгін аймағында,керісінше, минимумге ұмтылады. Эксперименттік нәтиже мен классикалық теориялар арасындағы мұндай қарама – қайшылық физика тарихында “ультракүлгін апаты” деген атаққа ие болды.

Физикалық диктант

• 1. Қызған денелердің сәуле шығарып, электромагниттік энергия таратуын деп атайды.
• 2. Электр шамының вольфрам қылын 3000ºС – қа дейін қыздырғанда,ол сәуле шығарады.
• 3. Өзіне түскен әртүрлі жиіліктегі сәулелердің энергиясын толық жұтып алатын денені   деп атайды.
• 4. Абсолют қара дененің оның абсолют температурасының төртінші дәрежесіне тура пропорционал.

жылулық сәулелену

ақ жарық

абсолют қара дене

толық сәуле шығару қабілеті

жүктеу/скачать 0,52 Mb.

Достарыңызбен бөлісу: