Жыныс генетикасы. Жыныспен тіркескен белгілердің тұқым қуалауы. Биология пәні мұғалімі Құрбанбаева А. Н



Дата30.09.2022
өлшемі1,99 Mb.
#40928

Жыныс генетикасы. Жыныспен тіркескен белгілердің тұқым қуалауы.
Биология пәні мұғалімі Құрбанбаева А.Н.
Мақсаты:
Альбинизм , дальтонизм, гемофилия аурулары жөнінде түсінік. Медициналық генетиканың ережелерін ұғыну, аурудың алдын алуға салауатты өмір салтын қалыптастыру.
Генетика ғылымының зандылықтарын ұғынуға, жыныстың анықталуының генетикалық механизмі мен жыныспен тіркесіп тұқым қуалау жөнінде білімдерін тереңдету.
Оқушылардың дүниетанымын қалыптастыру, өзін-өзі дамытуға тәрбиелеу, өзіне деген сенімін арттыру, іздендіру.
Үй
тапсырмасын
тексеру
Адам генетикасы

Түсіндірмелі сөздік

Parent form – Ата - аналар

Gametes – Гамета

Genotype – Генотип

Phenotype – Фенотип

Dominant – Доминантты

Recessive – Рессесивті

Gene – Ген

Homozygous – Гомозигота

Heterozygote – Гетерозигота

Monohybrid – Моногибрид

Dihybrid - Дигибрид


II.Тектіден тектіден туар сараланып...
Генетика тарауына
шолу
Көпір сұрақтар.
Активоид құрылғысы арқылы генетика тарауын қайталау.
KEY: Let R = gene for red flower
W = gene for white flower
Red (RR) White (WW)
P = Parent Generation
  • 1:2:1

  • В. 2:2
    С. 1:1:2
    Д. 3:1

1.Тұқымқуалаушылықтың заңдылықтарын зерттеген кезде Г.Мендель қандай тәсіл қолданды?

1.Тұқымқуалаушылықтың заңдылықтарын зерттеген кезде Г.Мендель қандай тәсіл қолданды?

А.Гибридологиялық В.Цитологиялық

Б.Биохимиялық Г.Химиялық

2.Фенотип бойынша дигибридті будандастырудың формуласы қандай?

А.3:3:3:1 В.9:3:3:1

Б.1:2:1

Г.9:1

3.Генетикалық символмен доминантты гомозигота белгісі қалай белгіленеді?

А.вв В.вВ

Б.аа Г. АА

Томас Гент Морган (1866-1945)

Америкалық генетик. Алғаш рет өз зерттеулерінде жеміс шыбыны дрозофиланы пайдаланды. Морган өз қызметкерлерімен бірігіп, тұқым қуалаушылықтың хромосомалық теориясын ашып, гендердің хромосомаларда орналасатындығын дәлелдеді. Нобель сыйлығының лауреаты. (1933)

Оқушылармен сабақ барысы


Есептер кабинеті

1.Жыныспен тіркес тұқым қуалайтын белгілер

Тіркесу топтарының генотиптегі саны хромосомалардың гаплоидты жиынтығына сәйкес келуі

2.Аутосомалар

Бір хромосомада орналасқан гендер

3.Жыныстық хромосомалар

Дрозофила шыбынының дене жасушаларында 4 жұп хромосомалардың үш жұбы аталық және аналықтарында ұқсас келуі

4.Гетерохромосомалар

Аналық особьтың көзі әкесіне, аналық особьтың көзі шешесіне тартуы

5.Жыныспен тіркесу

Әр түрлі жыныс өкілдерінде ерекшеленетін жыныстық хромосомалар

6.Крис-крос тұқым қуалау

Бір хромосомада орналасқан гендер

7.Кроссоверлік гаметалар

Екі жыныста екі түрлі болатын соңғы жұпты хромосомалар

1.Сәйкестендіріңдер:

Томаттың жемісінің пішіні домалақ
және алмұрт тәрізді болады.
Домалақ форма доминантты белгісі,
бұдан тұқымнан өсірілген парниктегі
көшетті егістікке отырғызған кезде
31750 түбі алмұрт пішінді жеміс берген.
Бұлардың ішінде қанша түбі
гетерозиготалы екенін анықта.

Альбенизм адамдарда рецессивті
тұқымқуалайтын белгі. Ерлі-зайыптылардың
біреуі – альбинос, екіншісі қалыпты.
Олардың жанұясында әртүрлі жұмыртқадан
дамыған егіздер дүниеге келген. Оның біреуі
– қалыпты, екіншісі – альбинос болған.
Бұл жанұядағы альбиностардың туу
мүмкіндігі қандай

Ангор жүнді қоянды қысқа жүнді аналықпен шағылыстырған. Бұдан 35 қысқа жүнді ұрпақ алынған. Алынған Ғ1-ді өзара шағылыстырған кезде оларда пайда болатын ұрпақтың 25-і қысқа жүнді, 9-ы ұзын жүнді болған. Ангор типті жүн қояндарда қалай тұқым қуалайды. Әрбір шағылыстыруда алынған ата-аналары мен олардың ұрпақтарының генотипін анықта?

Гемофилия ауруынан сау ер адам (XHY) гемофилия ауруымен ауыратын әйел адамға үйенді. Алынған ұрпақтың фенотипін анықтаңыз

Сергіту сәті
Екі жұлдыз Бір тілек
Үйге тапсырма:
§.39. ОҚУ

Достарыңызбен бөлісу:




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет