Құймалар Қолданылуы

жүктеу/скачать 15,48 Kb.

Дата	06.02.2023
өлшемі	15,48 Kb.
	#65514

Құймалар Қолданылуы

Құймалар — қажетті қасиеттері бар, екі немесе одан да көп компоненттен түзілген, оның біреуі міндетті түрде металл болатын қосылыстар. Құйманың компонеті қасиеттері металға ұқсас бейметалл болуы да мүмкін, бірақ оның атомдарының радиустарының өлшемі әр-түрлі. (мысалы бор, көміртек, мышьяк, кремний).
Ерте кезден-ақ адамдар таза металға қарағанда олардың құймаларының қасиеттері пайдалы екенін байқаған. Алғаш алынған мыстың құймасы - қола мыс тым жұмсақ. Сондықтан одан қаттылықты қажет ететін бұйымдар жасау қиынға соқты. Қола алу үшін мысқа қалайы қосады. Қола мыс пен қалайыға қарағанда қатты болады. Оның қаттылығы болаттың қаттылығына жуық. Одан ертеде пышақ, қару-жарақ т.б. тұрмыстық бұйымдар жасалған.

Құймалар	Қолданылуы
шойын Fe, C (2% жоғары), Si,Mn, S,P кемшілігі морт сынғыштығы	Қазандар, ала ошақ торлар жасауда
Дюралюминий Al, Cu,Mn,Mg (жеңіл әрі берік)	Авиацияда, автомобиль, кеме жасау өнеркәсібінде
электрум w(Al) = 10%, w(Zn) = 3%, w(Mn) = 2,5% және магнийден тұратын құйма.	Монета және зергерлік бұйымдар жасауда
жез w(Cu) = 60-90% болса, ал мырыштың мөлшері w(Zn) = 10-40%	Машина, тұрмыстық техника жасауда
болат Fe, C (2% төмен), Сr, Ni	Құрылыс индустриясында, машина құралдарын жасауда
мельхиор w(Cu) = 70-80%, w(Ni) = 20-30%	Ыдыс-аяқтар, әшекей бұйымдар жасауда
нейзильбер w(Cu) = 65%, w(Zn) = 20%, w(Ni) = 15% болады	Орденьдер мен медальдер, медициналық аспаптар жасауда
қола Сu (80-90), Sn (10-20)	Ескерткіштер, қару-жарақтар жасауда

Алтай тауы бөктерінде – 900-ға жуық полиметалл кен орындары табылған. Осыған орай бұл өлке Кенді Алтай деп аталады.
Жезқазғанда – мыс, қорғасын, мырыш, никель, кобальт, алюминий, марганец т.б. металдардың кендері кездеседі.
Қаратау жоталарында – қорғасын, мырыш, ванадий, темір кендері көптеп кездеседі.
Қазақстанда негізгі алтын көздері- Риддер-Сокол, Тишин, Малеев, Грехов т.б

жүктеу/скачать 15,48 Kb.

Достарыңызбен бөлісу: