тигізетін тіршілік екені туралы ХІХ және ХХ ғасырлар аралығындағы еңбектерінде пікірін
Л.Н. Гумилев атындағы Еуразия
ұлттық университеті
Оқу (модульдік) жұмыс бағдарламасы (Syllabus)
Басылым: бірінші
ЕҰУ Ф 703-13-17 Оқу (модульдік) жұмыс бағдарламасы (Syllabus). Бірінші басылым
ХХ ғасырдың 20-шы жылдарында В.И. Вернадскийдің еңбектерінде биосфера Жер
шарының тірі организмдер жайлайтын бөлігі, ең үлкен экожүйе екенін ғылыми түрде
негіздеді және ол бірінші рет тірі организмдердің геологиялық рөлі туралы биосфера ілімін
ұсынды. Ол еңбектерінде топырақ түзу процесі ауа райынан басқа өсімдіктер мен
жануарлардың жиынтық әсеріне байланысты екенін көрсетті; тірі организмдердің іс - әрекеті
жер қыртысының кейпін өзгертетін ең негізгі фактор екенін де дәлелдеді.
В.И. Вернадский биосфера заттегі геологиялық жағынан кездейсоқ емес әр түрлі 7
бөлшектен тұратынын атап айтты: тірі заттек, тіршілік (биогенді) заттегі, өлі (енжар) заттек,
биологиялық енжер заттек және т.б. Ол ғаламшардағы барлық организмдердің жиынтығын
тірі заттек деп атай отырып, оның негізгі қасиеті ретінде жалпы массасын, химиялық
құрамын және энергиясын қарастырды. В.И. Вернадский анықтамасы бойынша өлі (енжар)
заттек деп түзілуіне тірі организмдер қатыспайтын биосферадағы заттектер жиынтығы
айтылады.
Достарыңызбен бөлісу: 
