Жұмыс бағдарламасы (Syllabus). Бірінші басылым Қазақстан Республикасының Білім және ғылым министрлігі

1. Биотаға токсикалық әсерді бағалау принциптерін қалай түсінесіз?   

2. Биотаға токсикалық әсерді бағалаудың түрлері қандай? 

3. Экотоксикалылық дегеніміз не? 

4. Биологиялық мониторинг сипаттама беріңіз.  

5. Биотестілеу және биоиндикацияны талдаңыз.  

 

Дәріс №10 

Тақырыбы:.Қазіргі заманның аурулары, пандемия. Қоршаған орта сапасы және 

өмір сүру ұзақтығы.1 сағ 

Мақсаты:  Қазіргі заманның аурулары, пандемия Қоршаған орта сапасы және өмір сүру 

ұзақтығымен танысу.  

1. Қазіргі заманның аурулары, пандемия. 

2. Қоршаған орта сапасы және өмір сүру ұзақтығы.  

Пандемия (грекше πανδημία — мысалы, барлық халық ) - барлық елдiң территориясында, 

шектi мемлекеттер территориясы, кейде әлемнiң көп елдерiнде (тырысқақ, тұмау) 

инфекция ауруының таралуын  сипаттайтын iндет. 

Үш ірі тырысқақ індеті белгілі.  Өткен ғасырларда  табиғи орасан жұқпалы аурулар 

бөрткен сүзек, безгек сияқты індеттің орасан жұқпалы аурулары жиi таралды. Тұмауды 

1580 жылда Азияны қамтыды, Еуропа және Американы. 18 ғасырда тұмаудың жетi 

пандемиясы болды. 20 ғасырда «испандық»  деп аталатын түрі Еуропа, Қытай, Индия, 

Америка, Ресейде тiркелдi, «испандық» індеттен апатқа ұшырағандардың саны 20 

миллион адамға саналады.  

20 ғасырда пандемия тұмауының басқа түрлері:«азияттық тұмау» 1958-59жж., гонконгтік 

тұмау» 1968-67 жж., «орыс тұмауы» 1977-78 гг. 

Биоценозға заттардың өткір токсикалық әрекеті апат және авариялардың зардабынан 

пайда болған қоршаған ортаға көп мөлшерде тұрақсыз токсиканттың немесе 

химикаттардың дұрыс емес қолданылуынан болатын заттар. Тарихқа бұндай оқиғалар 

белгілі. Осылай, 1984 жылы Бхопал қаласында (Индия) «Юнион Карбайд» америкалық 

химиялық компаниясының пестицидтерді өндіретін зауытында авария 

болды.Нәтижесінде, атмосфераға метилзоцианат пульмонотропты затының көп мөлшері 

шығарылды. Бұл ұшқыш сұйық зат болған соң, тұрақсыз жұқтырғыш ошағын тудырды. 

Алайда, 200000 адам уланды,оның ішінде 3000 адам-қайтыс болды. Өлімнің негізгі себебі-

өкпенің өткір сыздауы. 

Басқа белгілі өткір токсикологиялық апатты жағдай Иракта болды. Бұл мемлекеттің 

үкіметі себу материалы ретінде үлкен мөлшерде бидай партиясын сатып алған болатын. 

Себуге арналған бидай зиянкестермен күресу үшін метилсынап фунгицидімен өңделген. 

Алайда, бұл бидайдың партиясы белгісіз себептермен сатылымға түскен және нан пісіру 

үшін қолданылған. Нәтижесінде осы апатты жағдайдың кесірінен 6,5 мың адам уланып, 

олардың ішінде 500 адам қайтыс болды. 

 

жүктеу/скачать 1,62 Mb.

Достарыңызбен бөлісу: