Антисептиктер мен дезинфекциялаушы заттарға келесі механизм тән:
Антисептиктер жалпы жасушалық улар болып есептеледі, олар физика-химиялық қасиеттеріне байланысты микроағзаларға әртүрлі әсер етеді.
Көптеген араматты қосылыстар липофильді заттар болғандықтан клетка мембранасына еніп, протоплазма ақуыздарын тудырады.
Галогендер микроағзаның өлуін олардың протоплазмасын денатурациялау арқылы іске асырады.
Тотықтырғыштар. Микроағзалардың протоплазмасын тотықтыру арқылы оттегін бөледі.
Бояғыштар. Микроағзалар жасушаларының қосымша бөліктерімен сәйкес келеді.
Ауыр металдардың тұздары бактериалды жасушалардың сульфгидрилді топтарымен қосылып, бактериалды жасушалардың өмірге қажетті ферменттерді тежейді.
Қышқыл мен негіздердің антимикробты әсері олардың гидролитикалық қасиетіне байланысты, ал қышқыл мен сілтінің антисептикалық активтілігі олардың диссоциация деңгейіне байланысты.
Микроағзаларға ұқсас әсер ететін алифатикалық қатардың қосылыстары микроағза жасушасы протоплазмасын ыдырытып, коагуляциясын тудырады.
