Жусупова д. Ж

97 
 
Рефлексия 
Енді мен жасай аламын… 
Енді  мен білемін ... 
 
 
ТАПСЫРМА 7 
 
Инклюзивті  білім  беру  жағдайында  ерекше  білім  беруде 
қажеттіліктері  бар  оқушылардың  оқу  жетістіктерін  бағалауды 
«Бағдаршам» әдісі арқылы көрсетіңіз 
 
Осы  тапсырманы  орындау  кезінде  көмектесе  алатын  инклюзивтік  білім 
туралы жалпы ақпарат. 
 
Инклюзивті  білім  беру.  "Инклюзия"  термині  1994  жылы  ерекше 
қажеттіліктері  бар  тұлғалардың  білім  беру  саласындағы  ұстанымдары, 
саясаты  және  практикалық  қызметі  туралы  Саламанка  декларациясымен 
енгізілген. 
Инклюзивті  (интегративті)  білім  беру  –  бұл  жалпы  білім  беруді 
дамыту процесі, ол барлық балалар үшін білімге қол жетімділікті білдіреді 
(оны  барлық  балалардың  түрлі  қажеттіліктеріне  бейімдеу  жоспарында, 
бұл  ерекше  қажеттіліктері  бар  балалар  үшін  білімге  қол  жетімділікті 
қамтамасыз етеді). 
Баланың  және  оның  ата-анасының  тұрғылықты  жері  бойынша  орна-
ласқан жалпы үлгідегі білім беру мекемелерінде денсаулық мүмкіндіктері 
шектеулі  студенттерді  оқытуды  ұйымдастыру  балаларды  интернаттық 
мекемеге ұзақ мерзімге орналастырудан құтылуға, олардың отбасында тұ-
руы мен тәрбиеленуі үшін жағдай жасауға, олардың қалыпты дамып келе 
жатқан  құрдастарымен  тұрақты  қарым-қатынасын  қамтамасыз  етуге 

98 
мүмкіндік  береді  және  осылайша  олардың  әлеуметтік  бейімделуі  мен 
қоғамға кірігуі проблемаларын тиімді шешуге ықпал етеді. 
Инклюзивті  білім  беру тиімділігінің міндетті  шарты мүмкіндігі шек-
теулі және даму ауытқулары бар Студенттер үшін техникалық қамтамасыз 
етуді  ұйымдастыру  болып  табылады.  Әсіресе  шығармашылық  бағытпен 
айналысатын  студенттер  үшін.  Ерекшеліктері  болып  табылады  ыңғайлы-
лық үшін студенттердің шығармашылық қызметі. 
Инклюзивті білім беру тиімділігінің тағы бір шарты қоғамда денсау-
лық  мүмкіндігі  шектеулі  балаларға  оң  көзқарас  қалыптастыру,  интегра-
тивтік білім беру идеяларын көпшілікке тарату болып табылады. 
"Инклюзивті  білім  беру"  терминін  Түзету  педагогикасының  ұлттық 
ғылыми-практикалық  орталығы  Қазақстанға  әкелді.  1999  жылы  орталық 
ЮНЕСКО-мен  бірлесіп  инклюзивті  білім  беру  жөніндегі  жобаны  іске 
асырды, ал 2002 жылы Сорос
–
Қазақстан Қорының қолдауымен инклюзив-
ті білім беру жөніндегі ғылыми
–
практикалық конференция өткізді.  
Инклюзивті  білім  беру  (фр.inclusif-лат  кіреді.  include-бұл  барлық 
балалар, олардың дене, психикалық, зияткерлік, мәдени-этникалық, тілдік 
және  өзге  де  ерекшеліктеріне  қарамастан,  жалпы  білім  беру  жүйесіне 
енгізілген  оқыту  процесін  ұйымдастыру.  Тұрғылықты  жері  бойынша  өзі-
нің құрбыларымен бірге мүгедектіксіз, олардың ерекше білім алу қажетті-
ліктерін  ескеретін  және  өзінің  қамқорлығындағы  адамдарға  қажетті 
арнайы  қолдау  көрсететін  бір  жалпы  білім  беретін  мекемелерде  оқиды. 
Бүгінгі күні инклюзивті білім беру мәселесі өзекті болып табылады. Қоғам 
гуманней мен осы санаттағы балаларды "ерекше білім беру қажеттілігі бар 
балалар"деп атай  бастады. Жыл  сайын ерекше білім беру қажеттілігі бар 
балалар  саны  артып  келеді  және  қоғамның  сұраныстарына  жауап  беру 
үшін  инклюзивті  білім  беру  мәдениетін  қолдау,  инклюзивті  практиканы 
іске асыру қажет. 
Инклюзивті білім берудің негізгі принциптері:  
Ерекше қажеттіліктері бар оқушылармен жұмыс істеу кезіндегі негізгі 
принциптер: 
1.  Адамның  құндылығы  оның  қабілеттері  мен  жетістіктеріне  бай-
ланысты емес. 
2.  Әрбір адам сезінуге және ойлауға қабілетті.  
3.  Әрбір адам сөйлесуге және естуге құқылы. 
4.  Барлық адамдар бір-біріне мұқтаж. 
5.  Шынайы  білім  нақты  қарым-қатынас  контекстінде  ғана  жүзеге 
асырылуы мүмкін.  
6.  Барлық  адамдар  құрдастардың  қолдауын  және  достығын  қажет 
етеді. 
7.  Барлық білім алушылар үшін прогреске қол жеткізу мүмкін емес.  

99 
8.  Әртүрлілік адам өмірінің барлық жақтарын күшейтеді. 
Барлығы үшін білім құру жолында жиі кездесетін қиындықтарды тек 
бір мектеп жеңе алмайды. Бұл барлық білім беру мекемелерінің белсенді 
ынтымақтастығын  және  қатысуын  талап  етеді.  Қазақстанда  инклюзивті 
білім  беруді  енгізу  жолындағы  бірқатар  шешілмеген  проблемалар  мен 
тосқауылдар бұрынғысынша қалып отыр: 
–
 мүмкіндігі шектеулі балаларға 
деген қате қарым-қатынас; 
–
 арнайы дайындалған педагогикалық құрамның болмауы;  
– 
оқу орындарының материалдық-техникалық жабдықталуының жет-
кіліксіздігі;  
–
 физикалық қол жетімділік бөгеті;  
–
  мемлекеттік  стандарттың  қатаң  талаптары.  [Д.  Митчелл.  Арнайы 
және  инклюзивті  білім  берудің  тиімді  педагогикалық  технологиялары. 
"Перспектива" рои, 2011.с. 67. 
"Білім беру арқылы барлық адамдарға, мүмкіндігі шектеулі адамдар-
ды қоса алғанда, өз әлеуетін дамытуға, қоғамға өзінің қайталанбас үлесін 
қосуға  мүмкіндік  беру  керек.  Біздің  әлемде  мүмкіндігі  шектеулі  адамдар 
емес, қоғам барлығына шынайы қоғам болу үшін арнайы оқытуды қажет 
етеді", 
–
  деп  жазды  ЮНЕСКО-ның  бұрынғы  Бас  директоры  Федерико 
Майор. 
 
 

жүктеу/скачать 1,67 Mb.

Достарыңызбен бөлісу: