К ә с І п т І к б І л І м б е ру г. В. Ярочкина электротехника негіздері



Pdf көрінісі
бет10/243
Дата06.01.2022
өлшемі7,04 Mb.
#11318
түріОқулық
1   ...   6   7   8   9   10   11   12   13   ...   243
1.5.  ЭЛЕКТР ТОГЫ ҦҒЫМЫ                                                    
,                                                           
  Электр  тогы  —  электр  зарядтарының  ӛткізгіштер  бойымен  
бағытталған қозғалысы. 
Электр  тогының  бағыты  деп  электрондардың  металл  ӛткізгіштер  арқылы 
қозғалу бағытын атауға болар еді. Алайда,  ӛткізгіштер арқылы оң зарядтардың 
қозғалу бағытын атау шартты тҥрде ҧсынылған. Бҧл шарт ертеректе қалыптасып, 
бҥгінгі кҥнге дейін электротехникада ӛз кҥшін жоғалтпады.   
Электр тогын арнайы кӛздерден алады. Олар: гальваникалық элементтерден, 
аккумуляторлардан, генераторлардан тҧрады.   
Электр  тогын  бақылау  мҥмкін  емес.  Токтың  ӛтуін  ол  кӛрсететін  әрекет 
арқылы ғана талдауға болады.   
 
 
Есте сақтаңыз 
Электр тогының бар екенін топшылайтын белгілер: 
■ 
Электр тогы ӛтетін ӛткізгіш қызады; 
■ 
Электр тогы ӛткізгіштен ӛте отырып, оның айналасында магниттік 
ӛріс туғызады;  
■ 
Тҧз ерітіндісі, сілті, қышқылдар арқылы, сонымен қатар ерітілген 
тҧздар арқылы ӛтетін ток оларды ыдыратады.  


 
 
 
 
 
 
Электр  тізбегіндегі  ток  амперметрмен  ӛлшенеді  (1.3  сурет).  Амперметр 
электр тізбегіне тізбектей қосылады. (1.3 б сурет). Мӛлшері мен бағыты бойынша 
ӛзгермейтін  ток,  тұрақты  ток  деп  аталады.  Торақты  токты  гальваникалық 
элементтер, аккумуляторлар, тҧрақты ток генераторлары береді. 
 
 
 
Егер ӛткізгіштің  кӛлденең қимасы арқылы q Кл (кулон) электр tс ӛтсе, 
онда  ӛткізгіштің  кӛлденең қимасы арқылы 1 с ӛткен электр ток мӛлшері 
деп аталады.  Және I әріпімен белгіленеді: 
 
 
 
Токтың ӛлшем бірлігі ампер(А), ӛткізгіштің  кӛлденең қимасы арқылы 1 
с ӛткен 1 Кл электр мӛлшері.  
 
 


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   6   7   8   9   10   11   12   13   ...   243




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет