Качество поверхностных вод за январь 2010 года
жүктеу/скачать 1,57 Mb.
|
- Бұл бет үшін навигация:
- 2.4 Қордай к. атмосфералық ауа сапасына бақылау
- Бақылау жүргізу Бекет мекен-жайы Анықталатын қоспалар
- 2022 жылдың мамыр айына Қордай к. атмосфералық ауа сапасының бақылау нәтижелері. Бақылау желісінің деректері бойынша кенттегі атмосфералық ауаның ластану деңгейі төмен
- Экстремалды жоғары және жоғары ластану (ЖЛ және ЭЖЛ) жағдайлары
- Қоспа Орташа шоғыр Ең жоғарғы бір реттік шоғыр
- 3. Жамбыл облысы аумағындағы жер үсті сулар сапасының мониторингі
- 3.1. Жамбыл облысы аумағындағы жер үсті сулар сапасының мониторинг нәтижелері.
- Су объектісінің атауы Су сапасының класы Параметр- лері
- Мамыр 2022 жыл Талас өзені
- 76,25 Аса өзені
- 31,85 Ақсу өзені
- 213,0 Қарабалта өзені
- 855,0 Тоқташ өзені
- 133,0 Тасөткел су қоймасы
- 5. Атмосфералық жауын-шашын сапасының жағдайы
Қорытынды: Соңғы бес жылдың мамыр айында атмосфералық ауаның ластану деңгейі келесідей болып өзгерді: Графиктен көріп отырғанымыздай, соңғы бес жылда ластану деңгейі көтеріңкі болып, тек 2020 жылы төмен деңгейде болды. Максималды-бір реттік шоғырлар бойынша күкіртсутегі (17), азот диоксиді (2) құрады. Орташа тәуліктік шоғырлар азот диоксиді бойынша байқалды. Қала ауасының күкіртсутегімен ластануы адам және жануарлар тіршілігі қалдықтарының бактериялық ыдырауы кезінде пайда болатын және тазарту қондырғылары мен полигондардың шығарындыларында, ақуыздардың ыдырауы кезінде және коллекторлар мен кәріздердегі газ қоспасынан болатын табиғи құбылыс және жертөлелерде жиналуы мүмкін. Азот диоксидімен ластану автокөліктердің қала ауасының ластануына айтарлықтай үлес қосатынын және осы ластаушы заттың қала атмосферасында тұрақты жинақталатындығын көрсетеді. Сондай-ақ, бұл күзгі-қысқы маусымға тән, ол жеке секторды жылыту шығарындылардың әсерімен бірге жүреді. 2.4 Қордай к. атмосфералық ауа сапасына бақылау Қордай кенті аумағында атмосфералық ауаның жай-күйіне бақылау 1 автоматтық станцияда жүргізіледі (1- қосымша). Жалпы кент бойынша ластану 6 көрсеткішке дейін анықталады: 1) күкірт диоксиді; 2) көміртегі оксиді;3) азот диоксиді; 4)азот оксиді; 5) озон (жербеті); 6) аммиак. 9-кестеде бақылау бекеттерінің орналасу орны мен бекеттерде анықталатын көрсеткіштер тізімі туралы ақпарат көрсетілген. 9-кесте Бақылау бекеттерінің орналасу орны мен анықталатын қоспалар
2022 жылдың мамыр айына Қордай к. атмосфералық ауа сапасының бақылау нәтижелері. Бақылау желісінің деректері бойынша кенттегі атмосфералық ауаның ластану деңгейі төмен болып бағаланды, ол СИ=0 және ЕЖҚ=0%. Ластаушы заттардың орташа және максималды бір-реттік шоғырлары ШЖШ-дан аспады. Экстремалды жоғары және жоғары ластану (ЖЛ және ЭЖЛ) жағдайлары: ЖЛ (10 ШЖШ-дан аса) и ЭЖЛ (50 ШЖШ-дан аса) анықталмады. Нақты мәндер, сондай-ақ сапа нормативтерінің асу еселігі және асу жағдайларының саны 10-кестеде көрсетілген. 10-кесте Атмосфералық ауа ластануының сипаттамасы
Қорытынды: Соңғы бес жылдың мамыр айында атмосфералық ауаның ластану деңгейі келесідей болып өзгерді: Графиктен көріп отырғанымыздай, соңғы бес жылда ластану деңгейі төмен болып, тек 2018 жылы көтеріңкі деңгейде болды. "Стандартты индекс" көрсеткішінің өсуі негізінен озон(жербеті) бойынша байқалды. Озон (жербеті) -фотохимиялық түтіннің негізгі компоненттерінің бірі. Ол күн сәулесі әсерінен (фотохимиялық реакция) атмосфераға ішкі жану қозғалтқыштары шығарындыларынан және өнеркәсіптік шығарындыларынан түсетін азот оксидтерімен (NOx) ластанған ауаға әсер етеді. Озонмен ластанудың ең жоғары деңгейі ашық ауа-райында байқалады. 3. Жамбыл облысы аумағындағы жер үсті сулар сапасының мониторингі Жамбыл облысы бойынша жер үсті суларының сапасына бақылау 8 су объектісінің (Талас, Аса, Шу, Ақсу, Қарабалта, Тоқташ өзендері, Билікөл өзені және Тасөткел су қоймасы) 13 тұстамасында жүргізілді. Жер үсті суларын зерттеу кезінде су сынамаларында су сапасының 36 физикалық және химиялық көрсеткіштері анықталады: көзбен шолу, су шығыны, су температурасы, сутегі көрсеткіші, мөлдірлігі, еріген оттегі, қалқыма заттар, ОБТ5, ОХТ, құрамында тұз бар негізгі иондар, биогенді заттар, органикалық заттар (мұнай өнімдері, фенолдар), ауыр металдар, пестицидтер. 3.1. Жамбыл облысы аумағындағы жер үсті сулар сапасының мониторинг нәтижелері. Қазақстан Республикасының су объектілерінің су сапасын бағалауға арналған негізгі нормативтік құжаттар «Су объектілерінде судың сапасын жіктеудің бірыңғай жүйесі» (бұдан әрі - Бірыңғай жіктеме) болып табылады. Су объектілерінің су сапасы Бірыңғай жіктеме бойынша келесідей бағаланады: 11-кесте
* - бұл кластағы заттар нормаланбайды Кестеден көріп отырғанымыздай, 2021 жылдың мамыр айымен салыстырғанда жер үсті су сапасы бойынша Қарабалта өзені 5-тен жоғары кластан 5-ші класқа ауысып су сапасы жақсарған; Ақсу өзені 4-ші кластан 5-тен жоғары класқа ауысты - су сапасы нашарлаған; Талас, Аса, Шу, Тоқташ өзендері және Тасөткел су қоймасы жер үсті су сапасы айтарлықтай өзгермеген. Мамыр айында Жамбыл облысы су объектілеріндегі негізгі ластаушы магний, сульфаттар және қалқыма заттар болып табылады. 2022 жылдың мамыр айында Жамбыл облысы бойынша ЖЛ жағдайлары тіркелмеді. Су объектілері тұстамаларындағы сапа бойынша ақпарат 2-қосымшада көрсетілген. 3-қосымшада Билікөл көлінің жер үсті су сапасының нәтижелері бойынша ақпарат. 4. Радиациялық жағдайы Жердегі гамма-сәулелену деңгейіне бақылаулар күн сайын 3 метеорологиялық станцияда (Тараз, Төле би, Шығанак) жүргізіледі (6.6-сурет). Аймақтың елді мекендерінде атмосфералық ауа қабатының жерге жақын қабатындағы радиациялық фонының мәндері 0,08-0,24 мкЗв / сағ аралығында болды. Облыс бойынша радиациялық гамма-фонның орташа мәні мәні 0,16 мкЗв/сағ. Жамбыл облысы аумағында атмосфераның жерге жақын қабатында радиоактивтердің түсу тығыздығына бақылау 3 метеорологиялық станцияларда (Тараз, Төле би, Шығанак) горизонтальді планшеттер алу бес тәуліктік сынама жолымен жүзеге асырылды. Облыс аумағында атмосфераның жерге жақын қабатында радиоактивті түсудің тығыздығы 1,1-2,2 Бк/м2 шегінде ауытқып отырды. Радиоактивті түсулердің орташа тығыздығы 1,7 Бк / м2 құрады. 5. Атмосфералық жауын-шашын сапасының жағдайы Атмосфералық жауын-шашынның химиялық құрамына бақылау 3 метеостанцияда (Қаратау, Тараз, Төле би) алынған жаңбыр суына сынама алумен жүргізілді. Жауын-шашын сынамаларында гидрокарбонаттар 25,84%, сульфаттар 22,64%, хлоридтер 17,75% кальций иондары 11,04%, натрия иондары 9,82%, калия иондары 4,46% ие болды. Ең үлкен жалпы минерализация Төле би МС–86,73 мг/л, ең азы Тараз МС 46,18 мг/л белгіленді. Атмосфералық жауын-шашынның үлесті электр өткізгіштігі 81,00 мкСм/см-ден (Қаратау МС) 147,20 мкСм/см (Төле би МС) дейінгі шекте болды. Түскен жауын-шашын сынамаларындағы қышқылдық сілтісі 5,35 (Қаратау МС)– 5,63 (Тараз МС) шегінде болды. Жауын-шашын құрамында барлық анықталатын заттардың шоғырлары шекті рұқсат етілген шоғырлардан аспады. 1 Қосымша 1-сурет. Тараз қаласының бақылау бекеттері мен метеостанциясының орналасу сызбасы 2-сурет. Жаңатас қаласының бақылау бекеті мен метеостанциясының орналасу сызбасы 3-сурет. Қаратау қаласының бақылау бекеті мен метеостанциясының орналасу сызбасы 4-сурет. Шу қаласының бақылау бекетінің орналасу сызбасы 5- сурет- Қордай к. бақылау бекетінің орналасу сызбасы жүктеу/скачать 1,57 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
| |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||