Кафедра мәжілісінде қаралды хаттама №1 «27» тамыз 2021 ж
«ФИЛОСОФИЯ» курсы бойынша глоссарий
жүктеу/скачать 79,21 Kb.
|
- Бұл бет үшін навигация:
- Абсурд
- Агностицизм
- Аксиология
- Антропосоциогенез
- Апостериори
- Архетип
- Атман
- Бақсы
- Брахман
- Белдеулік уақыт
- Болмыс
| «ФИЛОСОФИЯ» курсы бойынша глоссарий
Абстракциялау – дерексіз ойлау әдісі, зерттеу объектісінің белгілі бір қырын ойша бөліп алып, зерттеуге бөгетжасайтының бәрін ойша лақтырып тастап қарастыру. Абсурд – сандырақ, танту; А.Камю бойынша жеке тұлға мен әлеуметтік тұтастық арасындағы жалғыз мүмкін қарым-қатынас түрі. Агни – Үнді мифологиясындағы от құдайы. Агностицизм – дүниені танып-білуге болмайды деп санайтын көзқарас. Ақиқат – философияның негізгі категорияларының бірі, білімнің шындыққа сәйкестігі. Аксиология – құндылықтар туралы ілім. Антропология – адам туралы ілім. Антропоморфизм – адам қасиетін табиғатқа телу. Антропоцентризм – дүние орталығы адам деп санайтын көзқарас. Антропосоциогенез – адам қоғамының шығуы. Антиномия – И.Кант іліміндегі шешілмейтін қайшылықтар. Априори – И.Кант іліміндегі тәжірибеге дейінгі «таза» білім. Апостериори – И.Кант іліміндегі тәжірибеден алынатын білім. Апория – шешімі жоқ, лажсыз жағдай (парадокс), тарихта Зенон (элеат) апориялары деген атпен қалған: «Дихотомия», «Ахилл мен тасбақа», «Жебе» және т.б. Архетип – К.|Г.Юнг (неофрейдист) іліміндегі ұжымдық бейсаналық ұғымы. «Асқан адам» - Ф.Ницшенің (иррационалист, «өмір» философиясының өкілі) іліміндегі билікке еркі күшті, осы жолда үлкен жетістіктерге жеткен адам. Атман – Ежелгі Үнді философиясындағы жеке адам рухы. Атрибут – бөліп алуға болмайтын, біте-қайнасқан қасиет. Ахимса – Ежелгі Үнді философиясындағы еш нәрсеге жәбірлік жасамау туралы ілім. Бақсы – қазақ дүниетанымындағы ерекше қасиеті бар, тылсыммен қатынастағы адам, емші. Батысшылдар – орыс философиясындағы ХIХ ғ.қалыптасқан бағыт, Ресейдің тарихи даму жолы ретінде Батыс Еуропа жолын таңдағандар. Брахман – ежелгі Үнді философиясындағы бірегей, әлемдік рух. Будда – буддизмнің негізін қалаған Сиддхарта Гаутаманың халық берген аты, «оянған», «нұрланған», «сергектенген» деген мағына береді. Белдеулік уақыт – К.Ясперс философиясындағы ұлы тұлғалардың дүниеге топталып келетін уақыты. Бейсаналық – З.Фрейд іліміндегі адам болмысын анықтайтын негізгі қасиет. Болмыс – дүниедегі барлық материалдық, идеалдық заттар мен құбылыстар жиынтығы. Ведалар – Ежелгі Үнді халқының қасиетті мәтіндер жинағы, веда «дәріс», «білім» деген мағына береді. Валюнтаризм – дүниенің негізі ерік-жігер деп санайтын көзқарас. жүктеу/скачать 79,21 Kb. Достарыңызбен бөлісу:
|