Калық зерттеу әдістемесі оқу қҧралы АҚтау 2010 Ж
Материалдарды сандық тұрғыдан өңдеу
жүктеу/скачать 1,02 Mb. Pdf көрінісі
|
КАЛИЕВА Э.И.Ғылыми-педагогикалық зерттеу әдістемесі
| 1. Материалдарды сандық тұрғыдан өңдеу
Педагогикадағы математикалық және статистикалық әдістер сауалнама, эксперимент жолымен алынған деректемелерді ӛңдеу ҥшін, сондай-ақ зерттеліп жатқан қҧбылыстар арасындағы сандық тәуелділіктерді анықтау мақсатында қолданылып, эксперимент нәтижесін бағалауға, қортындылар сенімділігін арттыруға, теориялық тҧжырымдарды негіздеуге жәрдемдеседі. Математикалық әдістер арасында педагогикада ең кӛп қолданымға келетіндері: тіркеу (регистрация), ранжирование (тәртіпке келтіру), ӛлшемге тҥсіру (декодирование). Статистикалық әдіспен қолға тҥскен кӛрсеткіштердің орташа сандық шамасы айқындалады: орта арифметикалық (салыстырып бақылау және эксперименттік топтардың жазба жҧмыстарында жіберілген қателердің орташа санын шығару ҥшін); медиана – тізімдердің орта тҧсындағы кӛрсеткіш (топта он екі оқушы болса, бағаның ӛсу дәрежесімен ӛрнектелген тізімде алтыншысының бағасы - медиана ); таралу дәрежесі – дисперсия немесе орташа квадраттың ауытқу, баламалар коэфиценті және т.б. Статистикалық әдістер зерттеу жҧмыстарын жоспарлау, материалдарды жинау, хабарлама дайындау, ӛңдеу және сол қорытындыларды ҧсыну сатыларында қолданылады. Статистикалық әдістерді қолданудың маңыздылығына айрықша баға берудің қажеттігі жоқ. Себебі, статистика қҧбылыстың педагогикалық қасиетін аша алмайды. Мҧндай әдістермен тек зерттеліп отырған екі қҧбылыстың арасындағы нақты айырмашылықтарды ғана статистикалық тҧрғыдан белгілеуге болады. Ал осы айырмашылықтардың себеп-салдарлық қасиеттерін теориялық талдау әдістері арқылы тҥсіндіру керек. Жеке, дара қҧбылысты тереңірек зерттегенде статистиканың керегі жоқ, бірақ кӛптеген жеке бӛлшектерден тҧратын қҧбылыстар жиынтығын қарастырғанда статистиканы қолдану қажеттігі туады. Белгілі бір сандық қасиетке ие болған, сапалық жағынан бір тектес сипаттағы кӛптеген психологиялық-педагогикалық қҧбылыстарды талдағанда орташа кӛлемдер маңызды қызмет атқарады. Мысалы, жоғары оқу орындарындағы студенттердің ҧлтын немесе мамандығын орташа анықтау мҥмкін емес. Ӛйткені, бҧлар сапалық жағынан әр тҥрлі қҧбылыстар. Бірақ олардың ҥлгерімінің орташа сандық сипаттамасын 134 (орташа балын), әдістемелік жҥйелер мен тәсілдердің тиімділігін және т.б. анықтауға болады және бҧл қажет те. Психологиялық-педагогикалық зерттеулерде негізінен орташа кӛлемдердің мына тҥрлері кӛбірек қолданылады: орташа арифметикалық кӛлем, медиана, мода және т.б. жүктеу/скачать 1,02 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|