ЛИЗИНГТІҢ НЕГІЗГІ ТҤРЛЕРІ
Лизингтік мәмілелердің бірнеше тҥрлері бар. Барлық лизингтік
операциялар екі тҥрге бөлінеді: шұғыл және қаржылық лизингтер.
1. Шұғыл лизинг – бұл мҥліктің қызмет ету мерзіміне қарағанда, оның
пайдалану мерзімінің қысқалығын және мҥліктің құнын толық өтемеуін
сипаттайды.
2. Қаржы лизингі – бұл уақытша пайдалануға берген лизинг затының
мерзімі ішінде өзінің толық амортизациялық құнын төлеп шығуымен
немесе өзін-өзі өтеуімен байланысты сипатталады.
Осы лизингтердің отандық және халықаралық тәжірибеде қолданылатын
мынадай тҥрлері бар:
Ішкі лизинг – бұл өзінің қатынасушыларының бір елден болып келуімен
байланысты сипатталады.
Халықаралық лизинг – бір тарап немесе барлық тараптардың әр елден
болып келуін сипаттайды.
Кәсіпкерлік қызметті қаржы ресурстарымен қамтамасыз етудің тағы бір
жолы – факторингтік операциялар болып табылады. Факторинг – тауарды
сату және сатып алу барысында кәсіпорындар арасында пайда болған,
алайда әлі өтелмеген дебиторлық қарызды талап ету құқығын
факторингтік компанияға немесе банктің факторингтік бөлімшесіне
ұсынумен байланысты қатынастар болып табылады. Факторингтік
компания кәсіпорынды қажетті қаржы ресурстарымен қамтамасыз етіп,
оның балансындағы дебиторлық қарызды өндіріп алу құқығын өз қолына
алады. Сәйкесінше, факторингтік компания өз қызметі ҥшін кәсіпорыннан
пайыздық төлемдер талап етеді.
Факторингтік операциялар есеп айырысуды жылдамдатуға, кәсіпорынның
айналым қаражаттарын ҥнемдеуге, сондай-ақ ағымды активтердің
айналымдылығын арттыруға септігін тигізеді. Факторингтік қызметтер,
бірінші кезекте, дебиторлық қарыздың уақтылы өтелмеуіне байланысты
қаржылық қиындықтарға жиі кездесетін шағын кәсіпорындар ҥшін өте
қолайлы. Осылайша, факторингтің кәсіпорындар ҥшін бірқатар
артықшылықтары бар.
Қаржы ресурстары кәсіпорынның өндірістік, инвестициялық және
қаржылық қызметтері барысында қолданылады. Олар ҥнемі қозғалыста
болады, сол себепті өзгеріп отырады.
Достарыңызбен бөлісу: |
