Карбон қышқылдарының физикалық қасиеттері және алыну жолдары. Физикалық қасиеттері

Салицил, п-аминобензой қышқылдары туындыларының медицинада қолданылуы

жүктеу/скачать 15,28 Mb.

бет	5/15
Дата	11.12.2023
өлшемі	15,28 Mb.
	#137019

1 2 3 4 5 6 7 8 9 ... 15

Аминдердің химиялық қасиеттері, қолданылуы.
Гексаметилендиамин

Салицил, п-аминобензой қышқылдары туындыларының медицинада қолданылуы

Дисахаридтерге жалпы түсінік химиялық қасиеттері.

Сахароза С12Н22О11. Сахароза көптеген өсімдіктерде, қант қызылшасында, қант қамысында, сәбізде, қауында, қайың мен үйеңкінің шырындарында болады.

Сахароза — ақ түсті кристалды зат, суда жақсы ериді, дәмі тәтті, балқу температурасы 184-185° С. Сахарозаны балқытып, содан соң қатырса, аморфты мөлдір масса карамель түзіледі.
Сахарозаның ерітіндісі мыс (II) гидроксидімен әрекеттескенде, ашық көк түсті ерітіндінің түзілуі, сахарозаның көпатомды спиртке жататынын көрсетеді.
Сахарозаны күміс (I) оксидінің аммиактағы ерітіндісімен қыздырғанда, "күміс айна" түзілмейді. Бұл сахароза құрамында альдегид тобы жоқ екенін дәлелдейді.
Сахарозаны қышқыл қатысында қыздырғанда гидролизденіп, екі моносахарид — глюкоза мен фруктоза түзіледі:
C12H22O12 + H2O → C6H12O6 + C6H12O6
Яғни, сахарозаның молекуласы әр түрлі моносахарид қалдығынан — глюкоза және фруктозадан түзіледі екен:
Сахароза, негізінен, тағам ретінде, кондитер өнеркәсібінде қолданылады. Оны гидролиздеп, жасанды бал алады. Адам және жануарлар организмінде ферменттердің әсерінен ыдырайды. Сахарозаны өнеркәсіпте қант қызылшасынан және қант қамысынан алады.
Сахароза этил спиртін алуда маңызды өнім болып табылады.
Дисахаридтерді сатылап гидролиздеп полисахаридтерден алуға болады:
(C6H12O5)n + nH2O → n/2 C12H22O11

Аминдердің химиялық қасиеттері, қолданылуы.

Аминдер аммиакқа ұқсас негіздік қасиет көрсетеді. Аминдердің негіздік қасиеті — аммиактан жоғары. Себебі аммиакта үш сутек атомының электрон бұлттары азотқа қарай ығысады, ал алкиламиндерде, мысалы, метиламинде екі сутек атомы тікелей жоне үш сутек көміртектің атомы арқылы барлығы бес сутектің электрондары азотқа қарай ығысады. Осының әсерінен метиламинде азот атомындағы теріс зарядтың мөлшері аммиактағы азот атомына қарағанда жоғары болады:

Теріс заряды көп болғандықтан, амин молекуласындағы азот атомы протон қосып алуға бейім болады да, негіздік қасиет көрсетеді.

Метиламин CH₃NH₂— өткір иісті, түссіз газ. Иісі аммиактың иісіне ұқсас. Суда жақсы ериді, қанық ерітіндіде 35—40% метиламин болады.
Өндірісте метиламинді көгерткіш қышқылды катализатор қатысында тотықсыздандырып алады:
Н-C≡N + 2Н₂ → CH₃-NH₂
Органикалық синтезде метиламинді дәрі-дәрмектер алу үшін қолданады. Сонымен қатар метиламиннен бояғыш заттар және беттік белсенді қосылыстар алынады.
Гексаметилендиамин Н₂N(CH₂)₆NH₂ — түссіз кристалды зат, суда ериді.
Гексаметилендиамин полиамидтер және синтездік талшық — нейлон алу үшін қолданылады.
Анилин C₆H₅NH₂— өзіне тән иісі бар, түссіз майлы сұйықтық. Суда нашар ериді, спирт, эфир, бензол сиякты органикалық еріткіштерде жақсы ериді. Анилинге тотықтырғыштармен әсер еткенде, түстері әр түрлі аралық бірнеше өнім (мысалы, қара анилин) түзіледі. Анилин дәрі-дәрмектер (мысалы, сульфаниламидті препараттар), қопарылғыш заттар, анилинді бояулар, антитотықтырғыштар алуда алғашқы өнім болып табылады.
Аминдерді аммиак молекуласындағы бір немесе бірнеше сутек атомдарының орнын радикал басқан аммиактың туындылары деп қарастыруға болады. Аминдер негіздік қасиет көрсетеді. Радикалдың құрылысына байланысты алифатты және ароматты болып бөлінеді. Негіздік қасиеттері осы радикалдың құрылысына байланысты болады.

жүктеу/скачать 15,28 Mb.

Достарыңызбен бөлісу:

1 2 3 4 5 6 7 8 9 ... 15