Қысаң езуліктердің емлесі туралы. Қысаң, езулік ы, і ды-
быс таңбалары туралы “Жанғазыға хатында” (1936 ж.) автор орыс
тілінен енген сөздердегі ы, і-лерді қысқарту жағын көп ой-
ластырады. Сондай-ақ қазақ тілінің бір буынды төл сөздерінде ы/і
таңбасын салып, екі буындыда түбірдегі қысаңды түсіріп жазуды
ұсынады: біл – блек, қыр – қрау, ыс – стау. “Буын айыр-туды
есепке алма. Қандай емле болса да, соған қарай буын жігін
таптыру методикасын шығаруға болады” деді.
Әліпби жобасы. Қазақ тілі фонемалар санын анықтауда һ
дыбысы одағайларда болғанмен, қазақ сөздерінде жоқ, ал
одағайларда кездесетін дыбыстың неше бір саны бар,
сондықтан бұл фоно-морф негізгі емес деп табады Қ.Жұбанов.
Сөйтіп, қазақ әліпбиінің дәйекше қызметі бар мынадай жо-
басын ұсынады:
260
261
1 Aa
<а>
11 Mm
<м>
22 Xx
<х>
2 Bb
<б>
12 Nn
<н>
23 Zz
<з>
3 Cc
<ш>
13 Ңң
<ң>
24 Ьь
<ы>
4 Dd
<д>
14 Oo
<о>
5 Ee
<е>
15 Pp
<п>
6 Gg
<ж>
16 Qq
<қ>
7 Hh
<һ>
17 Rr
<р>
8 Іi
<и>
18 Ss
<с>
9 Kk
<к>
19 Tt
10 Ll
<л>
20 Ŭ
<ұ>
21 Yy
<ү>
Сөйтіп, сөз жіңішкелігі е, к, g әріптерімен, болмаса дәйекші
арқылы белгіленетін етеді.
Сонда бұрынғы 13 таңба 7 таңбаға дейін қысқарған: а – <а>,
<ә>; о – <о>, <ө>; у – , <уv>; ь – <ы>,<і>, i – , <ыj>; е
Достарыңызбен бөлісу: |
