Күдеринова Құралай Бимолдақызы Қазақ жазуының тарихы мен теориясы
ҚАЗАҚ ЖАЗУЫНЫҢ ТЕОРИЯЛЫҚ НЕГІЗДЕРІ
жүктеу/скачать 1,82 Mb. Pdf көрінісі
|
Қазақ жазуының тарихы мен теориясы
| 1. ҚАЗАҚ ЖАЗУЫНЫҢ ТЕОРИЯЛЫҚ НЕГІЗДЕРІ
1-дәріс. Жазудың маңызы мен қызметі Жазу – адамдардың қашықтықта тұрып, қарым-қатынас жа- сауын қамтамасыз ету. Өйткенi жазу қоғамдық қажеттiлiктен туындады. адамдар арасындағы күрделi қоғамдық қатынастың дамып жетiлуiн ауызша сөйлеу тiлi қанағаттандыра алмады. Сондықтан жазудың шығуы ең алдымен қарым-қатынастың маңызды бiр құралына деген қоғамдық мұқтаждыққа қарыздар. ауызша сөйлеудiң екi кемшiлiгi болды: таралу кеңiстiгiнің шектеулiлігі және уақыт жағынан шектеулiлігі. адамдардың қоғамдық-саяси, экономикалық және әлеуметтiк қатынасында жоғарыдағы олқылықтарды толтыру үшiн пайда болған жазудың миссиясы, бүгiнде қарап отырсақ, тереңде екен. тiлдiң даму тарихы тұрғысынан келсек, тiл адам санасында- ғы ойды жарыққа шығарып, жазу ауызша айтылған ойды оп- тикалық құралдар арқылы визуалды дүниеге айналдырады. Сонда жазу тек қосалқы қызмет атқаратын құрал болып табыла- ды. алдымен аса маңызды қатынас құралы болған – тiл ауызша түрде өмiр сүрдi. талай жүз жылдықтар бойы басқа қатынастың түрiн iздемедi. Сөйтiп, ойды жарыққа шығарудың және айнала- сына қатынас жасаудың жалғыз түрi ауызша сөйлеу ғана бол- ды. Жазу ендi тiлдiң осы екi қызметiнiң көшiрме түрi ретiнде, қосалқы қызмет атқаруға келгендей. Оны сызба ретiнде былай нобайлауға болады: тiлдiк сана ⇒ тiл ⇒ ауызша сөйлеу ⇓ жазу Үшінші мыңжылдықтағы жаңа технологиялар тасқыны, ғылыми-техникалық прогресс, ақпарат таратудағы жаңа көздер, қашықтық пен уақыт барьерін жеңетін жаңа техника түрлерін ойлап табудың жоғары деңгейінде келеді. Осымен байланыс- ты ауызша коммуникацияның жетілген технологиялы бүгінгі кезеңінде жазудың адамзат өркениеті үшін атқарар қызметін парықтаудың қажеттілігі бар. а.Байтұрсынұлы “ Біздің заман жүктеу/скачать 1,82 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|