Күдеринова Құралай Бимолдақызы Қазақ жазуының тарихы мен теориясы



Pdf көрінісі
бет235/236
Дата22.12.2023
өлшемі1,76 Mb.
#143053
1   ...   228   229   230   231   232   233   234   235   236
Байланысты:
Күдеринова Құралай монография Қазақ жазуының тарихы

Емле ұстанымы
 
кез келген жазба тілдің
орфографиясында
 
ұстанатын негізгі принциптері.
Орфограмма – 
жазу тұрпатының негізгісі.
Ерін үндестігі –
сөздің бірыңғай еріндік дыбыстармен ай-
тылуы
Қазақ орфографиясының негізгі ережелері –
1957ж.
қабылданған емле ережелерінің жиынтығы
Орфографияның негізгі принципі 

 
сөздердің дұрыс жазы-
луын жүйелейтін емледегі басты сүйенім, ұстаным.
Үндесім заңы – 
сөйлегендегі дыбыстардың бірыңғай тіл не
ерін үндесімімен айтылуы
Босаралықсыз таңбалану
– құрама сөз сыңарлары
мағыналарының көмескіленіп, бір бүтін сөзге айналғанын біл-
діретін емледегі дыбыстық емес таңба, бірге жазылу.
Босаралықпен таңбалану
– құрама сөз сыңарлары
мағыналарының дербестігін, бүтін сөзге айналмағанын біл-
діретін емледегі дыбыстық емес таңба, бөлек жазылу.
Қазақ тілі орфографиялық сөздіктері –
1941, 1948, 1963,
1978, 1988, 2001, 2005, 2007, 2013жж жарық көрген емле
сөздіктері
Жазу экономиясы –
жазудағы таңбаларды үнемдеу
құбылысы.
Дыбыстық емес графикалық белгілер – 
босаралықпен және
босаралықсыз, сондай-ақ қосаралықпен жазу.
Бірге жазылатын сөздердің формалды белгілері – 
сөздердің
бірге жазылатынын білдіретін ұластыруыш қосымшалар мен
құрастыруыш сыңарлар.
Ұластыруыштар –
күрделі сөз сыңарларын ұластырып,
біріктіретін қосымшалар.
Аффиксойдтар –
жартылай сөз,
 
жартылай жұрнақ
қызметіндегі тұлғалар.
Құрастыруыштар –
күрделі сөз құрамында үнемі
қайталана
 
келе жалпы мағынаға көшкен тірек компонент.


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   228   229   230   231   232   233   234   235   236




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет