Кэкен Аханов грамматика теориясының негіздері ж о га р ы оку оры ндары ны ц филология ф акульт ет т еріне арналган оқу цүралы


§  112.  Сөз  таптарының  бір-біріне  ауысу  процесін  түрлі



Pdf көрінісі
бет198/237
Дата31.12.2021
өлшемі5,78 Mb.
#21265
1   ...   194   195   196   197   198   199   200   201   ...   237

§  112.  Сөз  таптарының  бір-біріне  ауысу  процесін  түрлі 
тілдерден  байқауға  болады.  Субстантивтену,  адъективтену, 
прономиналдану, 
адвербиалдану 
қүбы лы стары  
сөздердің 
лексикалық  м ағы налары  мен  грамматикалык  магыналарының 
өзгеруі  нәтижесінде  іске  асады  да,  аталган  кұбы лы стар  бір  сөз 
табының  басқа  соз  табына  ауысуын  білдіреді.  Субстантивтену 
күбылысы  бойынш а басқа  соз таптары  зат  есімге,  адъективтену 
қүбылысы  бойынша  -   сын  есімге,  прономиналдану  қүбылысы 
бойынша  -   есімдікке, 
адвербиалдану  кұбылысы  бойынша
-   үстеуге,  вербалдану  қүбылысы  бойынша  -   етістікке  ауысады. 
Сын  есімдердің  субстантивтенуіне  орыс  тілінде  больной,  ученый, 
раненый, жинақтау  сан есімнің субстантивтенуі  не трое (мысалы: 
трое  в  лодке)  деген  создер  мысал  бола  алса,  есімшелердің 
адъективтенуіне  қазақ  тілінде  цашаган,  тебеген,  сүзеген,  сан 
есімнің  прономиналдануына  біреу  (мысалы:  біреу  келіп  кетттІ), 
зат  есімдердің  адвербиалдануына  кешке,  күнде,  сын  есімдердің 
адвербиалдануына  зорга,  босца,  лаж сыздан,  етістіктің  косемше 
түрінің  адвербиалдануына  аздап,  цашпа,  жагалай,  ж ата- 
ж астана деген создер мысал бола алады.

Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   194   195   196   197   198   199   200   201   ...   237




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет