3.3 Айналым құралдарының айналымдылығы көрсеткіштері және оны талдау жолдары Өндірістік кәсіпорынның айналым құралдарын тиімді
пайдалану белгілі бір экономикалық көрсеткіштермен
сипатталады:
1.Айналым коэффиценті – мекеменің көтерме бағасы
бойынша өткізілген өнім көлемін айналым құралдарының
орташа қалдығына бөлу арқылы есептеледі: Ка = Qөт/АҚ
(2)
мұндағы Qөт-бойынша өткізілген өнім көлемі;
АҚ-айналым құралдарының құны.
Осы коэффицент нақты ішіндегі мекеменің айналым
құралдарының айналымының санын көрсетеді, немесе
айналым құралдарының 1 теңгесіне келетін өткізілген өнім
көлемін көрсетеді.
2. Айналым құралдарын іске қосу коэффиценті- айналым
коэффицентіне кері шама, ол өткізілген өнім көлемінің 1
теңгесіне шығындалған айналым құралдарының сомасын
көрсетеді.
К
з
= АҚ/ Qөт
(3)
3. Бір айналым ұзақтығы (күн) – нақты кезең ішіндегі күндер
санын айналым коэффицентіне бөлу жолымен есептеледі.
Т = Д/ К
а ,
мұндағы Д- күндер саны
(4)
Мысалы: кәсіпорында өткізілген өнім көлемі 20 млн.тенге ,айналым
құралдарының орташа жылдық құны 5 млн тенге.Айналым капиталының
айналым көрсеткіштерін анықтау үшін,айналым коэффициентін анықтаймыз
(Ка) 4 айналымды құрады,яғни 20млн.тг/ 5 млн.тг. Айналым ұзақтығы 91 күн
(Т),яғни 365/4.
Кесте 1.Кәсіпорын айналым құралдарының айналымдылығы
Айналым құралдары Жыл басы Жыл аяғы Өзгеріс мың
тенге
үлес
салмағы,
%
мың
тенге
үлес
салмағы,
%
мың
тенге
үлес салмағ ы, % 51
