Жоспарлардың түрлері, олардың мазмұны

Өндірістік салаларда және олардың кәсіпорындарындағы жасалатын жоспарлар әртүрлі сипаттарына байланысты жіктеледі. Орындау мерзімі бойынша оларды төмендегідей бөлуге болады:

• 
  стратегиялық, 5 жылдан жоғары мерзімге жасалады және кәсіпорынның шаруашылық қызметінің жалпы бағыттары мен оның әртүрлі жағын даму екпінін анықтайды;
  
• 
  ұзақ мерзімдік, әдеттегінше 3-5 жылға жасалады және өндірісті дамытудың негізгі бағыттарынан және осы бағыттар бойынша топтамаланған көрсеткіштерден тұрады. Ұзақ мерзімдік жоспарларда өнімді өндірудің, жұмыстың, қызметтің топтамалық көрсеткіштері, қаржылық ресурстардың көздері мен мөлшері, еңбек ресурстарын жасақтау, өндіріс шығындары, өндірісті жаңарту мен дамыту бағдарламаларының негізгі бағыттары мен қаржыландыру көздері қарастырылады;
  
• 
  орта мерзімдік жоспарлар, 3 жылға дейінгі мерзімге жасалады. Стратегиялық және ұзақ мерзімдік жоспарларда орнатылған барлық топтамалық көрсеткіштер мұнда әр жыл бойынша нақтыланады;
  
• 
  ағымдағы немесе жылдық жоспарлар жыл ширегіне бөлінген және бір-біріне байланысқандығын көрсететін кәсіпорынның барлық қызмет түрлері бойынша жұмыстарының көрсеткіштері кіреді. Ағымдағы жоспарда ұзақ мерзімдегі жоспарлар нақтыланады және кәсіпорын қызметінде пайда болған өзгерістерге байланысты түзетіліп отырады;
  
• 
  оперативтік жоспарлар бір ауысымға, декадаға, айға және жыл ширегіне кәсіпорын жұмысын жоспарлауды қарастырады. Оперативті-күнтізбелік жоспарларды жасау қажеттілігі көп профилді өндірісі бар кәсіпорындар үшін өте маңызды орын алады.
  

• 
  өндірістің көлемі мен сапасының жоспары қызмет түрлері бойынша жұмыстың негізгі көлемдік және сапалық көрсеткіштерін жасау кіреді;
  
• 
  еңбек жоспары еңбек ресурстарымен қамтылуы, еңбек ақыны ұйымдастыру, еңбекті ғылыми ұйымдастыру әдістерін енгізу, еңбек ресурстарын пайдаланудың тиімділігін бағалау көрсеткіштерін жасау жатады;
  
• 
  ағымдағы шығындар немесе шығындар сметасының жоспарына шығындардың барлық элементтері, өнімнің, жұмыстың, қызметтің жоспарланған өзіндік құнын қалыптастыру жатады;
  
• 
  қаржылық жоспар: онда табыс және пайда сияқты қаржылық көрсеткіштер анықталады, өндірісті дамыту шығындарын жабуға қажетті көздерді, негізгі қорларды сатып алу, олардың күрделі жөндеулері, сондай-ақ жұмыскерлердің әлеуметтік қамтылуы қарастырылады.
  

• 
  қайтадан құрылып жатқан немесе қызмет жасап жатқан кәсіпорында жаңа қызмет түрінің сипаттамалары;
  
• 
  өнімнің сипаттамасы, оның ерекшелігі және сапасы;
  
• 
  өнімді өткізу нарығын талдау;
  
• 
  бәсекелестерді бағалау;
  
• 
  маркетинг жоспары;
  
• 
  өндірістік жоспар;
  
• 
  ұйымдастыру жоспары;
  
• 
  қаржылық жоспар.