Книга предоставлена исключительно в образовательных целях

101
Мек теп ке ба рар жол да ғы ар на сы ша ғын су ды ба ла лар жал дап өте тін дік тен, 
көп ші лі гі нің си ра ғы қақ сап ау ыра бас тай ды. Сол кез де Дүй сен жал ғыз өзі су ық 
су ды ті зе сі мен кешіп жү ріп, ба ла лар дың бі рін кө те ріп, бі рін ар қа лап, бі рін же тек теп 
өт кі зіп жү ре ді. «Адам дар дың сон да ғы қа раң ғы лы ғы ма, әл де тү сін бес ті гі ме, біл-
мей мін, Дүй сен нің мұ ны сын ке ле ке етіп кү ліп жүр ді... Қа зір ой лап отыр сам, сон да 
ау ыл да ғы лар-ақ екі ағаш тас тап бі ті ре қоя тын жұ мыс, бі рақ он да оқу дың мә ні сін 
тү сін бе ген жұрт Дүй сен ді іс тейт ін ісі жоқ әпен ді дей кө ріп, шы да саң оқыт, бол ма са 
қой де ген дей, ат ке шіп өт кен жер ге кө пір са лып көр ме ген не ме лер өз де рі не ке ре гі 
жоқ бол ған соң, біз дің жайы мыз ды ес те рі не де ал мап ты. Бі рақ олар дың не ме не ге 
осын ша азап ше гіп, ма зақ бо лып, бі реу ден ар тық бол ма са еш кем емес, осы жас 
жі гіт қо лы нан кел ген бар лық әре ке тін іс теп, жұрт тың ба ла ла рын оқы тып жүр екен 
де ген ді ой ла ну ла ры ке рек еді» деп жа за ды Ал ты най ха тын да.
Бір кү ні Дүй сен екі тал жас ағаш әкеп тө бе ба сы на отыр ғы за ды. Ол бұл 
те рек тер ді Ал ты най дың бо ла ша ғы на ар на ға нын айт ып, осы ағаш өс кен сай ын 
шә кір ті нің де өмір де гі жо лы өсе бе ре ті нін, хал қы на қа лау лы, елі не елеу лі адам 
бо лып шы ға ты ны на үл кен се нім біл ді ре ді.
Дүй сен мұ ға лім мен Ал ты най по вес тің бас ты кей іп кер ле рі бол са, оқи ға ны 
ба ян дап отыр ған су рет ші мен Ал ты най дың аға-жең ге сі жә не Қар таң бай шал мен 
Сай қал кем пір (Сай қал қыр ғыз хал қын да «сұ лу ым», «жа ным» де ген жақ сы ма ғы-
на да қол да ны ла ды) – жа на ма кей іп кер лер. Дүй сен мұ ға лім осы шал мен кем пір дің 
үй ін де тұ ра ды. Олар шы ғар ма да мейі рі мі мол қам қор адам дар ре тін де су рет те ле ді.
Ал ты най дың жең ге сі өзі нің жиен ту ыс та ры мен ас тыр тын сөй ле сіп, қыз ды 
сыр ты нан екін ші әй ел дік ке са тып жі бе ре ді. Жең ге сі бас таған үш-төрт адам 
мек теп те са бақ оқып отыр ған Ал ты най ды күш теп алып шы ғып, жа нұ шы ра 
қар сы лық көр сет кен Дүй сен ді қан ға бөк ті ріп, тар тып әке те ді. Жы лап, шу ла ған 
ба ла лар мұ ға лім нің ай на ла сын да қа ла ды. Бұл оқи ға дан үш күн өт кен соң, қо лы-
ба сын дә ке мен та ңып ал ған Дүй сен екі ми ли цио нер мен ке ліп, Ал ты най ды құт-
қа рып ала ды. Көп ұза май Қар таң бай ақ са қал мен Сай қал кем пір бас та ған бү кіл 
ау ыл тұр ғын да ры, бір ге оқы ған ба ла лар Ал ты най ды Таш кент те гі ба ла лар үйі не 
шы ға рып са ла ды. Ал жас қыз ға обал жа са ған адам түр ме ге жабы ла ды.
Ал­ты­най­ғалым­бұл­хат­ты­не­себепті­жа­зды?
Өйт ке ні жа ңа дан са лын ған мек теп тің ашы лу сал та на тын ең ал ғаш сол 
ау ыл ға «мек теп» де ген ұғым ды қа лып тас тыр ған тұң ғыш мұ ға лім Дүй сен 
ат қа руы ке рек еді. Ұй ым дас ты ру шы лар бұл та рих ты біл мейт ін дік тен, ауылдан 
шыққан белгілі адам дар ды ғана ша қы рып, Дүй сенді ес ке ру сіз қа лдыра ды. 
Сон дық тан Ал ты най Сү лей ме но ва өз ха тын да ав тор ға жа ңа мек теп Дүй сен нің 
аты мен ата луы ке рек де ген ұсы ныс жа сай ды.
Ал су рет ші бол са, ту ған ауы лы ның бі рін ші мұ ға лі мі, кей ін нен хат та су шы 
бо лып жүр ген Дүй сен ақ са қал ға ар нап осы оқи ға ны толық баяндай ала тын дай 
су ре т са ла тын ды ғы на кә міл се не ді.

жүктеу/скачать 3,91 Mb.

Достарыңызбен бөлісу: