Коммерциялық емес акционерлік қоғамы

20 

 

қабылдаған  шаралар  әртүрлі  мемлекеттік  қызметтерде  бейресми  төлемдер 

ауқымын күрт қысқартты.  

2014    жылы    «Transparency    International»    сыбайлас    жемқорлықты 

қабылдау    индексіне    сәйкес    Грузия    әлемнің    тіркелген    174    мемлекеті 

арасында    50-орынды,    ал    2004    жылы    85-орынды    иеленді.    Бұл    кезеңде 

әлемде  тіркелген  сыбайлас  жемқорлық  қысқартулардың  ең  күштісі.  

Бұрынғы Кеңестер Одағы мемлекеттерінің арасында Грузиядан тек қана 

Прибалтика елдері озық тұр. Мемлекеттік  басқару  құрылымын  реформалау  

және    Грузияда  сыбайлас  жемқорлық  деңгейін  aзaйтудың  өзіндік  шыққан 

жерін  2003  жыл,  Раушан  революциясынан  кейін  және  билік  басына  жаңа 

үкіметтің келуін атауға  болады. 

Грузияда жүргізілген реформаның негізгі нәтижелері: 

1)    Барлық    мемлекеттік    қызметтер    үшін    «бір    терезе    қағидатын» 

жасау.  Яғни  кез  келген  құжатты  алу,  некеге  отыру  және бұзу,  фирманы  ашу  

барлығын бір жерде – Әділет үйінде жүргізуге болады.  Осындай мекемелерде  

300-ге  жуық  әртүрлі  қызмет  бір  жерге  шоғырланады,  азаматтар  басқа  

мемлекеттік  құрылымдардың  табалдырығын  тоздырмайды.  Әділет  үйінде  

15  минут  ішінде   бaлaның  туу  турaлы  куәлігінен бастап  шетелдіктер  үшін  

визаны,  тұрғылықты  тұруға  рұқсат  немесе жерді пайдалануға актіні алуға 

болады. Тек алдын ала Әділет министр-лігінің сайтында жазылса болғаны.  

2)    ІІМ    реформалары.    2004    жылы    реформалар    басталғаннан    бері 

полиция    мен    жол    инcпекторларының    штаты    85%-ға    жаңартылды  және  

бірнеше  есеге  қысқарды.  Сыбайлас  жемқорлыққа  қарсы  бар деген  барлық  

қызметкерлер  жұмыстан  шығарылды,  көпшілігі  түрмеге  отырғызылды.  

Полицияның  беделін  көтеру  бaғдарлaмасы  енгізілді.  

Құқық  қорғау  органдарының  қызметкерлеріне  жаңа  имидж  жасалды, 

енді    олар    адал    құқық    қорғаушылар,    қажет    болған    жағдайда    әрдайым 

көмектеседі, жол көрсетеді және тек қана күлімсіреп сыпайы сөйлеседі.  

Жүргізілген реформалар нәтижесінде Грузияда  полиция  қызметкерлері 

пара  алмайды.  Бүкіл деректер қоры электрондық түрде жасалды. Құжаттарды 

табу  жеңілдеді.  Қатаң  түрде  айыппұл  салынды.  Жолдардағы  бұзушылықтар 

азайды.  

3) Жүргізуші  куәлігін  алу  рәсімдері  де өзгеріске ұшырады. Грузияда 

медициналық    тексеруді    алып    тастады,    дәрігерге    барған    уақыты    мен 

тексеру қорытындысы ортақ базаға енгізіледі. Техникалық тексеру де жоқ, бұл 

рәсім  де  автокөлік  жүргізушілерге  қарағанда  парақорларға  пайдалы  деп  

шешілді.  Жүргізуші  куәлігін  емтихандар  тапсырып,  бар  болғаны 35 доллар 

баж салығын төлем (2011 жылғы мәліметтер) алуға болады.  

Осы  барлық  рәсімдерді  тәулігіне  24  сағат  демалыссыз  және  мереке 

күндерінсіз  жұмыс  істейтін  ІІМ  сервистік  агенттігі  атқарады.  Автокөлікті 

тіркеу  15  минут  уақыт  алады,  оған  нөмірді  іріктеу  мен  кез  келген  банктің 

өкіліне сол жерде 40 доллар төлеу кіреді.  

4)  Сыбайлас  жемқорлыққа   қарсы  күрестің  маңызды  аспектісі  деп 

грузин  үкіметі  шенеуніктің  еңбекaқысын  көтеру  деп  есептейді,  себебі оған  

21 

 

қызметкердің    мотивациясы    тікелей    байланысты.    Полициядағы  еңбекақы,  

содан кейін барлық мемлекеттік  аппaраттағы  еңбекақы реформалау жылдары 

15–40 есеге артты.  

5)  Реформалаудың  бірінші  кезеңінде  министрліктердің  саны 18-ден  

13-ке,    ведомстволардың    сaны    52-ден    34-ке    қысқартылды.  Персоналдың 

саны 

35-50%-ға 

азайды. 

Өрт 

инспекциясы, 

автоинспекция, 

санэпидемстанциясы бөлек-бөлек жұмыс істеуін тоқтатты. 

6)    Салық    жүйесіндегі    реформалар.    25    салықтың    орнына    6    түрі 

қалдырылды.    Кедендік    баж    салығы    қысқартылды    және    2008    жылы 

толығымен    алып    тасталды.    Жерді,    оның    ішінде    ауыл    шаруашылығы 

бағытындағы жерді жекешелендіруге мүмкіндік беретін заң қабылданды.  

7)  Білім  беру  жүйесіндегі  реформалар.  Реформа  жүргізгенге  дейін 

әрбір    университет    оқуға    қaбылдау    емтихандарын    жеке-дара    жүргізді. 

Университетке  «түсу»  бірнеше  мың  тұрды.  Қазіргі  Білім  беру  министрлігі 

барлық    абитуриенттер    үшін    бірыңғай    емтихан,    анонимді,    электрондық 

база    бойынша    өткізеді.    Содaн    кейін    бірыңғай    емтихан    нәтижелері 

бойынша абитуриенттер жоғары оқу орнына түседі. 

2. Сингапурда  сыбайлас  жемқорлыққа  қарсы  іс-қимыл  шаралары  2014  

жылға  Transparency International  сыбайлас  жемқорлықты қабылдау индексіне 

(ИВК)  сәйкес  Сингапур  7-ші  орынды  иеленді  және  Дания,    Швеция,    Жаңа  

Зеландия  сияқты  елдерден  кейін  сыбайлас жемқорлыққа  қатысты  ең  таза  

мемлекеттердің  қатарында  тұр.  Бұл ел  жалпы  рейтингі  100-ден  84  балл  

жинаған  әлемнің  ең  аз  сыбaйлас жемқорлық дендеген елдердің төртіншісі 

болып табылады. 

Сингапурда  сыбaйлac  жемқорлыққа  қарсы  күресті  шабыттандырушы 

және  ұйымдастырушысы  1959-1990  жылдары  премьер-министр лауазымын  

атқарған Ли Куан Ю болды. 1999  жылдың  қарашасында Ли  Куан Ю былай 

деген: «Беделіне дақ түспеген адал, тиімді үкімет басқарушы  партияның  ең  

құнды жетістігі мен Сингапурдың басты байлығы болып табылады және солай 

болып қалады».  

жүктеу/скачать 0,87 Mb.

Достарыңызбен бөлісу: