293
Экономиканы жаңғырту және қазақстандық қоғамды топтастыру
факторы ретіндегі
жаңа орта тап проблемасына
әлеуметтанулық көзқарас
оның көлемі 2,3 есе өсті. Оңтүстік Кореядан алынған қаражаттың үлесі
жалпы көлемде 6,9%-дан 15,3%-ға дейін өсті. Үшінші орында – Қырғыз-
стан. Осы елден жалпы қаражаттың 10%-ы аударылды. Өткен жылы бұл
көрсеткіш тек 6,1% құрады. Қырғызстаннан қазақстандықтар 8,3 млрд
теңге (24,7 млн доллар) алды.
2018 жылғы 1 шілдеге дейін Қазақстан тұрғындарының саны 18,27 мил-
лион адамды құрады. Бұл жыл басынан бері 115,1 мыңға көп. Урбаниза-
ция жүруде: алты айдың ішінде елдің қалалық тұрғындары 1%-ға, ал ауыл
тұрғындары – 0,1%-ға өсті.
EnergyProm
аналитикалық қызметінің зерттеуіне
сәйкес, жарты жылда табиғи өсім 125,9 мың адамды құраған, ал елден
10,8 мың адам көшіп кеткен. Қалалық тұрғындардың саны жыл басынан
бері 1%-ға (105,5 мың адам қосылған), яғни
10,53 миллионға дейін өсті,
сонымен бірге ауыл тұрғындарының саны жылдың бірінші жартысында
0,1%-ға өсті (барлығы 9, 6 мың адам), ағымдағы жылдың шілдесіне дейін
7,74 млн қазақстандықты құрады. Түрлі себептерге байланысты адамдар-
дың көші-қонға көзқарасы өзгеріп қана қоймай, сонымен бірге күшейе
түсті. «Соңғы бірнеше жыл ішінде (әлемде) адамдардың жұмысқа тұру үшін
көшуге деген ұмтылысы төмендеді; бұл еңбек мигранттарын жұмысқа алу-
дың тиімділігін төмендетеді, бұл елдер мен компаниялар еңбек тапшы-
лығы мәселесін шешу үшін жүгінеді. Осындай тұжырымдарды BCG және
Network (Қазақстандағы – Headhunter) авторлары «Жаһандық дарындылар
нарығын талдау 2018» (Decoding Global Talent 2018) атты жаңа бірлескен
зерттеуінде жариялады. Әлемдегі респонденттер болашақта жұмыс орны-
ның ішкі артықшылықтарына, мысалы материалдық өтемақы деңгейіне
қарағанда, әріптестерімен жақсы қарым- қатынастардан туындайтын
мәселелерге көбірек көңіл бөледі. Ал қазақстандықтар үшін материалдық
фактор бірінші кезекте, содан соң жұмыс берушінің қаржылық тұрақты-
лығы (әлемде бұл фактор тек алтыншы орында), сондай-ақ оқыту және
біліктілікті арттыру тұр.
2014 жылмен салыстырғанда, Қазақстан өз позициясын айтарлықтай
жақсартты және рейтингте
129-орыннан
77-орынға көтерілді. Бұл негізінен
ел экономикасының тұрақты өсуіне, соның нәтижесінде өзін-өзі жүзеге
асыру үшін мүмкіндіктердің болуына, елдегі іскерлік жағдайдың жақса-
руына және соңғы жылдары көптеген халықаралық іс-шараларды өткізу
арқылы еліміздегі ашықтықтың ұлғаюына байланысты болды. Жұмыс орны
ретінде Қазақстан Ресей, Беларусь, Украина, Өзбекстан, Қырғызстанды
294
Қазақстан экономикасының трансформациясы
қоса алғанда, Тәуелсіз Мемлекеттер Достастығы (ТМД) елдерінің, сондай-ақ
Түркия, Египет, Катар сияқты бірқатар Таяу Шығыс елдерін қоса алғанда,
Таяу Шығыстың тұрғындары арасында кеңінен танымал. Қазақстан Орта-
лық Азияның бірқатар көршілес елдерінің азаматтарын тартады, онда
экономиканың төмендігінен халықтың жұмысқа тұру мүмкіндіктері аз.
Олардың кейбіреулері білікті мамандар немесе жұмысшылар болғанына
қарамастан, Қазақстандағы тұрмыс деңгейі өз Отанындағысымен салы-
стырғанда жоғары екендігін көрсетуде. Әлемдік орташа көрсеткішпен
Достарыңызбен бөлісу: