Конструкциялық материалдар және термоөңдеу Конструкционные материалы и термообработка Constructional materials and heat treatment Учебное пособие для специальности: 5В071200– «Машиностроение»
жүктеу/скачать 1,99 Mb. Pdf көрінісі
|
| d
l . Неғұрлым осы қатынас артқан сайын композитті беріктендіру дәрежесі артады. Талшықты композиттердің қасиеттері кӛбінесе талшықтардың қасиеттерімен анықталады. Себебі, талшықты композиттерге сырттан түскен күштерді талшықтар қабылдайды. Сондықтан енгізілген талшықтардың механикалық қасиеттері, әсіресе беріктігі мен серпімділігі матрицаның қасиеттерінен жоғары болу толықтырғыш ретінде В; С талшықтарын, сондай-ақ қиын балқитын қосылыстардың (карбидтердің, нитридтердің, боридтердің, оксидтердің) талшықтарын енгізеді. Мысалы: алюминий-бор композитінің беріктік шегі δ в =1300МПа; алюминий- кӛміртегі композитінің δ в =900МПа; алюминий-болат композитінің δ в =1700МПа; алюминий композитінің δ в =400-450Мпа. Композиттердегі талшықтар бір бағытта бағдарланып, екі бағытта (екі осьті) және кӛлемдік (үш осьті) бағдарланып енгізіледі. Бір және екі бағытта бағытталып енгізілсе, композиттің механикалық қасиеттері анизотропты, егер кӛлемдік бағдарланып енгізілсе, изотропты болады. Осыған байланысты анизотропты қасиеттерді иеленетін композиттердің кемшілігі – қабатаралық ығысуға кедергісінің тӛмен болуы. Негізінде композиттердің беріктігі, тӛзімділігі, серпімділігі, ыстыққа тӛзімділігі жоғары болып, пластикалығы тӛмен болады. Бірақ олар морт сынбайды. Құрамындағы талшықтар жарықтың әрі қарай жылдам дамуымауына себепші болады. Кеңінен таралған композиттердің бірі – КАС-1: матрицасы – САП (спеченный А1 порошок). САП дегеніміз алюминий негіздегі ұнтақ материал. Құрамында Al 2 O 3 - тің қабыршақтары болады. Al 2 O 3 6-18%. САП= Al ұнтағы + Al 2 O 3қабыршақ Толықтырғыш – болат сымы (Х15Н4АМ3) δ в =1700МПа. Дисперсиялығы беріктенген композиттерде жүктемені матрица қабылдайды. 76 Ал дисперсті бӛлшектер дислокацияның ығысуын тежеп кедергі болады. Бұларға кӛбінесе ыстыққа тӛзімді қосылыстардың дисперсті бӛлшектерін қосады. Бұл композиттер механикалық қасиеттерін (0,9- 0,95)t балқу дейін сақтайды. Композиттерді ұшақтардың, ғарыш техникасының детальдарын жасауға қолданады. Композиттер бӛліктерін қосу үшін кӛбінесе нүктелік пісіруді қолданады. Негізінде компоненттерін, бӛліктерін қосуды матрица арқылы орындайды. Қосылған жерде талшықтар үзіледі. Сондықтан бӛліктерді айқастырып қосады. Композиттерді механикалық ӛңдеуге болады. Бірақ олар вольфраммен немесе бор талшықтарымен беріктенілген болса, механикалық ӛңдеуге келмейді. Бұл жағдайда кескіштің жұмыстық қырлары жылдам тозады, кескен жердегі талшықтар үзіліп, матрицадан жұлынып түседі. Сондай-ақ кескіш пен композит қызады. Нәтижесінде талшықтар беріктігін жойып, композиттер қабаттарға бӛлінуі де мүмкін. Композиттерді алмазбен қамтылған кескіштермен ӛңдейді, ӛңдеу кезінде суытқыш сұйықтарды қолданады. жүктеу/скачать 1,99 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|