Контрольный экземпляр



Pdf көрінісі
бет91/161
Дата16.10.2023
өлшемі5,63 Mb.
#116300
1   ...   87   88   89   90   91   92   93   94   ...   161
Байланысты:
Микробиология НуржігітАлтынбеков

Ke6ipeK 
табуга мумкгндгк бередь
Физиологиялык топтар мен зерттеу эдютерш ескере оты- 
рып микроорганизмдердщ ep6ip топтарьша езше к а ж е т 
коректйс орталарды дайындайды. Топыракгы зерттеуге ар­
налган орта улпсш баска жеке улплерщ коса отырып дай­
ындайды. Н.А.Красильников (1966) 100м2 аланнан уш, ал 
100м2-ден микробтар кеб1рек болганда бес жерден гектар 
жене одан да Ke6ipeK аланнан 15 улп алуга болады деп 
Kepcerri. Меденилендоршген, жыртылып журген топырак- 
тардан Yлгiнi барлык жырту теревдтнен алады. Бунда 
тек топыракгьщ генетикалык горизонты бойынша зертте- 
генде онын бетшщ 2 сантиметрлйс жогары кдбатын алып 
тастау керек.
(Топырак улпсш алу ушш курек, метал кдлак пьппак, 
кейде топырак бургысьш пайдаланады. Бул заттардын то­
пырак улпсш алардан бурын жаксылап тазартылуы керек, 
олар спиртпен суртшп, артынан жалында кдрылулары тшс?
Топырак ynrbiepi залалсыздандырылган пергаменттен 
жасалган дорбалар немесе макта-двюден тыгындары бар 
шыны банюлерге салынады. Топырак улпсш алар ал- 
дында залалсыздандырылган пышакден онын 2 см-лж 
кдбатын кырып алып тастайды. Одан сон калак немесе 
курекшемен 100-200 г топыракты алып, калташага не­
месе шыны баните салады. Микроорганизмдерд1 топы- 
рактьщ барлык теревдшнен зертгегенде, оныц ep6ip го- 
ризонтынан жеке улгшер белшш алынады. Бул ушш 
efleyip келемде шункыр казылады да, ондагы топырак 
горизонтарын белгшеп алып, ер 6ipeyiHeH жеке улпш 
жинайды. Ynrici бар кдлташаларды нем1рлейгй, горизон- 
тка байланысты сорттайды, одан сон лабораторияга 
женелтедь Топырак улгнй сол кун1 лезде анализденбе- 
се, ен колайлысы оны 30°С кургатып алып, сактап коюга 
болады. 
B i p a K
та 
кургаты лган 
топы ракта 
микроорганизмдердщ ертурм физиологиялык топтары- 
ньщ езара кдтынасы курт езгеред1.
118


Топыракдъщ даяр улпсш микробиологиялык жолмен 
зерттегенде б1рден онын ылгалдыгьш тексеруге арнап 5-10 г 
жене pH дэрежесш аныктауга арнап 6ip улп алады.
Микробиологиялык анализ жасау ерекше укыптылыкгы 
жэне жумыста дэлджп, айкындыкты талап ехеда. Топырак 
улпсш аларда керекп курал- саймандарды тексерш шыгуы- 
мыз керек. Улп алганда барлык кимылдарды жазатын улкен 
журнал болуы керек. Бунда:
1) улпнщ алынган уакыты,
2) оньщ алынган жер1,
3) улп алынган жердщ рельефш жэне ондагы ес
1
мдис- 
терд1 жаксылап баяндап жазу,
4) топырак взгешелш жэне онын шшшш жазу,
5) енделген топыракта улп алганда ондагы журпзшген 
шараларды (тындйткыштар тегу, турш фунгицидтерда пай- 
далану т.б.) керсету,
6) улпнщ алу терендшн,
7) метерологиялык керсетиштерда жазу керек.
Топырактагы бактериялар, сацыраукулактар жэне 
актиномицеттердщ санын аныктаудын ец кдрапайым эдасщ 
Д.М.Новогрудский усынган болатын. Бул эдю бойынша 
майдаланган топыракты агарланган суда себедь Алдын ала 
Петри табакшасьша агарланган суды куйып кдтырады да, 
оныц бетше топырак белшектерш орналастырады. Сонда 
топырак. белжтершщ айналасында жаргакшалар пайда бо­
лады, онда микроорганизмдер еседа. Бул орта коректис зат- 
тарга ете кедей, сондыктан микроорганизмдер топырак 
тутаршжтершщ айналасында гана орналасады. Санырау- 
кулакгар алгашкы кундер1 топырак тушршщ айналасынан 
гана квршсе, кешн букш Петри табакдюсын кдптайды.
Топырак туШршисгершщ айналасында микроорганизм­
дердщ б1рнеше клеткалары есетшдйстен, жалпы топырак- 
тьщ микроорганизмдерге кдндай дэрежеде бай екешн ай- 
ыру киын. Ал Д.М.Новогрудскийдш эдасг тым кдрапай­
ым жэне оцай аткдрылатын болгандыктан топырактагы 
микроорганизмдердщ кёздесу! женшен жалпы маглумат 
алуга болады. Петри табакдгасына ш ш де майда кургак 
топырагы бар, твменп жагы елекпен жабдыкталган 
ыдыспен себедь Топыракты елекке салар алдынан жэне 
агар бетше ceyin болтан сон калганын елшейдь Осы ею
119


елшемнщ айырмашылыгына карал себшген топырак, сал- 
магын шыгарады. Эр табакдгага 50-200 мг майда топырак 
себед
1
. Эр топырак турше кем дегенде уш Петри табакша- 
сын арнайды.
Сацыраукулактарды себшгеннен сон 1-2 куннен кешн 
санайды, бактерияларды — 3-5 кун, актиномицеттерд1 —
15-20 куннен сон тексередь Жалпы тексеру ушш топырак 
ynrici себшген агар пластинкасын 6ipHenie белнстерге белш, 
микроскоппен тпселей карал санайды.


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   87   88   89   90   91   92   93   94   ...   161




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет