Қаржылық жоспарлаудың негізгі мақсаты – қаржыландырудың қор нарығы көздерінен меншікті, қарыз және тартылған қаражат есебінен ақша ағымының мөлшерін жоспарлау негізінде қаржылық ресурстар, капитал мен резервтің мүмкін болатын көлемін анықтау болып табылады.
Қаржылық жоспарлаудың негізгі мақсаты – қаржыландырудың қор нарығы көздерінен меншікті, қарыз және тартылған қаражат есебінен ақша ағымының мөлшерін жоспарлау негізінде қаржылық ресурстар, капитал мен резервтің мүмкін болатын көлемін анықтау болып табылады.
Бұл мақсат келесілермен түсіндіріледі:
Корпорацияның өндірістік, ғылыми – техникалық және әлеуметтік дамуын ең алдымен меншікті қаражат есебінен қамтамасыз ету.
Пайданы көбінесе сату көлемін өсіру мен өндірістік және айналыс шығындарын азайту арқылы арттыру.
Әсіресе ірі масштабты инвестициялық жобаларды іске асыру кезінде корпорацияның қаржылық тұрақтылығын, төлем қабілеттілігін және баланс өтімділігін қамтамасыз ету.
Қаржылық жоспар
Қаржылық жоспар – бұл ағымдағы (1 ж. дейінгі) және ұзақ мерзімді (1 ж. артық ) ақша қаражаттарының шығыны мен түсімін көрсететін жалпылама жоспарлық құжат.
Бұл жоспар болашақтағы ақша ағымдарына сапалы болжам жасау үшін қажет.
Қаржылық жоспарды белгілеу келесілерден тұрады:
орта мерзімді қаржылық перспективаны болжауда орта мерзімді қаржылық жоспарды, әдетте тоқсан көрсеткіштерін бөлумен 1 жылға жасайды.
ағымдағы табыс пен шығынды анықтағанда оперативті қаржылық жоспарды ай бойынша бөліп 1 тоқсанға немесе он күнге және бес күнге бөліп 1 айға жасайды.
Қаржылық жоспарлаудың қағидалары:
Жоспарлаудың қағидалары корпорациядағы жоспарлы қызметтің мазмұны мен сипатын анықтайды:
Жүйелік жоспарлау қағидасы
Жеке бөлімшелердің жоспарын үйлестіру қағидасы
Қатысу қағидасы
Үздіксіздік қағидасы
Икемділік қағидасы
Дәлдік қағидасы
Қаржылық жоспарлаудың әдістері
Қаржылық көрсеткіштерді жоспарлау бірнеше әдістер арқылы жүзеге асырылады.
Жоспарлау әдістері – бұл жоспарлық есептеудің нақты әдістері мен тәсілдері. Мұндай әдістерге келесілер жатады:
Есептік – аналитикалық
Нормативтік
Баланстық
Жоспарлық шешімдерді оңтайландыру
Экономикалық – математикалық модельдеу
Қаржылық жоспарлардың мазмұны мен түрлері
Ағымдағы және ұзақ мерзімді қаржылық потенциалды анықтау үшін кәсіпорын ( корпорация) қаржылық жоспардың ( бюджеттің ) бірнеше түрін дамытуға құқылы.
Кәсіпорындар ( корпорациялар) дамыта алатын оперативті қаржылық жоспардың түрлері:
Табыстар мен шығындар жоспары ( баланс) – тоқсан, жарты жылдық, жылдық
Табыстар мен шығындар жоспары ( баланс) – тоқсан, жарты жылдық, жылдық
Инвестициялық жоспар (бюджет)- тоқсан, жарты жылдық, жылдық
Бухгалтерлік және таза пайданы бөлу жоспары – тоқсан, жарты жылдық, жылдық
төлем балансы (күнтізбе) – 1 айға 10 күндік көрсеткіштермен
Несиелік жоспар – тоқсан, жарты жылдық, жылдық
Валюталық жоспар – тоқсан, жарты жылдық, жылдық
Салықтық бюджет – тоқсан, жарты жылдық, жылдық
Ақша қаражатының қозғалысының бюджеті – ай, тоқсан, жарты жылдық, жылдық
Баланстық бет бойынша бюджет ( келесі тоқсанның соңына активтер мен пассивтердің балансына болжам)
Айналым активтерін қаржыландыру жіне қалыптастыру бюджеті – тоқсан, жылдық
Залалсыздық графигі ( бизнес-жоспардың құрамдас элементі)
Қаржылық жоспарды дайындау этаптары:
Алдыңғы жоспарланған ( тоқсан, жарты жылдық, жылдық), корпорацияның бухгалтерлік және статистикалық есептемелерінен алынған қаржылық көрсеткіштерге талдау жасау.
Қаржылық жоспарға арнайы есептемелер мен кестелер құру ( жалпы және таза пайданы есептеу және оларды бағыттарға бөлу, амортизациялық аударымды, капитал салуды қаржыландыру көздері, айналым капиталының қажеттілігі т.б.)
Қаржылық жоспарды орындау бойынша есептеу есептеу дайындау. Олар қаржылық талдау мен алдағы уақытқа жоспар дайындау үшін қолданылады.
Ақша қаражаттарының ағымдарын жоспарлау
Ақша қаражаттарын жоспарлау- бұл түсімдердің мүмкін көздері мен ақша қаражаттарының шығындалу бағыттарын анықтау.
Болжам белгілі бір уақытқа жасалады: 1 жылға( тоқсанға бөлу арқылы), 1 тоқсанға ( айларға бөлу арқылы), 1 айға (он күндіктерге немесе бес күндіктерге бөлу арқылы).
Ақша ағымдарын болжамдау келесі операцияларды қамтиды:
Ақша ағымдарын болжамдау келесі операцияларды қамтиды:
Уақыт аралығындағы ақша түсімдерін болжау
Ақша қаражаттарының қайтуын жоспарлау
Таза ақша ағымын есептеу ( артылған немесе жетіспеген ақша қаражаттары)
Қысқа мерзімді қаржыландырудың жалпы қажеттілігін есептеу
