Не болады? Барлық атомдар өзара 1:1 қатынасына сәйкес араласады және түзілген (Na+) катиондары ретсіз емес, белгілі бір ретпен заңды түрде орналасады. Неліктен? Иондық кристалдардың екі ерекшелігіне назар аударсақ.Біріншіден,кристалда бір ионның екінші ионмен байланысының саны осы элемент атомдарындағы жұптаспаған электрон санына сәйкес келе бермейді.Салыстырсақ: натрий және хлор атомында бір-бірден ғана жұптаспаған электрон болады. +
+
+
0
0
0
0
0
-
-
-
Металдық кристалдар Металдық байланыс деп металдық торда металдардың оң зарядталған иондары мен валенттік электрондардан тұратын электрон газының арасында пайда болатын химиялық байланыс.
Металды кристалды заттарға: мыс, алюминий, қорғасын, темір жатады. Олардың пішіні төмендегідей кубты қырлы –центрлі кристалдық тор түзеді. Ковалентті кристалдарға заттарға мысал ретінде алмаз және кварц кристалдарын жатқызуға болады. Алмаз кристалдарында әрбір көміртегі атомдары С басқаларымен төрт байланыс түзеді. Ал кварц кристалдарында (SiO2) әрбір кремний атомдары Si төрт байланыс түзеді, ал әрбір оттек атомдары екі байланыс түзеді. Ковалентті кристалдар Ковалентті кристалды заттарға мысал ретінде алмаз және кварц кристалдарын жатқызуға болады. Алмаз кристалдарында әрбір көміртегі атомдары С-C басқаларымен төрт байланыс түзеді. Ковалентті кристалдар Кристалдағы ақаулар (дефектілер) Құрамы тұрақты заттар - дальтонидтер деп, ал құрамы ауыспалы заттарды – бертоллидтер деп атайды. Құрамы тұрақты заттарға молекулалық құрылысты заттарды жатқызамыз, себебі молекуланың құрамына қарай ондағы атомдардың құрылысын анықтауға болады. Атомды және ионды құрылысты заттарды анағұрлым тұрақты немесе ауыспалы құрамды заттарға жатқызуға болады. Мұның басты себебі кристалдағы нүктелік ақаулар. Ол энтропиялық фактор T ∆ S > 0 қосылыстың құрамының ауыспалы болуының әсерінен жүзеге асады. Кристалдардың дислокациялануы Кристалдардың дислокациялануы дегеніміз жазықты, бойлай, жақын маңда орналасқан атомдардың сипаттының бұзылуы. Кристалл торларында ақаулардың (дефектілер) пайда болуы. Барлық атомдары минималды энергиялық жағдайда болатын идеалды кристалдар ешуақытта кездеспейді. Кристалдардың идеал торларында ауытқулардың екі түрі бар: тұрақты және уақытша түрі болады. Уақытша ауытқулар кристалдарға механикалық, жылулық және электромагниттік ауытқулардың әсерінен кристалдар арқылы тез бөлшектердің ағыны арқылы жүзеге асады. Назарларыңызға рахмет!
