Л. Н. Гумилев атындағы Еуразия
Л.Н. Гумилев атындағы Еуразия
жүктеу/скачать 1,88 Mb. Pdf көрінісі
|
| Л.Н. Гумилев атындағы Еуразия
ұлттық университеті Пәннің оқу-әдістемелік кешені Басылым: жетінші ЕҰУ Ф 703-08-18. Пәннің оқу-әдістемелік кешені. Жетінші басылым табылады, ал мағынасы болып адамдар тұратын жерлерінің кешенді қамтамасыз ету мәселелері табылады. Меншікті меншік иеленуші жағынан басқаруды білдіретін менеджмент. Субъект болып институционалданған қоғамдық бірлестіктер табылатын қоғамдық басқару. Топтық өзін өзі реттеу. Оның субъектісі болып қоғамдық өмірде еркін, әрі мәдениет нормалары мен әлеуметтік тұрмыстың қызығушылықтарын есепке ала отырып бірегей мінез бен қызметті басқаратын адамдар тобы. Бір адамның мақсатты мінезі мен қызметі, Сонымен бірге басқарудың барлық түрлері: А) конституциондық және басқа да құқықтық реттеуге жатады, ол мемлекеттік басқару мен басқарудың басқа түрлерімен тығыз байланыс орнатады; В)бір бірімен өзара байланысты болады, бірін бірі толықтырады, ауыстырады, күшейтеді немесе бәсеңдетеді; С)әр тарихи кезеңде дамудың өз деңгейіне ие, мұнда олардың басқарудың сәйкес объектілерін мүмкіншіліктері байқалады. Сондықтан басқарудың қандай да болмасын түріне абстрактылы, қазіргі кезде менеджментке қатысты сияқты жасалатын қандай да болмасын қалаушылықтарынан шыға отырып қарауға болмайды. Басқару субъектілері басқаруға тиісті процестер, құбылыстар мен байланыстардың нақты басқарымдылығын әрқашан көру керек. Басқарудың барлық түрлері арасынан мемлекеттік басқару оған тиесілі үш қасиеті негізінде ереше орынға ие. Ең алдымен басқарудың берілген түрімен жүзеге асырылатын, мақсатты, ұйымдастырушылық және реттелетін әсерлер мінездемесіне оның субъектісі – мемлекет әсер етеді. Мемлекет туралы, яғни адамдар мінездерінің шегін билікті түрде анықтауға, әрі ол арқылы мойындатуға әкелетін құрылым ретінде айту классикалық болып кетті. Шынында да, мемлекет осыдан мемлекет болып табылады және осы арқылы өзге қоғамдық құрылымдардан өзгешеленеді, себебі онымен қоғамда адамдарға қарым қатынас бойынша мемлекеттік билік жүзеге асады. Ал билік адамдардың түрлі себептерге: материалдық, әлеуметтік, интеллектуалдық, ақпараттық, және т.б. байланысты өз еркімен немесе күшпен басқаның өз басынан биігірек екенін сезіндіреді, сонымен қатар басқа да құндылықтық нормативтік бекітілімдерге және олардың талаптарына сәйкес осы не басқа шарттарды орындатып, өз өмірлерін қалыптастыртады. Белгілі билік жанұяда, адамдар тобында, олардың ұжымдарында, дәстүрлер мен салттарда, қоғамдық ойларда бар. Бірақ бұның барлығы - негізінде құқықтық шарттары бар, ал іске асыруда мойындату құралдарына ие мемлекеттік аппараты бар мемлекеттік билікпен салыстырыла алмайды. Сондықтан мемлекеттік басқаруда оның басқарушылық әсерлері мемлекеттік билікке сүйеніп, бекітіліп, онымен қамтамасыз етіледі. Бұл тек тілек, ниет, жағымды ойлар емес, ал басқарылуға қойылған мақсаттар, оның құрамында бар ұйымдастырушылық импульстар және олармен бекітілген реттеуші нормалар міндетті түрде оындалып, жүзеге асырылуға әкелетін әкелетін күштік қысым (әрине, керек жағдайда, бірақ потенцияда бұл әрқашан бар). Осыдан адамзат өз цивилизациясының барлық мерзімі бойы шешуге ұмтылатын мемлекет дегеніміз не, оның іске асыратын қызметі мен алға қойған мақсаттары және олардың қалай жүзеге асырылатындығы және т.б. тарихи мағынадағы барлық мәселелер туындап отыр. Мемлекеттік басқарудың айрықша ерекшелігі болып оның барлық қоғамдарға таратылымдығы, оның аумағынан тыс, мемлекетпен жүзеге асырылатын халықаралық саясат аймағында адмадардың басқа қоғамдары табылады. Жиі берілген тезис басқару құбылыстырында түсініспеушілікті туғызады, немесе мемлекет адамдардың барлық іс |