Л.Н. Гумилев атындағы Еуразия ұлттық университеті Пәннің оқу-әдістемелік кешені Басылым: бесінші ЕҰУ Ф 703-08-15. Пәннің оқу-әдістемелік кешені. Бесінші басылым
№3 Дәріс КАРТА ЖӘНЕ ПЛАНДАРЫНЫҢ НОМЕНКЛАТУРАСЫ. М-41 бет 1 : 100000 масштабтағы 144 бетке бөлінеді, олар 1, 2, 3, ..., 144
цифрларымен белгіленеді. Осы масштабтың 60-нөмірлі бетінің номенклатурасы
М-41-60 болады.
1 : 100000 масштабтағы М-41-60 картасының бір беті 1 : 50000 масштабтағы
картаның 4 бетіне сәйкес келеді. Олар А, Б, В және Г әріптерімен белгіленеді. Осы
масштабтың екінші бетінің номенклатурасы М-41-60-Б болады.
Осы бетті 4-ке бөлуден 1 : 25000 масштабтағы картаның 4 бетін алады; бұл
беттер а, б, в, г әріптерімен белгіленеді. Осы масштабтары картаның ең соңғы
бетінің номенклатурасы М-41-бО-Б-г-4 болады.
1 : 5000 масштабтағы картаның номенклатурасының негізі болып 1 : 10000
масштабтағы картаның беті саналады, ал ол болса 1 : 5000 масштабтағы картаның
256 бетіне бөлінеді. 1 : 5000 масштабтағы картаның ең соңғы бетінің
номенклатурасы М-41-60 (256) болады.
1:2000 масштабтағы картаның номенклатурасын алу үшін 1:5000
масштабтағы картаның беті 9 бөлікке бөлінеді; оларды орыс алфавитінің кіші
әріптерімен белгілейді. Сонымен 1:2000 масштабтағы картаның ақырғы бетінің
номенклатурасы М-41-60 (256-и) болады.
1 : 5000 масштабтағы картаның номенклатурасының негізі болып 1 : 10000
масштабтағы картаның беті саналады, ал ол болса 1:5000 масштабтағы картаның
256 бетіне бөлінеді. 1:5000 масштабтағы картаның ең соңғы бетінің
номенклатурасы М-41-60 (256) болады.
1:2000 масштабтағы картаның номенклатурасын алу үшін 1:5000
масштабтағы картаның беті 9 бөлікке бөлінеді. Оларды орыс алфавитінің кіші
әріптерімен белгілейді. Сонымен 1:2000 масштабтағы картаның ақырғы бетінің
номенклатурасы М-41-60 (256-н) болады.
1:5000, 1:2000, 1:1000 және 1:500 масштабтағы топографиялық пландарды
жасаудың негізгі ережелеріне сәйкес ауданы 20 км
2
-тан аз учаскелердің планын
жасау үшін тікбұрышты Жол-жол сызық қолданылады. Оның рамкасынын өлшемі
1:5000 масштаб үшін 40Х40 см, ал 1 : 2000, 1 : 1000 және 1 : 500 масштабтар үшін
50X50 см болады. Бұл жағдайда жол-жол сызық-тың негізі ретінде 1:5000
масштабтағы картаның беті қабылданып, олар араб цифрымен белгіленеді. Оған 1 :
2000 масштабтағы карта-ның 4 беті сәйкес болады. Олардың әрқайсысы 1 :5000
масштабтағы беттін, нөміріне орыс алфавитінің бас әріптерінің (А, Б, В, Г) бірін
қосып жазу арқылы белгіленеді. Мысалы: 14-Б