Л. Н. Гумилев атындағы Еуразия
Л.Н. Гумилев атындағы Еуразия
жүктеу/скачать 1,88 Mb. Pdf көрінісі
|
| Л.Н. Гумилев атындағы Еуразия
ұлттық университеті Пәннің оқу-әдістемелік кешені Басылым: жетінші ЕҰУ Ф 703-08-18. Пәннің оқу-әдістемелік кешені. Жетінші басылым өлшем енгізіледі. Мұндай қатынастардың санына шартпен белгіленген қатынастарды жатқызу. Мемлекеттің қаржылық процесінде қаржылық қатынастардың екі тобы пайда болады: материалдық және ұйымдастырушылық. Материалдық қаржыдық қатынастар мемлекеттік ақша қорын құру және бөлу процесін реттеуі (салық қатынастары). Материалдық қаржылық қатынастар былайша сипатталады: - ақшадай болып келеді - ақша нысанында құнның біржақты қозғалысын белгілейді - бөлушілік сипатта болады - экономикалық қатынастардың бір түрі болып табылады - мемлекеттің қаржылық әрекеті процесінде пайда болады - тек құқықтық нысанда өмір сүреді. Ұйымдастырушылық қаржылық қатынастар тұтасымен алғанда елдің ақша жүйесін және мемлекеттің қаржылық жүйесін ұйымдастыру процесінде пайда болады. Ұйымдастырушылық қаржылық қатынастардың сипаты: - экономикалық болып табылмайды - ақша қаражатының қозғалысын белгілемейді - материалдық қаржылық қатынастардың қалыпты қызмет етуін қамтамасыз етудің құралы болуға белгіленген - мұндай қатынастардың объектісі мелекеттік қаржылық құрылымдардың қызмет етуі болып табылады - әрқашан құқықтық нысанға ие. Қаржылық қатынастардың тауарлық – ақшалық қатынастардан айырмашылығы: 1) қаржылық қатынастар бөлу сатысында, ал тауарлық ақша – айырбас сатысында пайда болады 2) мемлекеттік қаржылық қатынастар әрқашан эквивалентсіз, ал тауарлық ақша – эквивалантті 3) мемлекеттік қаржылық қатынастар мемлекеттің қаржылық әрекетінің өнімі болып табылады және ол олардың міндетті субъектісі болып табылады, тауар – ақша қатынастары «сатушы – сатып алушы» түрдегі қатынастарда жүзеге асырылады, мұнда мемлекеттік орган субъект ретінде қатыспайды. 4) мемлекеттік қаржылық қатынастардағы ақша қозғалысы мемлекеттің мүддесімен белгіленді, ал тауарлық – ақшалық қатынастарда бұл қозғалыс сатушы мен сатып алушының жеке мүдделерімен белгіленеді 5) мемлекеттік қаржылық қатынастар мемлекеттің өмір сүруімен белгіленеді, ал тауарлық – ақшалық – қоғамдық реттелуден тыс өмір сүруі мүмкін 6) мемлекеттік қаржылық қатынастар қаржылық құқықтық қатынастар нысанында өмір сүреді, мұнда тараптар заңды теңсіз, тауарлық – ақшалық – азаматтық құқықтық қатынастар нысанында өмір сүреді, мұнда тараптар заңды тең құқықты болады. Қаржылық және сақтандыру қатынастарының айырмашылығы: Қаржылық қатынастарға қарағанда сақтандыру әрқашан эквивалентті Сақтандыру қатынастары мемлекеттің қатысуынсыз өмір сүреді Сақтандыру қатынастары тауарлық – ақшалық қатынастарының бір түрі болып табылады Қаржылық қатынастарының объектісі ақша болып табылады, сақтандыру қатынастарының объектісі материалдық құндылықтар немесе сақтандырылған тұлға болып табылады |