Электр өрісін модельдеу болгы
Өрістерді модельдеу блогы (7-сурет) әлсіз өткізгіш ортада электр токтары тудыратын электростатикалық өріс модельдерін зерттеуге арналған.
7-сурет. Өрістерді модельдеу блогы:
1 – электростатикалық өрісті имитациялайтын электродтары мен координаталық торлары бар әлсіз өткізгіш пластина;
2 – пластиналарды бекіткіш;
3 – зондты қосу кірісі;
4 – вольтметрді қосу кірісі
5 – реттегіші бар тұрақты кернеу көзіне арналған кіріс.
Миниблоктар жиынтығы
1. «Өткізгіш пен жартылай өткізгіштің кедергісінің температуралық тәуелділігін зерттеу» миниблогы 8 суретте көрсетілген. Өткізгіш 3 және жартылай өткізгіш 4 электр пешіне орналасқан. Блокты жинақтау өрісінің 2 орынға орналастырса, пеш қыздырғышының В шығысына 13 нөлдік шығысты қосу қажет (1 сур. қара). А шығысын «0...+15 В! Реттегіші бар тұрақты кернеу көзінің 12 шығысына қосу қажет (1 сер. қара).
Пештің ішіне мультиметрдің арнайы кабелімен жалғасқан миниблоктың жоғары бөлігіндегі ажыратқыш клеммаларға сигнал беретін 1 термопара енгізілген.
8сурет. «Өткізгіш пен жартылай өткізгіштің кедергісінің температуралық тәуелділігін зерттеу» миниблогы:
1-мультиметрді қосуға арналған ажыратқышы бар термопара;
2-пеш қыздырғышы;
3-өткізгіш;
4-жартылай өткізгіш;
Rөтк-өткізгіш шығысы;
Rж.өтк-жартылай өткізгіш.
2. «Кілт» миниблогы (9сурет) электр тізбегін тұйықтау үшін және электр тізбектерінің элементтерін айырып- қосуға арналған. Айырып- қосуға кілт көмегімен іске асырады. А жағдайында С және D шығыстары қосылса, В жағдайында Е және D шығыстары жұмыс қосылады.
9-сурет. «Кілт» миниблогы.
3. «Ток интеграторы» (10 сурет) тізбектен өтетін зарядты өлшеуге (Ф,В кірістері токты түрлендіреді) арналған және оны мультметрмен (Uинт~Q) өлшеуге болатын сигналға түрлендіреді (С шығысы). Егер жиналған зарядтың шамасы жеткілікті мөлшерден асып кетсе, «Перезагрузка» 1 индикаторы жанады. Индикаторда жинадлатын зарядты қайта есептеу үшін 4 тумблерін «Сброс» жағдайына келтіреді. Ток интеграторын жинақтау өрісіндегі 3 орынға орналастырады ( 2 суретті қара). Интегратор тұрақтанған кернеу көзінен қоректенеді: ол үшін 2 кірісін «+15 В»-ке қосу қажет (1 сурет, 16 шығыс), 5 кірісін «-15 В»-ке қосу қажет (1 сурет, 18 шығыс), В кірісін жерге жалғау қажет (1 сурет, 17 шығыс).
10 сурет. «Ток интеграторы » миниблогы:
А-кіріс;
1-«Артық жұмыс істеу» индикаторы;
2-индикаторды қоректендіру көзі «+15 В»;
3- интегратор;
С- өлшеу приборына қойылатын шығыс (мультиметр);
В-кіріс;
4-демпфирлеуші кілт;
5-индикаторды қоректендіру көзі «-15 В»;
4. «Холл эффектісі» миниблогы (11 сурет) Холл эффектісін зерттеуге арналған. Миниблокты жинақтау өрісіндегі 2 орынға орналастыру қажет.
(2 суретті қара). 3 Холл датчигінің В кірісін жерге жалғау керек.(1-сурет, 17-шығыс), С кірісін «+15В» - ке қосу қажет (1-сурет, 16-шығыс), нәтижесінде датчикте 5 А жұмыс істейтін ток орнығады. А кірісін «0...+15 В» реттегіші бар тұрақты кернеу көзіне қосу қажет (1-сурет, 12-шығыс).Бұл кездк Холл датчигіндегі кернеуді DE шығыстары арқылы түсіреді. 2айырып-қосқышы магнит өрісінің бағытын ауыстырады.
11-сурет. «Холл эффектісі» миниболгы:
1 – электромагнит;
2-электромагнит орамындағы токтың бағытын айырып-қосқыш;
3-Холл датчигі.
5. «Конденсатор» миниблогы (12-сурет) блокта көрсетілген С сыйымдылығы бар немесе Сх белгісіз сыйымдылығы бар конденсатордан тұрады.
12-сурет. «Конденсатор» миниболгы.
6. «Кедергі» миниблогы (13-сурет) R кедергіден турады (мәні блокта көрсетіледі).
13-сурет. «Кедергі» миниблогы.
7. «Катушка» миниблогы (14-сурет) блокта көрсетілген L индуктивтілігі бар немесе Lх белгісіз индуктивтілігі бар конденсатордан тұрады.
14-сурет. «Катушка» миниблогы.
8. «Кюри нүктесі» миниблогы (15-сурет) ферромагнетиктердің магниттік қасиеттерін оқып үйренуге арналған. Бірінші N1 (ВD-шығыстары ) және екінші N2 реттік орамдары бар (СD шығыстары ) ферриттен жасалған ториод пішіндегі өзекше электр пешіне орналастырылған. Электр пешінің екі қыздыру элементі А және D шығыстары арқылы «0...+15 В» реттегіші бар тұрақты кернеу көзіне қосылады (1-сурет, 12-шығыс). Пештің ішіне мультиметрдің арнайы кабельімен жалғасқан миниблоктың жоғары бөлігіндегі ажыратқыш клеммаларға сигнал беретін бір термопара енгізілген.
Блокты жинақтау өрісіндегі 2 орынға орналастыру қажет. (2 суретті қара).
15-сурет. «Кюри нүктесі» миниблогы:
1- мультиметрді қосуға арналған ажыратқышы бар термопара;
2- электр пешінің қыздыру элементі;
3 – ферромагнетик өзекше
9. «Магнетрон» миниблогы (16-сурет) электронның меншікті зарядын анықтауға арналған.
16-сурет. «Магнетрон» миниблогы:
1 - соленоид
2 – электрондық вакуумдық шам
3 – анод
4 – катод
5 – қыздырғыш.
2 вакуумдық шам магнетронның негізі болып табылады (мысалы,3Ц18П).
5 қыздырғышқа – UH шығысына «-15 В» тұрақты кернеу көзінен кернеу беріледі (1-сурет,18шығыс). Шамның 4катод қызғанда катодтың бетінен электрондар ұшып шығады. С (1-сурет ,16 шығыс) және В (1-сурет , 17 шығыс) шығысына қосылған «+15 В» тұрақты кернеу көзінен пайда болған электр өрісінің әсерінен электрондар 3 анодқа қарай бағытталады. 2 шамды А және В шығыстары арқылы «0.....+15 В» реттегіші бар тұрақты кернеу көзіне қосылатын 1 соленоид ішінде орналасқан (1-суреттегі 12,13 шығыс). Бұл кезде соленоидтағы ток шам ішінде электрондарды ауытқытатын магнит өрісін тудырады. Миниблокты жинақтау өрісіндегі 2 орынға орналастыру қажет (2-суретті қара).
10. «Өткізгіш кедергісі» миниблогы (17-сурет) өткізгіштің меншікті кедергісін анықтауға арналған (АВ шығыстары). Өткізгіштің ұзындығы мен диаметрі блокта көрсетілген.
17-сурет «Өткізгіш кедергісі» миниблогы
11. «Реостат» миниблогы (18-А сурет) 1 тұтқаның көмегімен АС және ВС кірістерінің арасындағы кедергіні өзгертуге арналған. Блоктағы маркерлеу АС шығысының арасындағы кедергіні көрсетеді АВ шығысының арасындағы кедергі тұрақты және 1,0кОм-ға тең.
18-А сурет. «Реостат» миниблогы:
1-АС кедергісін өзгерту тұтқасы.
Достарыңызбен бөлісу: |