– Жастарды  мірдің барлық саласынан к руге

2012-2016 жылдары 390 азамат шағын несие алды. 

Оның ішінде  з ісін кеңейтуге 79 азамат,  з ісін 

ашқан 311 азамат жеке кәсіпкер ретінде салық 

басқармасына тіркеліп, қосымша 261 жаңа жұмыс 

орнын ашты. Бұл бағыттағы жұмыстар жүйелі 

түрде жүргізілуде.

Жаңа жұмыс орындары туралы айтқанда 

ткен жылды мысалға келтірсек, 2015 жылы 

жоспарланған 1478-дің орнына 1691 жаңа жұмыс 

орны ашылды немесе 114,4 пайызға орындалды. 

2016 жылы жұмыспен қамту орталығына жұмыс 

бойынша 2751 адам жолыққан. Бағдарламаның 

бірінші бағыты: елді мекендерді дамыту бойын-

ша 2016 жылға ауданға республикалық бюджет-

тен барлығы 286484,0 мың теңге қаражат б лінді. 

Бағдарламаның екінші бағыты – ауылдық 

жерлерде кәсіпкерлікті дамыту бойынша 50 

азамат жоспар бойынша кәсіпкерлік негіздеріне 

оқытылды. 100 адамға шағын несие беру үшін 

барлығы 381650,0 мың теңге б лініп отыр. 

60 адамға несие алу бойынша оң қорытынды 

беріліп, 60 адам несие алды. Сонымен қатар 

 н е с и е   а л ғ а н   а з а м а т т а р д ы ң   қ а й т а р ы л ғ а н 

қаражаты есебінен 6 азаматқа шағын несие 

берілді. Бағдарламаның үшінші бағыты бойын-

ша – әлеуметтік жұмыс орындарын ашу үшін 

қарастырылған қаражат шеңберінде 177 азамат 

жұмыспен қамтылды. Биылғы жылы кәсіби 

оқуға 65 адамға барлығы 3453,0 мың теңге 

қаражат б лінді. Сондай-ақ ақылы қоғамдық 

жұмыстарға 405 адам тартылды.

фактор» екеніне баса назар аударуы тегін емес. 

Бұл туралы  Жалпыға Ортақ Еңбек Қоғамы 

идеясын ұсынып, осы бағытта атқарылуға тиіс 

мәселелерді де жариялады. Абай да: «Жан ая-

май кәсіп қыл» дейді. «Терлей-терлей тоған 

байласаң, қызара б ртіп су ішерсің» дейді дана 

қазақ. Алайда к п жағдайда жалқаулық сынды 

кертартпа мінездің де кесірі тиіп жатады. Кешегі 

тылда еңбек еткендер мен бүгінгі компьютерде 

отырған мамандарды салыстыруға болмай-

тын шығар, дегенмен еңбекке деген к зқарас 

згергенін мойындауымыз керек. Бұл жоғарыда 

айтып  ткен әлеуметтік инфантилизмнің сал-

дары. Бүгінгі жастар аз жұмыс істеп, к п ақша 

тапқысы келеді. Жеңілдің астымен, ауырдың 

үстімен  тсем дейді. Бұл енжарлықтың белгісі. 

Алдына таудай талап қойып, соған жету үшін жа-

нын аямай еңбектенген адам түбінде мақсатына 

жетеді. Жалпы адал еңбек Алладан қайтатынына 

сенген адам жаңылмайды. Ал қалауын тапсам 

деп, жеңіл жол іздеген жанның жеңілмесіне 

ешкім кепілдік бере алмайды.  рине, мемлекет 

тарапынан к рсетілетін к мекке әркімнің-ақ 

таласы бар. Елбасымыздың да к здегені – 

халықтың әл-ауқатын арттыру. Алайда мемле-

кетке сеніп, қол қусырып отыра беруге болмай-

ды. « рекет түбі – берекет» дейді халық.

кездесуімде де осы мәселеге к п тоқталған бола-

тынмын. Қазір урбанизация мәселесіне к ңіл к п 

б лінеді. Ал ауылға жастарды тартудың бірден-

бір жолы – жұмыс орнымен қамтамасыз ету. 

Жаңа жұмыс орындары ашылып та жатыр. Бірақ 

халықты жаппай қамту әзірге мүмкін болмай отыр. 

Сол үшін де Қазақстанда «Даму» бағдарламасы 

жұмыс істейді.  з ісін ашып, шағын немесе орта 

бизнеспен айналысамын деген азаматтарды ма-

мандар арнайы оқытып,  бизнес-жос парын құрып, 

т мен бағамен несие алып беріп, ісін д ңгелетіп 

әкетуге к мектеседі. Бастапқыда несиені т леуге 

де жеңілдік қарастырылған. Осы мүмкіндікті пай-

далану керек. Бұл біріншіден,  з кәсібін ашып, 

кіріс к зін ұлғайтады. Екіншіден, ауданымыздың 

экономикалық әлеуетін арттырады. Үшіншіден, 

жаңа жұмыс орындары ашылып, жерлестерінің 

алғысын алады.

– Биыл Тәуелсіздік алғанымызға 25 жыл толып 

отыр. Осы уақыт аралығында ауданда ауыз толты-

рып айтарлықтай қандай жаңалықтар бар?

–   Бұл енді ұзақ әңгіме ғой. Қысқаша 

тоқталып  туге тырысайын. Мысалы, білім са-

ласын алайық. Тоқсаныншы жылдары тоқырау 

қысқан шақта мұғалімдердің жалақысын бере 

алмай қалған кездер болды. Елбасының сындарлы 

саясатының арқасында салада небір реформалар 

жүзеге асып, бұл күнде к птеген проблемалар 

түбегейлі шешімін тауып, келмеске кеткен. Сан-

дарды с йлетсек, 1991 жылы 13640 оқушы болса, 

2016 жылы 27794 бала мектепке барды. Яғни 

14154 балаға артқан. 25 жылдың ішінде  ауданда 

9 мектеп және 2 мектепке қосымша корпус 

 салынды. Балаларға арналған психологиялық 

орталық пен ментальды арифметика академиясы 

ашылды. Сондай-ақ бүгінде психологиялық-

педагогикалық түзету кабинеті мен мүгедек 

 балаларды оңалту және бейімдеу орталығы жұмыс 

істейді.

бақ ша салынған. Олардың үшеуі жаңадан бой 

к терсе, т ртеуі күрделі ж ндеуден кейін кеңей-

тіліп, қайта пайдалануға беріліп, кезекте тұрған 

1320 бүлдіршін мектепке дейінгі тәрбиемен 

қамтылды. Енді, міне, биыл «Нұрлы жол» бағ дар-

ламасы аясында Масанчи ауылында 280 орын дық 

балабақша пайдалануға берілді. Соңғы екі жыл-

дың  зінде жекеменшік 10 балабақша ашылды.

Соңғы кездері шағын орталықтар к беюде. 

Жалпы 1991 жылы 27 мектепке дейінгі балалар 

мекемесі болса, биыл бұл к рсеткіш 61-ге жетті. 

Яғни Мемлекет басшысының тапсырмасымен 

іске қосылған «Балапан» бағдарламасының 

тетіктері іске аса бастады. Бұл бағдарламаның 

басты к здегені 2020 жылға дейін еліміздегі 

балабақша кезегін түбегейлі жою.

– Қазіргі уақытта 2017 жылға баспас зге жа-

зылу жүргізіліп жатыр. «Ана тілі» газеті туралы не 

айтар едіңіз? 

–  р басылымның  з оқырманы болады. 

«Ана тілі» ұлт газеті  зінің бағыт-бағдарымен 

ерекшеленіп, жұрттың к ңілінен шығып келе 

жатқан басылым екендігін айта кеткен абзал. Біз 

з тарапымыздан газеттің таралымының к беюіне 

қолдау к рсетуге әзірміз. Ұлт газетінің таралымы 

біздің аудан бойынша жоғары к р сет кішке ие 

екенін де тілге тиек еткеніміз ж н. 

–  ңгімеңізге рақмет!

Сұхбаттасқан 

Бағдагүл БАЛАУБАЕВА

Жамбыл облысы

згеріп, ауыл да  з хал-қадерінше тіршілік ке-

шуде. Кейбір ауылдардың жағдайы тәуір болға-

нымен, кейбірінің тұрмысы алаңдатарлық. Де-

жұмысы ерек. Мысалы, Қордай ауданында 

жергілікті халықтың ішіндегі жұмыссыздардың 

үлес салмағы 31,2%. Аудан бойынша «Жұмыспен 

қамту – 2020 жол картасы» бағдарламасы аясында 

БАСҚОСУ

БЕРЕКЕЛІ ЕЛМІЗ

Шараға Қазақстан халқы Ассамблея-

с ы   Т р а ғ а с ы н ы ң   о р ы н б а с а р ы   Е р а л ы 

Тоғжанов т рағалық етті. Жиында алғаш 

болып Қазақстан халқы Ассамблеясы Ал-

маты облыстық хатшылығының жетекшісі 

Ғабит Тұрсынбай с з алып, Алматы облы-

сында қоғамдық келісім мен бірлікті нығайту 

 жолында атқарылып жатқан жұмыстар жай-

ына  тоқталды.

Осыдан кейін, әр  ңірден келген ҚХА 

кілдері еліміздің әр облысында қоғамдық 

келісімді орнатудағы үздік тәжірибе ле-

рі  мен  б лісіп,  жергілікті  азаматтардың 

зекті мәселелерін шешуге бағытталған 

ұсыныстарын білдірді.

Форумда  з ойымен б лісіп, тұшым-

ды пікірін ортаға салған ҚР Парламенті 

Мәжілісінің депутаты Бақытбек Смағұл  з 

с зінде:

ркендеп, дамуына, халықтың сеніміне ие бо-

лып, тыныштық пен берекенің ұйытқысы болу 

жолында Қазақстан халқы Ассамблеясының 

сіңірген еңбегі зор. Соның ішінде қоғамдық 

к е л і с і м   к е ң е с т е р і н і ң   қ о ғ а м н ы ң   т і р е г і 

болудағы, сондай-ақ Қазақстанды әлемге 

бірлігі мен ынтымағы жарасқан мемлекет 

ретінде таныту тұрғысындағы Елбасымыздың 

саясатын жүргізудегі маңызы ерекше. 

Республикалық форумның  з бастау-

ын киелі Жетісу жерінен алғандығы және 

б а р л ы қ   и г і   і с т е р д і ң   Қ а з а қ с т а н   х а л қ ы 

Ассамблеясының бастамасымен қолға алы-

нып жатқандығы қуантады. Медиация, 

қоғамдық, ақсақалдар, аналар кеңестері, 

міне осы бастамалардың барлығының түпкі 

мақсаты – біздің ұлттық құндылықтары 

ортақ, бірлігі жарасқан біртұтас ел екенімізді 

таныту. Сол үшін біз қай жерде жүрсек те 

Ассамблеяның тындырымды жұмыстарын 

айтып жүруге тиіспіз, – деп ойын қорытты.

Басқосуды қорытындылаған Қазақстан 

халқы Ассамблеясы Т рағасының орын-

басары Е.Тоғжанов жиын барысында с з 

болған әр  ңірде қолға алынған жақсы 

бастамалардың  зге  ңірлерге үлгі бо-

лып, әрбір елді мекенде  з жалғасын 

табатындығына сенім білдірді. 

Рашид АСЫЛБЕК 

Алматы облысы 

БОЛМЫСЫ 

БОЛМЫСЫ 

БӨЛЕК ТҰЛҒА

ана тілімізді, тәрбиелік тағылымы зор салт-

дәстүрлерімізді ұмытпасын деп, 2003 жылы «Ақ 

жол» деп аталатын аймақтық қоғамдық ұйым 

құрғанбыз. Осы сапарымызда Ақт беге  нер 

иелері, дизайнер, телеоператор бар – он үш адам 

алып келдік. Би ансамблінің к ркемдік жетекшісі 

Айгүл Жәлелова арнайы хореографиялық жоғары 

білім алған, күйеуі Салауат – вокалист, әннен 

сабақ береді, түрлі шараларды ұйымдастырады.

– Астрахань облысында 150 мыңға жуық қазақ 

тұрады. 1996 жылы Володар ауданының Алтын-

жар ауылында  з облысымыздың және Қазақ-

станнан Атырау, Батыс Қазақстан облыс тарының 

құрылыс бригадалары бірлесе жұмыс істеп, 

ұлы бабамыз Құрманғазының еңселі кесенесін 

тұрғызды, ашылуына к рші екі мем лекеттің Пре-

зиденттері қатысты. Жалпы мұндай шара лардың 

қатысушыларға берері к п. Тәжірибе б лісесің, 

бұрын беймәлім болған жайларға к з жеткізесің. 

Қазақстанда мәдениет саласына к зқарас айрықша 

екен, мұны Қазанғап атын дағы  нер мектебінің 

тыныс-тіршілігінен айқын аңғардық.      

Ең алдымен, Қазанғап атындағы  нер мектебі 

туралы қысқаша түсінік берелік. 2004 жылы 

ашылғаннан бері ұжым қанатын кең жайып, 

талапкер шәкірттерді  нерге баулуда табыстарға 

жетіп келеді. Мектептің алғашқы басшысы Сәния 

Аймағанбетова кәсібін ықыласпен меңгерген 

ұстаздарды ортақ мақсатқа жұмылдыра білді. 

Қазіргі директор Жалғас Құдайбергеновті «Дос-

тық сазы» ұлт аспаптары оркестрінің құра мын-

дағы белсенді қызметінен білуші едік. Ол  зіне 

к рсетілген сенімді жаңа қызметінде айқын та-

нытуда.

Мектепте мыңнан аса шәкірт домбыра, фор-

қылқобыз, сазсырнай және басқа аспаптарда ой-

науды үйренеді, бұдан  зге вокал, музыка теория-

сы, хор, к ркемсурет және киім үлгісі мамандығы 

бойынша және хореография, мектепке дамыту 

студияларында дәріс алады. Түлектердің к пшілігі 

ары қарай білім сапарын музыкалық колледждер-

де, дизайн университеттерінде жалғастыруда.

нер мектебінде қолға алынып, сәтімен 

жалғасын тапқан шара – халықаралық «Ұлы 

мұра»  нер байқауы-фестивалі алғаш рет 2011 

жылдың маусым айында ұйымдастырылып, оған 

Ресей  Федерациясы аумағындағы Татарстаннан, 

Башқұрт және Қалмақ республикаларынан қазақ 

ұлтының  кілдері қатысып,  з  нерлерін ортаға 

салды. К рші Орынбор облысының ауданда-

рына автошеру  ткізіліп, арнайы дайындалған 

коцерттік бағдарламаға қандас бауырларымыз 

шынайы ризашылығын білдірді.

Арада екі жыл  ткен соң, яғни 2013 жылы 

ткізілген байқау-фестиваль қатысушыларының 

кең ауқымымен ерекшеленді. Қытай, Моңғолия, 

Ұлыбритания, Франция, Ресей және басқа 

бірқатар елдердегі қазақ диаспорасының үш 

жүзден астам  кілі атамекенге сағынышын  алуан 

нер тілінде жеткізді. «Түрік халықтарының 

музыкалық мұрасы» атты ғылыми-практикалық 

Кешегі кеңестік кезеңде кім шаруашылық 

басқармады? Кім директор, кім колхоз басқарма-

сы ның т рағасы болмады? Солардың ара сында 

Казталов ауданындағы Ленин атындағы кол-

хозды жиырма жылға жуық басқарған Хакім 

Хұсайыновтың орны б лек десе болады. Ендеше, 

оның басқару үлгісінің ерекшеліктерін атай кет-

кеніміз ж н. Мұның біріншісі, кең ойласаң, кем 

болмайсың дегендей оның бітім-болмысына 

тән тереңнен ойлау жүйесі дей аламыз. Мұның 

зі сонау сексенінші жылдардың бас кезінде тек 

бір шаруашылықты ғана емес, тұтас бір Казта-

лов  ңіріне газ құбырларын  тартқызып, енді  

мекемелерді к гілдір отынмен қамтамасыз етуге 

ықпалын тигізді. 

Сонымен бірге жердің бонитеті мен құнары 

т мен болғанына қарамастан әр жыл сайын 

егістіктен мол  нім алды. Бұл к рсеткіш облыстағы 

ең астықты деген шаруашылықтардан артық бол-

маса, кем болған жоқ. Хакім Хұсайыновқа тән 

қасиеттер адамдармен ортақ тіл табысу, оларға 

ұдайы қамқорлық жасап отыру, ел алдында тұрған 

мәселелердің шешімін тез табу, қажет болған 

жағдайда тиісті  мекемелермен  байланыс орнатып, 

барша жұмыстарды  үйлестіру болатын. 

Айта кетейік,  Хакім Хұсайынов Отан соғысына 

қатысқан майдангер. Майданнан жеңіспен оралған 

жеңімпаз жауынгерлеріміздің бірі. Осындай елге 

еңбегі сіңген тұлғаның туғанына тоқсан жыл 

толуына байланысты Орал қаласындағы оның 

тұрған үйіне ескерткіш тақта қойылды. Ескерткіш 

тақтаның ашылуына марқұмның замандастары 

мен жора-жолдастары қатысып, лебіздерін білдірді.  

Батыс Қазақстан облысы 

конференция барысында ежелгі түрік әуендері сах-

на т рінде шарықтап, тыңдарман дүниетанымын 

байытты.

Биылғы қазан айының соңғы онкүндігінде 

III «Ұлы мұра» байқау-фестивалінің құрметті 

қонақтары Қытайдан, Ресейдің Самара және 

Астрахань облыстарынан келген бауырларымыз 

болды. Ғазиза Жұбанова атындағы облыстық 

филармония залына жиналған жұртшылық қазақ 

халқының бай  нерінің шет мемлекеттерде ежелгі 

бояуы мен мазмұнын сақтап,  ркен жайғанына куә 

болды. Астрахань қаласындағы «Алтын» халық би 

ансамблінің (жетекшісі Виктория Есенәлиева), 

Самара қаласындағы «Айгүл» қазақ ұлттық 

би ансамблінің (жетекшісі Айгүл Жәлелова), 

жеке әншілер  мина Айдарәлиеваның, Асхат 

Байзуллаевтың, Дәурен Мұсағалиевтің  нері 

ақт беліктерді тәнті етті. Самаралық «Ақ жол» 

қоғамдық ұйымы жанындағы «Маржан» сән 

театрының дизайнерлері ұлттық нақышпен 

к ркемделген киім үлгілерін ұсынды.

Салтанатты кеште «Нұр Отан» партия-

сы қалалық филиалының т райымы Сұлупан 

 Шынтасова Қытай Халық Республикасы Іле-

Қазақ автономиялы облыстық филармониясының 

қазақ халық аспаптары оркестрінің к ркемдік 

жетекшісі және дирижері, ҚХР І дәрежелі 

мемлекеттік композиторы Смағұл Б денбайға, Са-

мара аймақтық қазақтардың ұлттық-мәдени «Ақ 

жол» қоғамдық ұйымының президенті Есмұхамбет 

Нұржановке, Астрахань облысындағы Құрманғазы 

атындағы аймақтық мәдени орталықтың ди-

ректоры Амангелді Абулғазиевке облыс әкімі 

Бердібек Сапарбаевтың Алғыс хатын және бағалы 

сыйлықтар тапсырды. Байқау-фестивальдің 

I дәрежелі лауреаттары Ақт бе қалалық білім 

б лімінің басшысы Ләззат Аманжолованың 

қолынан арнайы диплом мен сыйлықтар алды.

Қонақтар Ақт бе қаласының к рікті нысан-

дарын аралап, тамашалады. Облыс орталығының 

келбетінен Тәуелсіздігіне 25 жыл толғалы тұрған 

жасампаз еліміздің әсем тұрпатын к ргеніне 

ризашылықтарын ірікпей ақтарды.

Үзіліс сәтінде біз қонақтардың бірнешеуімен 

әңгімелестік.

Смағұл Б денбай:

– Мен Қытайдың Синцзянь – Алтай аймағында 

дүниеге келгенмін. Консерваторияда оқып, бі-

тірдім. 19 жыл болды – Іле-Қазақ автономиялы об -

лыс  тық филармониясында қызмет етемін, әйе лім 

Раушанның мемлекеттік ІІ дәрежелі әнші атағы 

бар. Екі жүздің үстінде қазақ әндерін шы ғар дым, 

таяу арада әндер жинағым Үрімші қаласындағы ба-

спадан шықпақ. Мемлекеттік дәрежелі сыйлықтың 

лауреатымын. «Арман-ай», «Сен едің арманым», 

басқа да әндерім  Қазақ стан да жиі орындалып жүр. 

Отбасымызда екі қыз тәрбиелеп,  сірдік. Үлкеніміз 

Күлән Қыздар  инс титутын бітірген, әнші. Одан 

кейінгі Арай консерваторияны тәмамдап, маги-

стратурада оқып жүр. Бұл – менің Ақт беге екінші 

рет келуім. Қалада жаңа үлгідегі құрылыс қанат 

жайып келеді екен, аз ғана уақытта  ркенді шару-

алар жүзеге асырыл ғанына к зім жетті. Қонақжай 

пейілдеріңіз ұнады.

Есмұханбет Нұржанов:

– Ресейдің Самара облысында үш миллион нан 

астам халық бар, оның алты мыңдайы – қазақтар. 

зім – инженер-құрылысшымын. Ұрпағымыз 

ЖЫРАҚТА ТҮТІН ТҮТЕТКЕН

ТАҒЗЫМ

АНА ТІЛІ

7

№45 (1355) 

10 – 16 қараша 

2016 жыл

ДУЛЫҒАЛЫ ДАЛА ПЕРЗЕНТТЕРІ 

Ба

Ба

F

аналы

аналы

ҚАЗАН ЖҮРЕК

ҚАЗАН ЖҮРЕК

ҚАЙДАУЫЛ

ҚАЙДАУЫЛ

ашанда халық басындағы 

нәубет кезеңдер ел ішінен 

ер тұлғалар мен өткір 

тілді билерді тұлға етіп, ел 

қамқоршылары деңгейіне 

көтеріп отырған. Солардың 

бірі – атақты батыр, ел 

басқарған көсем, қабырғалы 

қайраткер Найманның 

Бағаналы тармағының 

Жауғашты бұтағынан шыққан 

Барлыбай Тауасарұлы.

«Ел жадында есімі ескірмей, 

келбеті көмес кіленбей, 

 айбыны аласармай келе 

жатқан «Бағаналы  Барлыбай», 

 «Барлыбай сардар» атанған»  

деп мүсіндейді атақты баба-

мызды зерттеуші жерлесіміз 

Қуаныш  Ахметов    өзінің «Ұлы 

даланың Ұлытауы» атты 

еңбегінде. Осы еңбекті негізге 

алсақ,  Барлыбай  Тауасарұлы 

Орталық Қазақстанда Ұлытау 

өңірінде шамамен 1690 жылы 

дүниеге келген. 

ХVI-ХVIII в.в.» атты кітабынан алынып 

отыр. Барақтан кейін Бағаналы тайпа-

сын т ре текті сұлтан емес,  з ішінен 

суырылып шыққан Барлыбай батыр 

басқарған. Барлыбай батырдың жас 

м лшері де, сол кездегі қазақ қауымы 

ішіндегі беделі де, жолы да осындай 

тұжырым жасауымызға толық негіз бола 

алады. Оны бұл мәртебеге жеткізуге, 

бүкіл Орта жүз бен Кіші жүзге салмақ 

сала алатындай дәреже-деңгейі бар, ханға 

да, қараға да с зі  тіп, ел бірлігі жолында 

салиқалы саясат ұстанып отырған ауыл-

дас-бауырлас, қоныстас- рістес Жәнібек 

тарханның толыққанды ықпалы болғаны 

айтпасақ та түсінікті.

Қалыптасқан ежелгі салт-дәстүр 

бойынша халық Барлыбайды ақ киізге 

к теріп, хан деп атаған. Барақ сұлтанды 

да халықтың кезінде хан атағаны тарихтан 

белгілі. Осыған дәлел болар сол заманда 

Барақ басқарған Бағаналы жұртының 

жағдайынан мәлімет беретін бірқатар 

құнды деректерді «қазақ даласының 

Геродоты» атанған аса к рнекті орыс 

ғалымы А.И.Левшиннің 1832 жылы 

Петербургте жарық к рген «Описание 

киргиз-кайсацких орд и степей» атты 

кітабынан табамыз. Бұдан Барақты 

елдің хан деп құрметтегенін к реміз. 

Осы мәлімет ел аузындағы әңгімелерді 

жандандырып, Барақ сұлтанның орнын 

басқан Барлыбайдың да хан атанғандығын 

толық айқындайды. Біз бұл ретте дүние 

жүзі ғалымдары тарапынан құндылығы 

бірауыздан мойындалған еңбекке сілтеме 

жасап отырмыз. Болмаса, басқа да тарих-

шылар жазған тілге тиек етерлік жанама 

деректер мол.

Бағаналы Барлыбай ханның жасы сек-

сеннен асып қайтыс болғандығын Жанкісі 

ақынның, оның әйелі Таңшолпанға к ңіл 

айтуынан білеміз. Бұл 1770 жылдардың жо-

басына келеді. Бабамыз Ұлытау  ңіріндегі 

Сарыторғай  зенінің Терісбұтақ де-

ген жерінде жерленген, кезінде басына 

күмбезді там орнатылған.

К ңіл айту  леңінің авторы Жанкісі 

К шекұлы Орта жүздің Ашамайлы-керей 

руынан. Артында мол мұра қалдырған 

жырау 1716-1792 жылдары  мір сүрген, 

жоңғар жойқыны кезінде талай жорыққа 

қатысып, жалынды жырымен сарбаз-

дар рухын к теріп, насихат жүргізген. 

Барлыбаймен жасақ ішінде бозбала кезінде 

танысқан.

Барлыбай Тауасарұлының  негелі 

мірі, іргелі істері мен ерен ерліктері ХIХ 

ғасырдағы ауыз әдебиетінде біршама 

бейнеленген. Бағаналы Барлыбай ханға 

қатысты ел аузында айтылып жүрген 

әңгімелер мен аңыздар  те мол. 

Жоғарыда баяндалған деректер негі-

зінде Барлыбай бабамыздың заманына сай 

әрі батыр, әрі кемеңгер ел басқарушы тұлға 

болғанын байқадық деген сенімдемін. 

Ғасырларды аттап, жоғалу-жойылу кезең-

де рінен  тіп, бізге жеткен Барлыбай баба-

мыз туралы осы деректер болашақ ұрпақ 

санасында  сақталады  деген  үміттеміз.                                                   

жүктеу/скачать 17,93 Mb.

Достарыңызбен бөлісу: