Ұлағаттары деген туындысы жариялануда. Аталған еңбек жарияланар алдында газет
жүктеу/скачать 17,93 Mb. Pdf көрінісі
|
| www.anatili.kz e-mail: anatili_gazetі@mail.ru www.twitter.com/anatilikz www.facebook.com/anatilikaz №45 (1355) 10 – 16 қараша 2016 жыл
1 9 9 0 ж ы л ғ ы н а у р ы з д ы ң 2 2 - с i н е н б а с т а п ш ы ғ а д ы Сөзi жоғалған жұрттың өзi де жоғалады Нұрсұлтан НАЗАРБАЕВ ОЙТҮРТКІ
ЕЛБАСЫ ЖӘНЕ ЕЛ МҰРАТЫ ТІРШІЛІК ТҮЙТКІЛДЕРІ БАСПАСӨЗ – 2017 Бүгінгі санда: Тәуелсіздік алу – мемлекет үшін ең жұлдызды сәт Шарын шатқалы Қазан жүрек Қайдауыл 3-бет 12-бет 7-бет Бүгінде республикалық «Егемен Қазақстан» газетінде Елбасы Н.Ә.Назарбаевтың «Ұлы Дала ұлағаттары» деген туындысы жариялануда. Аталған еңбек жарияланар алдында газет «Таяуда Мем лекет басшысы «Ұлы Дала ұлағаттары» деген атаумен өзінің жаңа туындысын тәмамдап, баспаға ұсынғаны тура лы сүйінішті хабарды естідік. Естісімен оны ел газеті «Еге- мен Қазақстанның» бетінде жариялауға ұсыныс жасадық. Ол ұсынысымыз қабыл алынды» деп атап көрсеткен еді. Мемлекет басшысы осы туындының «Туған тілдің тұғыры» атты бөлімінде кезінде «Ана тілі» газетінің тілшісіне арнайы сұхбат бергенін де тілге тиек етеді. Ол жөнінде былай дейді: «Бұдан он жылдай бұрын, кезекті бір басқосудың алдында «Ана тілі» газетінің тілшісіне арнайы сұхбат бергенмін. Сондағы негізгі әңгіме мемлекеттік тілдің бүгінгі жай- күйі, оның даму, пайдаланылу, қолдану аясын кеңейтудің жолдарын қарастыру, қабылданған заңдар мен мемлекеттік бағдарламалардың орындалу барысы, ең бастысы «Қазақстанның болашағы – қазақ тілінде» деген берік те баянды байламды халықтың назарына ұсынып, бағыт-бағдар сілтеу болатын». Біз газетіміздің төртінші бетінде кітаптың аталған бөлімін оқырман назарына ұсынып отырмыз. «Бірге туған бауырлардың ара жігін алыстатқан ақша екендігін күйінішпен айтқан танысыма қарап жүрегім қарс айырылды. Әдетте «Ақша – қолдың кірі» деп жататын едік. Бірақ бұл отбасы үшін ақша дегеніңіз алдыңғы шептегі құндылық болғандығы көңілге көлеңке түсірді. Басында байлыққа қызығып, кейін мүлдем құнығып кеткен үйдің үлкені жал- ғыз қызымен үш қабатты үйде тұрып, озық үлгідегі су жаңа көлікті жүргізіп шалқып өмір сүрген екен. Ақшаның буына мастанған ол туыс тары тұрмақ, бірге туғандарын да жанына жолатпаған. Қысқасы, байлығын қызғанып, есіктерін ашпаған. Ақшаның көптігі сон шалық, үйіндегі жылылықты өзі жоғалтып, от тұтатып, қазан да көтермей, тамаққа тапсырысты мейрамханаларға беріп, онысы ұнамаса қоқысқа тастай салып, обалды қылғандарын кейіннен түсінген. Бірақ ол кезде тым кеш еді. Сөйтіп, май шелпектің ортасында, ешкімді менсінбей өмір сүріп жатқанда, келеңсіз оқиғаларға тап болып, жиған-тергені бір-ақ күнде желге ұшады. Бар кезде бауырларын бауырына баса алмаған әпке бүгінде сол ісіне өкінетін көрінеді. Өкінгеннен не пайда, араларына бәрібір жұмақ орнай қойған жоқ, бір-бірінің амандықтарын телефон арқылы ғана сұрасатын халге жеткен»... 11-бет Жасымыздан Абай өлеңдерін қайталай оқып, олардың – «ә» де- генде сөз өрнектерінің әсемдігіне сүйсініп, соңында – ойымызға озықтық, санамызға – серпіліс, сезімімізге – тұнықтық қосқандай болып едік. Қашанда тығырыққа тірелген ойымызды ұштау, босаңсыған бойымызды ширату үшін шыншыл абыз Абайға жүгінетініміз хақ. С о л с ү р е ж о л д а н т а й - ы н б а й ә р д а й ы м о н ы ң леңдеріне қайта-қайта ора- лу мір заң дылығына айнал- ды. К п лең дердің ішінен тақырыпқа тиек ретінде, к зіміз ашыла, тіліміз ши- ратыла жаттап с кен леңге к ңіл аударайық. Бұл белгілі « семпаз болма әрнеге» деп басталатын лең жайлы. Осы терең ойлы леңді ауызға алғанда, бір сұрақ мазалай- тын еді. Ол леңнің мына жолдары: «Сен де бір кірпіш дүниеге, кетігін тап та, бар қалан!». з ойымды түйіндеп, тұжырым айтудың алдында леңнің осы жолдарының әр басылымдардағы мә тін- дерімен егжей-тегжейлі та- нысып шықтым. «Абай тілі с здігі» атты к лемді еңбекте леңнің бұл жол дары леп белгісімен емес, сұрақ белгісімен аяқталады. Жалпы Абайдың леңдері әр жинақта әр түрлі нұсқада берілгендігін аңға рамыз. Осыдан туындайтын сұрақ: Ақынның леңінің қандай нұсқасы оның з ойы на сай дәлме-дәл жарық к рген? О с ы ғ а н о р а й з о й ы м д ы қосуды ж н к ріп отырмын. йткені жасымнан «Осы жолдардың нақты айтпағы не?» деген сауал мазалайтын. Сондықтан ой қозғау орынды деп санаймын. Абыз Абай ойы мына нұсқада дұрыс болар де- ген тұжырымымды ғалымдар мен қалың жұртшылыққа ұсынғым келеді. «Сен де бір кірпіш – дүниеге, кетігін тап та, бар қалан!». Мұнда сызықшаның орын ауыс- тырылу себебі, ақын ойын дұрыс жеткізу мақсатында қол данылғандығын, оның нақтыландырылғандығын к р с е т е д і . й т к е н і а қ ы н з зама нының озық жетіс- тіктеріне сүйене жетіл ген, жан-жақты білімдар адам бола тұра, адамды қоршаған ғаламат кеңістікті, ертең «қайрат пен ақылға» сүйене орын тебетін әлеу меттік орта- ны рісі тар, аумағы лшемді б і р ғ а н а « к і р п і ш д ү н и е » ретінде тануы мүмкін емес. Ол «бір кірпіш» ретінде сол заман мен келешек заманның жеке-жеке үлкенді-кішілі тұлғаларын елестетіп, олар- дың шытырман құбылысты қоғам мірінде («дүниеге») з д е р і н і ң д а р ы н - т а л а п - тарына лайықты орында- рын («кетігін») тауып алуын («қалануын») құптап, бізге соны меңзеген. Ұлы хакім Абайдың леңдері мен қара с здеріндегі ойларын айна- қатесіз қағазға түсіру мен оларды скелең ұрпақтың дұрыс қабылдап, қазіргі за- манауи тіршілік талаптарына сай қолдану маңызы орасан екені айдай айқын.
С ДУАҚАСОВ, заңгер АСТАНА
АБАЙ СӨЗІ – ҰРПАҚҚА АМАНАТ! 4-бет ҚАЗПОШТА Индекс
Мерзімі Аймақ/қала Аудан/ауыл
6 айға
1748,16 1859,94
12 айға 3496,32
3719,88 Мекемелер мен ұйымдар үшін 15367 6 айға
3202,56 3314,34
12 айға 6405,12
6628,68 «ҚАЗЫҒҰРТТЫҢ БАСЫНДА КЕМЕ ҚАЛҒАН»... КЕЛЕСІ НӨМІРДЕН ОҚИТЫНДАРЫҢЫЗ: Тіл маманы болғаннан кейін зіміз қызығып оқитын басылымдардың бірі әрі бірегейі, рухани байлығымыз «Ана тілі» газеті. Басылым зі мірге келген- нен бастап тіл мәселесіне баса к ңіл б ліп келеді. Тілдің ел, халық үшін алар орны ерекше екені белгілі. Газет бетіндегі «Тілі мықтының – елі мықты» , «Тіл ғұмыры – ұлт ғұмыры», «Толғауы тоқсан туған тіл» айдарларымен берілген мақалалар мазмұндылығымен, к кейкестілігімен ерекшеленеді. Осы мақалаларда қазақ тілінің қолданылу аясын кеңейтуге байланысты құнды ой- пікірлер ортаға салынады. Ол пікірлердің тек филологтар мен педагогтарға ғана емес, қарапайым оқырманның зіне пайдасы зор. Тілдің рісін кеңейтуде шешімін күтіп тұрған мәселелер жеткілікті. Осы- ларды қалың оқырманға жеткізу үлкен шеберлікті қажет ететіні белгілі. Бұл шеберлік, мұндай қабілет «Ана тілі» газеті тілшілерінің бойында бар. Оған зіміз де к з жеткізіп жүрміз. Осы жақсылық жалғаса бергей. «Ана тілі» газеті ұлттың рухын к теріп, скелең ұрпақтың саналы азамат болып суіне қомақты үлес қосып келе жатқан басылым. Газетте тек тілдің жайы ғана емес, ұлттың сіп- ркендеуіне қатысты, зге де зекті мәселелер к теріліп келеді. Мен осыған қуанамын. Газетте ұлтқа тағылымдық, тәлімдік мәні зор к птеген мақалалар жария- ланады. Соларды оқып отырып, біраз жайға қанығасың, ой- рісің седі. Мені толғандыратыны – бүгінгі жастар сол дүниелерді оқи ма екен? Егер оқи қойса ұлттық намысы оянып, еліміздің одан әрі гүлденуіне жастық жігермен, мол күш- қайратпен ерекше үлес қосқан болар еді. С з соңында «Ана тілі» газетінің абы- ройы асқақтай берсін, оқырмандар ара- сында мерейі үстем бола берсін демекпін. Ұлт басылымына к п болып жазылайық. Қазақтың әр шаңырағында «Ана тілі» болса екен деп тілеймін.
ТІРШІЛІК ТҮЙТКІЛ Т Т
АСБАУЫР 2 №45 (1355) 10 – 16 қараша 2016 жыл
АНА ТІЛІ АПТА-ШОЛУ құжаттарға қол қойылды. Сондай-ақ, Қазақстан Республикасы мен Жапонияның дипломатиялық және қызметтік па- спорт иелерін 2017 жылғы 1 қаңтардан бастап визалық талаптардан босату ту- ралы ноталар алмасылды. Іссапар ая- сында ткен тағы бір маңызды кездесу Қазақстан Президенті Н.Назарбаев пен Жапонияның Сыртқы істер министрі Фумио Кисидамен болды. Кездесу ба- рысында тараптар екі елдің зара іс- қимылының түрлі аспектілерін талқылап, халықаралық зекті мәселелер туралы пікір алмасты. Нұрсұлтан Назарбаев Қазақстан- Жапония серіктестігінің жоғары деңгейге жеткенін және сапар аясында тіп жатқан келісс здер алдағы уақытта оның аясын кеңейтуге бағытталатынын атап тті. Қ а з а қ с т а н П р е з и д е н т і е к і е л д і ң х а л ы қ а р а л ы қ а р е н а д а ғ ы з а р а і с - қимылының белсенді түрде жүргізіліп о т ы р ғ а н ы н а н а з а р а у д а р д ы . Ф у м и о Кисида Нұрсұлтан Назарбаевтың Жа- пония Премьер-министрімен ткізген келісс зінің жемісті болғанын айтты. Бұдан кейінгі кезекте Қазақстан басшы- сы Жапониядағы ең жетекші жоғары оқу орны – «Токай» университетінде болды. Қазақстан Президенті университетті ара- лау барысында күннен қуат алатын «Tokai Challenger» электромобильді авток лігін к ріп, «Болашақ» бағдарламасы бойынша осында оқып жатқан қазақстандық сту- денттермен әңгімелесті. Елбасына Жапонияның жетекші білім беретін және ғылыми-зерттеу орталығы саналатын «Токай» университетінің Инженерлік ғылымдар құрметті докторы дәрежесі берілді. «Токай» университетінің р е к т о р ы Я м а д а К и е с и Н ұ р с ұ л т а н Назарбаевқа Құрметті доктор дәрежесінің дипломы мен медалі Тәуелсіздік алған жылдардан бері Қазақстанды ркендетуге, о н ы ң і ш і н д е ғ ы л ы м - б і л і м с а л а с ы н халықаралық стандарттарға сай дамытуға қосқан үлесі үшін берілгенін айтты. Сапар шеңберінде Елбасы Жапония Парламентінде с з с йлеп, маңызды мәсе лелерді кеңінен қозғады. Осы жерде Нұрсұлтан Назарбаевтың ТМД кеңіс тігі бойынша бүгінге дейін жапон Парла- ментінде с з с йлеген алғашқы Президент болғанын айта кету керек. Нұрсұлтан Назарбаев, сондай-ақ Гои бейбітшілік қорының президенті және т райымы, ерлі-зайыпты Хироо және Масами Сайонджилермен кездесті. Аталған қор жетекшілерімен кездесу ая- сында Нұрсұлтан Назарбаев Қазақстанның жаһандық қауіпсіздік пен бейбітшіліктің түйткілдерін тарқату, қарусыздану және ядролық қаруды таратпау, терроризммен күрес және ңірлік проблемаларды ретке келтіру мәселелері бойынша ауқымды
ЖИЫН
үлес қосып отырғанын жеткізді.Елбасы аталған қордың 2016 жылғы «Ядролық қарусыздану және таратпау ісіне қосқан елеулі үлесі үшін» Бейбітшілік мәдениеті арнаулы сыйлығымен марапатталды. Қазақстан Президенті 1945 жылы атом бомбасынан құрбан болған ондаған мың адамның рухына тағзым ету үшін Хиросимаға арнайы атбасын бұрды. Мем- лекет басшысы Бейбітшілік мемориалды саябағында болып, құрбандарды еске алуға арналған Кенотафқа гүл шоғын қою рәсіміне қатысты. Сонымен қатар Бейбітшілік мемориалды музейінің экспо- зициясын аралап к рді. Осы сапар бары- сында Нұрсұлтан Назарбаевқа Хиросима қаласының «Айрықша құрметті азаматы» атағы салтанатты жағдайда табыс етілді. Елбасы кеше Корея Республикасының астанасы Сеул қаласына мемлекеттік с а п а р м е н к е л д і . С а п а р а я с ы н д а е л Президенті Пак Кын Хемен кездесу ткізу к зделген. Мемлекеттер басшылары келіс- с здер аясында халықаралық күн тәр- тібіндегі мәселелерді және Қазақстан мен Корея қарым-қатынасының басты аспектілерін талқылайды, сондай-ақ оның қорытындысы бойынша бірқатар екіжақты құжаттарға қол қойылады деп жоспарла- нуда.
Ақбота ИСЛ МБЕК Елбасы Нұрсұлтан Назарбаев Жапонияға ресми сапармен келіп, екіжақты әріптестік тетігін нығайтуға және қос тарапқа да тиімді байланыс- тарды жандандыруға бағытталған келісс здер жүргізілді. Нұрсұлтан Назарбаевтың Жапонияға ресми сапары Император Акихитомен кездесуден басталды. Күншығыс елін Парламент пен Үкімет басқарса, Импе- ратор билік айтады. Кездесу барысында Қазақстан мен Жапония арасындағы қазіргі қарым-қатынастың ахуалы және оны алдағы уақытта әрі қарай дамыту перспективалары талқыланды. Нұрсұлтан Назарбаев екі елдің түрлі саладағы зара іс-қимылына, соның ішінде Жапонияның Астанада тетін лемдік және дәстүрлі діндер к шбасшыларының съездеріне тұрақты түрде қатысып келе жатқанына тоқталып, бұл елмен халықаралық қауіп- сіздікті қамтамасыз ету, атап айтқанда, ядро лық қаруды таратпау және қарусыз- дану саласында сенімді серіктестік орнағанын айтты. Мемлекет басшысы, сонымен қатар жаһандық қақтығыстарды реттеуге және ңірдің тұрақты дамуына ықпал етуге Жапонияның баға жетпес үлес қосқанын атап тті. 2017-2018 жылдары еліміз БҰҰ Қауіпсіздік Кеңесінің тұрақты емес мүшесі ретінде жауапты миссия атқару барысында ядролық қарусыз әлем орнатуға, энер- гетика, азық-түлік және су қауіпсіздігі мәселелерін шешуге бағытталған шаралар- ды қолға алатынын жеткізді. Жапонияға р е с м и с а п а р ы а я с ы н д а Н ұ р с ұ л т а н Н азарбаев «Tokyo Rope» компаниясында болды. Елбасы компания қызметімен та- нысып, оның шығарған німдерін к рді. Сондай-ақ Нұрсұлтан Назарбаев телек пір арқылы Қазақстандағы болат бұйымдар шығаратын «Tokio Rope Almaty» зауытын салтанатты түрде іске қосу шарасына қатысты. Қ а з а қ с т а н П р е з и д е н т і Ж а п о н и я Премьер-министрі Синдзо Абэмен кеңей- тілген құрамда келісс з жүргізді. Кездесу барысында Нұрсұлтан Назарбаев пен Синдзо Абэ екі ел ынтымақтастығының ауқымды мәселелерін, соның ішінде саяси зара іс-қимыл, сауда-экономикалық және мәдени-гуманитарлық қарым-қатынастың жайын талқылады. Мемлекет басшысының Жапонияға ресми сапары аясында бірнеше маңызды
Мемлекеттік хатшы құттықтау с зінде Тәуелсіздіктің 25 жылы ішінде Елбасы басшылығымен Қа- зақ станның қол жеткізген зор же- тіс тіктерінің ше-шуші факторы бейбітшілік пен келісім болғанына тоқталды. Г . б д і қ а л ы қ о в а ң і р д е г і қоғамдық тұрақтылықты нығай- туға ықпал етіп отырған Алма- ты облыстық Қазақстан халқы Ассамблеясының қызметін атап тті. 100-ден астам ұлт кілдері тұратын облыста олардың зіндік т л мәдениеті мен тілін, дәстүрі мен салтын сақтауға және дамытуға жағдай туғызып, мүд десін қорғайтын 70 этномәдени бірлестік жұмыс істейді. Мемлекеттік хатшы жұмыс сапа- ры аясында мемлекет-жекеменшік серіктестігі негізінде салынған «Ал- тын бесік» балабақшасында болды. Мемлекеттік хатшыны күтіп отырған бүлдіршіндер ашық-жарқын сәлем- дескен соң дайындаған леңдерін жатқа оқып, нерлерін к рсетті. Сонымен бірге Мемлекеттік хат- шы Талдықорғанның іргесіндегі К ксу аудандық орталық ауруха- насына барып, медицина саласы қызметкерлерінің жұмыс орнын ара- лады. Ауылдағы ауруханада заманауи қондырғылардың орнатылғаны, ең бастысы, мамандар сол аппараттарды мүлтіксіз пайдалануға талпынғаны к ңілге қонымды-ақ. Мемлекеттік хатшының жұмыс сапары Талдықорғандағы Тілдер са- райында жалғасты. Жетісу жерінде түрлі салада еңбек ететін әйелдер бастамасымен ұйымдастырылған к рмені аралап шыққан соң мәжіліс залындағы д ңгелек үстел басында әйелдер қауымдастығымен кезде- су тті. ңір басшысы т рағалық еткен кездесуде алдымен с з алған Мемлекеттік хатшы іскер әйелдер- мен жүздесудің маңыздылығына тоқталып, осы салада еліміз бойынша атқарылып жатқан жұмыстарды сара- лап берді. Алматы облыстық іскер әйелдер қауым дастығының т райымы Римма Салықова ңірде қыз-келіншектер та- рапынан атқарылып, қол жеткізілген жетістіктерді айтқанда, Мемлекеттік хатшы: «Жекеменшік балабақшамен қамтамасыз ету мәселесі бойынша ркениетті 30 елдің қатарына қо- сылуға мүмкіндік бар ма?» деген сұ рақ қойды. « лбетте, бұл тұрғыда үлгі тұтар бизнесменіміздің бірі же- кеменшік балабақшасына бала- лар үйінің бүлдіршіндерін алдымен қамқорлығына алған Күләнда Ба- тырханова ортамызда отыр» деп іле жауап берген облыстық іскер әйелдер қауымдастығы т райымының с зін о б л ы с ә к і м і А м а н д ы қ Б а т а л о в толықтыра түсіп: «Жалпы Алматы об- лысында уақыт талабына сай былтыр 89 жекеменшік балабақша ашылса, ағымдағы жылы балаларды мектепке дейінгі тәрбиемен және оқытумен қамтуды 87%-ға дейін жеткізу үшін тағы да 8691 орынға 77 жекеменшік балабақша ашылды. Соның бірі – бүгін здеріңіз к рген «Алтын бесік» жекеменшік балабақшасы. Тәуелсіздік күніне орай тағы бір жекеменшік балабақша ашуды жо- спарлап отырмыз. Сондықтан құнды идеяны қуана құптаймыз» деді. Мемлекеттік хатшы жұмыс сапа- рының қорытындысы бойынша тиісті органдарға нақты тапсырмалар берді.
Е.ҚАЙРАТҰЛЫ Алматы облысы БАСҚОСУ АЛҚА
ШАРА Педиатрия факультеттері қайта ашылады «Тәуелсіз Қазақстан» пойызы жол үстінде Жиын барысында Үкімет бас- шысы медициналық қызметтің қ о л ж е т і м д і л і г і м е н с а п а с ы н ы ң жоғары болуы әрдайым Елбасының назарында екендігін атап тті. Б . С а ғ ы н т а е в т ы ң а й т у ы н ш а , тәуелсіздік жылдары елімізде мем- лекет қаражатына 1300-ден астам д е н с а у л ы қ с а қ т а у н ы с а н ы і с к е қосылды. Жылдың соңына дейін тағы 350-ге жуық емxана мен амбулатория салу жоспарланып отыр. Қазақстан халқы Ассамблея- сына тікелей қатысы бар «Тәуелсіз Қазақстан» пойызы Шығыс ңіріндегі с а п а р ы н К у р ч а т о в қ а л а с ы н д а түйіндеді. Пойызды к птен күткен қала тұрғындары Дегелең станса- сына келіп тоқтаған республикалық акцияға қатысушыларды қошеметпен қарсы алды. Қала әкімі Нұрбол Нұрғалиев ә л е у м е т т і к п о й ы з ж ұ м ы с ы н ы ң нәтижелі болуына тілектестігін б і л д і р с е , к у р ч а т о в т ы қ а қ с а қ а л Үкімет отырысында Премьер- министрдің орынбасары Иманғали Тасмағамбетов педиатрларды даярлау мәселесін к терді. Осы ұсынысқа орай Үкімет басшысы Бақытжан Сағынтаев педиатриялық факультеттерді қайта құруды тапсырды. з кезегінде Үкімет басшысы әкім дерге нақты тапсырма беріп, атал ған мәселелер бойынша тиісті ж ұ м ы с т а р д ы ж ү р г і з у д і т а ғ ы б і р тиянақтауды жеткізді. скербек Молбаев келген қонақтарға ақ батасын берді. Шара барысында акцияға қаты- сушылар Ұлттық ядролық орталық қызметімен танысты. Ондағы жүр- гізілген жұмыстар бүгінгі таңда Еу- ропа елдері мен АҚШ, Жапония, Үндістанда орналасқан атом энер- гетикасы, радиоэкология, ядролық және радиациялық физика, сейсмо- логия сынды халықаралық ғылыми орталықтардың назарын зіне ауда- рып отыр. Мәжіліс депутаттары, мемлекеттік органдар мен қоғамдық ұйымдардың және бұқаралық ақпарат құралдарының кілдері қатысқан отырысты Парламент Мәжілісі Халықаралық істер, қорғаныс және қауіпсіздік комитетінің т рағасы Мәулен шімбаев ашып, кіріспе с з с йледі. Ол жиынның мақсаты осыдан бір жыл бұрын қа был данған «Ақпаратқа қолжетімділік туралы» Заңның орында- лу барысын талқылау екенін айтып, бұл бастама Елбасы Нұрсұлтан Назарбаевтың Бес институттық реформасы аясында қабылданған болатындығын еске салды. – Аталған заң қоғамымызда маңыз ды р л атқарады. Бұл заңды дайындау бары- сында мемлекеттік органдар, үкіметтік емес ұйымдар, бұқаралық ақпарат құралдары кілдерінің ұсыныс-пікірлері қаперге алынып, барынша ыждаһаттылық таны- тылды. Халықаралық тәжірибелерге де назар аударылды. Осылайша қабылданған бұл заң отандық және шетелдік сарап- шылар тарапынан да лайықты бағасын алды. Тіпті ақпараттық қоғам мәселелерін қарастыратын әлемдік деңгейдегі форумда да (The World Summit on the Information Society) Қазақстан Республикасының «Ақпаратқа қолжетімділік туралы» Заңы жоғары бағаланып, оның уақыт тала- бына сәйкестігі, жаңашылдығы және басқа да ерекшеліктері атап тілген бо- латын. Біздің осы заң 2016 жылдың ма- мырында ақпараттық кеңістіктегі барлық жобаларға арналған конкурста бірінші орын алды. Осы форумда, сондай-ақ Қазақстанда азаматтардың ақпаратқа қол жеткізуіне мейлінше жақсы жағдай жаса- лып отырғаны, мемлекеттік органдардың ашықтығы айтылды, – деді комитет т рағасы. Б ұ д а н к е й і н г і с з А қ п а р а т ж ә н е коммуникациялар министрі Дәурен Абаевқа берілді. Министр бірінші ке- зекте талқыланып отырған мәселенің зектілігіне тоқтала отырып, қазіргі таңда нақты қолға алынған істерді атап тті. – Жалпы, азаматтарды ақпарат пен қамтамасыз ету – біздің ми нистр ліктің негізгі міндеті. «Ақпаратқа қолжетімділік туралы» Заңның қабылданғанына ша- мамен 1 жылға жуықтады. Бүгін бізге жұмыстарымыздың аралық нәтижесін анықтау маңызды. Заңды жүзеге асыру үшін нормативтік база құру жұмыстары аяқталды, – деді министр. Бұдан б лек, Д.Абаев осы жылдың мамыр айында ткен Ұлттық комиссия жұмыс тобының отыры- сында үкіметтік емес ұйымдар тарапынан з кілдерінің ақпаратқа қолжетімділік мәселелері ж ніндегі комиссияның құрамына кіруі туралы ұсыныс болғанын жеткізді. – Біз биылғы қыркүйек айының с о ң ы н д а а қ п а р а т қ а қ о л ж е т і м д і л і к мәселелері ж ніндегі комиссияның жаңа құрамын бекіттік. Оның құрамына аталған ұйымдардың кілдері кірді. Біз комиссия құрудағы бұл жұмыс-тардың созылып кеткендігін түсінеміз. Бірақ, ол Ақпарат және ком-муникациялар министрлігін құруға байланысты бірқатар ресімдік мәселелерді шешуге байланысты болды. Қазіргі уақытта барлығы шешімін тапты. Аталған комиссияның бірінші отырысы 15 қарашаға белгіленіп отыр, – деді Дәурен Абаев.
Сонымен қатар, спикер заң нормала- рын халыққа түсіндіру мақсатында тиісті шаралар атқарылып келе жатқанын атап тті.
Сонымен бірге министр биылғы жылдың соңына дейін Қазақстанда «Мем- лекеттік органдар қызметінің тиімділігін бағалау» порталы іске қосы латынын айтты. – Жыл соңына дейін «Ашық Үкімет» жобасын іске асыру аясында «Мемлекеттік органдар қызметінің тиімділігін бағалау» порталы іске қосылатын болады, онда мемлекеттік органдардың қызметін бағалау қорытындылары туралы ақпарат, аумақтардың стратегиялық жоспарла- ры орналастырылады. Сондай-ақ біз мемлекеттік органдардың қызметін к пшілікпен талқылауды да жоспарлап отырмыз, – деді Д.Абаев. Сондай-ақ ми- нистр 2017 жылғы 1 қаңтардан бастап мемлекеттік органдардың алқа және ашық отырыстарының онлайн-к рсетілімін міндетті ткізу туралы заң талабы күшіне енетінін мәлімдеді. – Үкімет отырыстары интернет желісі арқылы тікелей эфирде к рсетіліп жүргенін білесіздер. Біз басқа да мемлекеттік органдардың тікелей эфирге шығуға дайындығы туралы ақпарат жинап әрі осы бағыттағы түсіндіру жұмысын жүргізіп жатырмыз. Бұл жұмыстың нәтижелері ақпаратқа қол жеткізу мәселелері ж ніндегі комиссия отырысында ұсынылады, – деді спикер. Бұдан кейін «Ұлттық ақпараттық т е х н о л о г и я л а р » А Қ - т ы ң б а с қ а р м а жүктеу/скачать 17,93 Mb. Достарыңызбен бөлісу:
|