ҚҰлажанов қ. С., Таусарова б. Р

Қандай молекула үшін полярланғыштық температураға тәуелсіз?

жүктеу/скачать 0,92 Mb.

бет	4/118
Дата	07.03.2023
өлшемі	0,92 Mb.
	#72359

1 2 3 4 5 6 7 8 9 ... 118

 4 Nэл ;

Қандай молекула үшін полярланғыштық температураға тәуелсіз?

а) С₆Н₅Сl б) С₆Н₅ОН в) С₆Н₆
г) С₆Н₅СН₃

Молекуланың деформациялық полярланғыштығы қандай шамалардан жинақталады?

а) атомдық және электрондық; б) бағыттылық және атомдық;
в) электрондық және бағыттылық; г) атомдық және молекулалық.

Ауыспалы өрістегі жоғары жиілікте молекулалардың полярлан- ғыштығы қандай теңдеуге бағынады?

а) Дебай;
б) Лоренц - Лорентц; в) Клаузиус - Моссоти;
г) Менделеев – Клайперон.

Төмендегі келтірілген қатынастардың қайсысы Дебай теңдеуін сипаттайды?

^а)П 
^^¹_^M_⁴__


_^N^² _;


б) П 
  2  3 ^N^'Э
n 1 _ _;
n  2 M

3kT _

^в)П  ^^² ^М^;

  2 

г) П 
n  2 _
n²1 M
 ⁴4N .
3

Клаузиус – Масотти теңдеуі қандай полярланғыштықты бейнелейді?

а) полярлы молекулалардың; б) электрондардың;
в) полярлы емес молекулалардың; г) атомдардың.

Келтірілген теңдеулердің қайсысы Лоренц – Лоренцтің теңдеуін бейнелейді ( мольдік рефракцияны):

n² 1

;
^а)^Rm
  M

n²  2

б) ^R_m
_n ² 1 _M n ² 2 
n²1

 ⁴Nэл _;

в) ^R_m
  P _;

 
n² 2

г) ^R_m
n  1²M n ² 2  ^.

Клаузиус –Моссотти теңдеуін көрсет?

а) ^R

 ^^¹ ^М ⁴N


  _;

m   2 Р 3

эл ат

б) ^R
_ 1 _1 _;

m
_в₎R_m

  2 

 1 _1

  2 M
 ⁴N _;

3

г) ^R_m

_ 1 _ _.

  2 M

Бұл теңдеу

а) Дебайдікі;

n ²1 M ^RМ n ² 2 
 ⁴Nэл
3

 
б) Клаузиус – Моссоттидікі; в) Лоренц - Лоренцтікі;
г) Клапейрондікі.

Сыну көрсеткішін өлшеуге негізделген заттарды талдау мен зерттеу әдістерінің бірігуі:

а) кондуктометрия; б) поляриметрия;
в) рефрактометрия; г) потенциометрия.

Молекуланың молекулалық рефракциясы тең:

а) атомдар мен байланыстардың рефракциясының қосындысына; б) атомдар мен байланыстардың рефракциясының айырымына; в) 1 моль заттың рефракциясына;
г) 1 грамм заттың рефракциясына.

Меншікті рефракцияны қандай формуламен анықтайды?

n ²1 1
а) ^r^_n₂_₂^_
n ²1 M
б) ^r^_n₂_₂^_

_в)R 
 1 _

  2 
n ²1 1
г) ^r^_n₂_₂^_

Заттардың агрегаттық жағыдайлары немен анықталады?

а) молекулаларалық арақашықтық өзгерісімен; б) молекулаларалық өзара әрекет күштерімен;
в) зарядталған бөлшектер және нейтралды молекулалардың өзара әрекетімен; г) молекулаларалық арақашықтықпен молекулаларалық өзара әрекет күштердің өзгерісімен.

Ван-дер-вальстық өзара әрекеттесуiне әкелетін күш типтерiн көрсет:

а) дипольдiк және ориентациялық; б) индукциялық;
в) дисперсті;
г) ориентациялы, индуктивтi, дисперстi.

Сутектік байланыс - бұл:

а) иондық;
б) коваленттік; в) металлдық;
г) диполь аралық.

Полярлы молекула арасында қандай әрекеттесу күштері әсер етеді:

а) сутектік;
б) индукцияланған; в) дисперстік;
г) диполь-дипольдік.

Сутектік байланыс бұл молекула аралық тартылыс пен атомдар арасындағы күштер:

а) сутек пен күшті электртерістілігі бар элементпен; б) сутек және металлмен;
в) теріс белгілермен; г) металлдардың.

NaCl суда ерігенде қандай байланыс түзіледі?

а) диполь - дипольдік; б) ион - дипольдік;
в) дисперстік; г) индукциялық

Полярлы емес молекула арасында қандай өзара әрекеттесу күштері әсер етеді?

а) ион - дипольдік;
б) диполь - дипольдік; в) дисперстік;
г) сутектік.

Аммиак молекуласы арасындағы сутектік байланыстың дұрыс бейнеленуін көрсет:

H H H ^H

^а)N - H - H - N H H
в) H - N - N - H
H H

H H _H_H

^б)N - H - N - H H H
^г)N - H N - H H _H

Су молекуласы арасындағы сутектік байланыстың дұрыс бейнеленуін көрсет:

^а)^{H O H H}O ^H
_HO
^в)O H H H

H O H

б) ^{H O H}

^HO H
^г)^HO H

^H^OH

^{Берілген}^{заттардың}^{қайсысында:}^Н2^О,^С6^Н6^,^С6^Н5^,^СН3^,^НF,^NН3 сутектік байланыс бар?

а) Н₂О, С₆Н₆;
б) С₆Н₅, СН₃, НF; в) Н₂О, NН₃, НF;
г) NН₃, С₆Н₆; С₆Н₅, СН₃.

Пропион қышқылы үшін молекулалық рефракцияны есептеңіз. ^{Атомдық}^{рефракциялары:}^RС ^{– 2,418;}^RН ^–^{1,100; R}О ^{– 2,211.}

а) 19,16
б) 21,37
в) 18,66
г) 18,06

2 -ТАРАУ. ХИМИЯЛЫҚ ТЕРМОДИНАМИКА НЕГІЗДЕРІ

§ 2.1 Негізгі түсініктер

Термодинамика – тепе-теңдік жүйелерде және тепе-теңдікке ауысу кезіндегі жылу мен жұмыстың өзара ауысуын зерттейтін ғылым. Термодинамика тәжірибелік жолмен дәлелденген және тәжірибеге қайшы келмейтін табиғаттың іргелі заңдарына – постулаттарға негізделеді. Ол көп жағыдайларда жүйенің термодинамикалық қасиеттерін сипаттайтын параметрлердің абсолюттік мәндерін алуға мүмкіндік бермейді, бірақ параметрлер арасындағы қатынасты пайдалану жолымен процестің бағытын және жүру мүмкіндігін болжай алады, жүйенің қасиетін сипаттайды.
Жалпы, техникалық және химиялық термодинамика деп ажыратады. Жалпы термодинамика ғылымның іргелі негіздерін және олардың айырықша физикалық құбылыстарға қосымшаларын қарастырады.
Техникалық термодинамикада жылу мен жұмыстың өзара айналуына қарай негізгі заңдар айтылады.
Химиялық термодинамика – термодинамикалық әдістер химиялық құбылыстарды: химиялық реакцияларды, ерітінділердегі фазалық ауысулар мен процесстерді талдау үшін қолданылатын физикалық химияның бөлімі. Ол классикалық термодинамиканың заңдары мен қағидаларын химиялық және физико-химиялық процестерге қолдануға мүмкіндік береді. Химиялық термодинамика технологиялық процестердің мәнін ұғынуға, меңгеруге, сонымен қатар өндірістік, жобалау және ғылыми-зерттеу қызметтерімен байланысты есептерді шығаруға мүмкіндік береді.
Химиялық термодинамика:

процестің жылу эффектісін есептеуге, соның негізінде технологиялық циклдің, сосын бүкіл өндірістің жылу балансын анықтауға;
өздігінен жүретін процестердің жүруінің бағыты мен толықтығын, тепе- теңдік жағыдайларын, мүмкіндігін анықтауға;
процестің жүруінің тиімді жағыдайларын және олардың сыртқы жағыдайлардан, негізі температура мен қысымнан тәуелділігінің өзгерісін қарастыруға мүмкіндік береді.

Термодинамикалық жүйе дегеніміз қоршаған ортадан бөлініп тұрған жеке денелер немесе денелер тобы.
Қоршаған орта – жүйемен тікелей немесе жанама қатынаста болатынның барлығы. Қоршаған ортамен өзара әрекеттесу сипатына байланысты жүйені ашық, тұйық және оқшауланған деп ажыратады.
Ашық жүйе – бұл қоршаған ортамен энергиясымен де, затымен де алмаса алатын жүйе.
Жабық жүйе деп, қоршаған ортамен затымен алмасуы жоқ, бірақ энергиясымен, жұмысымен алмаса алатын жүйені айтамыз.
Оқшауланған жүйе деп, сыртқы ортамен затымен де, энергиясымен де алмасуы жоқ жүйені айтамыз.
Жүйенің барлық физикалық және химиялық қасиеттерінің жиынтығын
жүйенің күйі дейді.
Жүйенің күйін макроскопиялық параметрлер көмегімен сипаттайды: Параметрлері:

ішкі, ол жүйенің тек денелер координатасымен анықталады, мысалы: тығыздық немесе ішкі энергия U;
сыртқы, ол қоршаған ортадағы денелер координатасымен анықталады, мысалы, көлем V (түтік қабырғасына бекітілген жағыдайда) немесе электр өрісінің кернеуі E;
экстенсивті, жүйе массасына немесе бөлшек санына тура пропорционал, мысалы, көлем V, энергия U, энтропия S, жылу сыйымдылық C;
интенсивті, жүйе массасынан немесе бөлшек санынна тәуелсіз, мысалы, температура T, тығыздық , қысым p. Кез-келген екі экстенсивті параметрлердің қатынасы интенсивті параметр болып табылады, мысалы парциалды мольдік көлем V немесе мольдік үлес x.

Жүйенің күйі параметрлерге тәуелді болатын термодинамикалық
функциялар көмегімен де бейнеленеді. Олар келесі түрде ажыратылады:

күй функциясы, ол тек жүйе күйінен тәуелді және бұл күй алынған жолынан тәуелсіз;
ауысу функциясы, мәні жүйе өзгерісі болатын жолынан тәуелді.

Күй функциясының мысалдары: энергия U, энтальпия H, Гельмгольц энергиясы F, Гиббс энергиясы G, энтропия S. Термодинамикалық параметрлер көлем V, қысым p, температураны T күй функциясы деп санауға болады, өйткені олар сөзсіз жүйе күйін сипаттайды. Ауысу функциясының мысалдары: жылу Q және жұмыс A.
Жүйенің күйлері келесі қасиеттерімен сипатталады:

функцияның f шексіз аз өзгерісі толық дифференциалды болып табылады (белгіленуі df);
функцияның 1 күйден 2 күйге ауысу кезіндегі өзгерісі осы күйлермен ғана анықталады:
тек осы жағыдайлармен анықталады;
кез-келген циклдік процесстер нәтижесінде күй функциясы өзгермейді:

Жүйенің параметрлері уақытқа тәуелді немесе тәуелсіз болуы мүмкін. Осыған байланысты термодинамикалық жүйелердің келесі күйлерін ажыратады:

тұрақты, жүйе параметрлері уақытқа тәуелді емес болғанда, бірақ жүйеде ағындар бар кезде (мысалы, массаның немесе энергияның);
тепе-тең, жүйе параметрлері уақытқа тәуелді емес және ағындар жоқ болғанда;
тепе-тең емес, жүйе параметрлері уақытқа тәуелді болғанда.

жүктеу/скачать 0,92 Mb.

Достарыңызбен бөлісу:

1 2 3 4 5 6 7 8 9 ... 118

ҚҰлажанов қ. С., Таусарова б. Р

Қандай молекула үшін полярланғыштық температураға тәуелсіз?

n2 1

n2  2

 4 Nэл ;

  1  М  4 N