ҚҰлажанов қ. С., Таусарова б. Р



бет85/118
Дата07.03.2023
өлшемі0,92 Mb.
#72359
1   ...   81   82   83   84   85   86   87   88   ...   118
Байланысты:
??ëàæàíîâ ?. Ñ., Òàóñàðîâà á. Ð

Есептерді шығару жолдары


Мысал 7.1. Cu + (NH4)2S2O8 CuSO4 + (NH4)2SO4реакциясы үшін 298,3 К –де реакция жылдамдығының константасы 9,610-3 л/мольмин тең, ал 313,3 К-де – 18,16 л/ мольмин.
Теңдеу бойынша және сызба әдісімен активтену энергиясын есептеңіз, 333,2 К-де реакция жылдамдығының константасын анықтаңыз; әрекеттесетін бастапқы заттардың концентрациясы бірдей болса 2 сағатта қанша зат әрекеттеседі. Вант-Гофф ережесінің қолданылуын тексеру. Реакция ретін молекулалығы бойынша есептеу.


Шешуі. Теңдеу бойынша Ea активтену энергиясын табамыз:

2,3T T k
2,308 8,314  313,2  293,2
18,6 103

E 1 2 lg 2
lg  25516,4 Дж/моль


a
T2  T1 k1
313,2  293,2
9,6 103

немесе 25,5кДж/моль Активтену энергиясын


Ea сызба әдісімен теңдеуді пайдалана отырып табамыз:
𝑙gk

 𝑙gA 
a
2,303 8,314T

Эксперименталды берілгендерді келесі түрде көрсетеміз: 1/Т  103 3,41 3,195


lgk -2,018 -1,7



Анықтаймыз
tg 2,02 1,74 103

3,41 3,19

Активтену энергиясын (7.19) теңдеу бойынша анықтаймыз:


  2,303  8,314  tg

 2,303 
2,02 1,74 103  25483 Дж/моль




a

немесе 25,48 кД;ж/моль


8,314




3,41  3,19

333,2К температурада жылдамдық константасын теңдеуге қойып табамыз:
k T  T 


,
𝑙g 3 3 2
k2 2,3R T3T2

𝑙gk
25490 333,2 313,2 + lgk ;k = 36,9610–3




3 2,3  8,314 333,2  313,2
Екі сағатта әрекеттескен зат мөлшерін есептейміз. Екінші реттік теңдеудің орнына қойып:

k  1 c ,
39,96 103 1
c , осыдан с = 0,827

 c0 c0  c
120
1  c

Соған сәйкес 120 минутта 333,2К 82,7% зат әрекеттеседі.


(7.16) теңдеуді пайдаланып, жылдамдықтың температуралық коэффициентін анықтаймыз:






k
t10
9,6 103 18,16 103

=2,89


kt



k
t10
9,6 103
18,96 103  39,96 103
 3,20


t
k 18,16 103

Температура жоғарылаған сайын реакция жылдамдығы 2,9 - 3,2 есеге өсетіні көрінеді, ол Вант- Гофф ережесіне сәйкес келеді.



Бақылау тапсырмалары


Есептер 7.1-25. Екі температурада реакция жылдамдығының константаларының мәндері негізінде анықтау

3

0
керек: активтену энергиясын, T температура кезінде жылдамдық константасын, егер бастапқы концентрация c
3
тең болса,  уақытта жұмсалған, жылдамдықтың температуралық коэффициенті мен зат мөлшерін. Реакция реті мен молекулалығы сәйкес келеді.



Реакция

Т1, K

k1,мин-1

Т2, K

k2,мин-1

T03,K

, мин

с0, кмоль/м3

1

H2 + Br2 2HBr

574,5

0,0856

497,2

0,00036

483,2

60

0,03

2

H2 + Br2 2HBr

550,7

0,0159

524,6

0,0026

568,2

10

0,10

3

H2 + I2 2HI

599,0

0,00146

672,0

0,0568

648,2

28

2,83

4

H2 + I2 2HI

683,0

0,0659

716,0

0,375

693,2

27

1,83

5

2HI  H2 + I2

456,2

0,94210-6

700,0

0,00310

923,2

17

2,38

6

2HI  H2 + I2

628,4

0,80910‾4

780,4

0,1059

97,2

18

1,87

7

2NO  N2 + O2

1525,2

47059

1251,4

1073

1423,2

45

2,83

8

2N2O  2N2 + O2

986,0

6,72

1165,0

977,0

1053,2

65

1,75

9

N2O5 N2O4+½O2

298,2

0,00203

288,2

0,47510‾3

338,2

32

0,93

10

2PН3 2P + 3 H2

953,2

0,0183

918,2

0,0038

988,2

80

0,87




Реакция

Т1, K k

1,мин-1

Т2, K

k2,мин-1

T03,K

, мин

с0,
кмоль/м3

11

SO2Cl2SO2 + Cl2

552,2

0,60910‾4

593,2

0,13210‾2

688,2

35

2,50

12

ClO3 + 6FeSO4 + 3H2SO4  KCl +
3Fe2(SO4)3 + 3H2O

283,2

1,00

305,2

7,15

383,2

35

1,67

13

CO + H2O 
CO2 + H2

288,2

0,00031

313,2

0,00815

303,2

89

3,85

14

COCl2 CO + Cl2

655,0

0,5310‾2

745,0

67,610‾2

698,2

104,5

0,80

15

C2H5ONa+CH3I
C2H5OCH3+NaI

273,3

0,0336

303,2

2,125

288,2

10

0,87

16

СН2OHCH2Cl +
KOH  KCl + CH2OHCH2OH

297,7

0,68

316,8

5,23

303,2

18

0,96

17

CH2ClCOOH + H2O
 HCl + CH2OHCOOH

353,2

0,22210-4

403,2

0,00237

423,2

26

0,50

18

CH3CO2C2H5 +
NaOH C2H5OH + СH3CO2Na

282.6

2,307

318,1

21,65

343,2

15

0,95






Реакция

Т1, K

k1, мин‾1

Т2, K

k2, мин‾1

T03,K

, мин

с0,
кмоль/ м3

19

CH3CO2CH3+H2O
CH3CO2H+CH3OH

298,2

0,65310‾3

308,2

1,66310‾3

313,2

25

1,61

20

CH3CO2CH3+H2O
CH3CO2H+CH3OH

298,2

16.0910‾3

308,2

37,8410‾3

323,2

80

2,96

21

CH3CO2C2H5+H2O
CH3CO2H+C2H5OH

273,2

2,05610‾5

313,2

0,10910‾2

298,2

67

3,55

22

CH2O+NaOH
HCO2Na +CH3OH

323,2

5,510‾3

358,2

0,294

338,2

5

0,50

23

(CH3)2SO4+NaI
CH3I +Na(CH3)SO4

273,2

0,029

298,2

1,04

285,5

100

3,89

24

C6H5CH2Br +
C2H5OH HBr + C6H5CH2OC2H5

298,2

1,44

338,2

2,01

318,2

90

2,67

Зертханалық жұмыс №1.
Қышқылдық ортада ацетонның иодталу реакциясының жылдамдығын зерттеу

Ацетонның иодталу реакциясы келесі түрде жүреді:


CH3COCH3 + I2  CH3COCH2I + HI
Процесс автокаталитикалық жүреді, осылай реакция өнімдерін жылдамдатады (сутегі иондарымен). Ацетонның иодталу реакциясы екі стадияда жүреді;

  1. Ацетонның энолдануының қайтымды реакциясы:

CH3COCH3  CH3COH = CH2

  1. Иодтың энол формасымен әрекеттесуі:

CH3COH = CH2 + I2 → CH3COCH2I + H+ + I‾
Бірінші реакция баяу жүреді, екіншісі тез және аяғына дейін жүреді.
Сондықтан процесс жылдамдығы ацетонның энолдану жылдамдығымен анықталады , ол сутек иондарының концентрациясына пропорционал, бірақ иод концентрациясына иәуелсіз. Нәтижесінде реакция екінші реттік бойынша жүреді.


Жұмыс мақсаты: реакция кинетикасын зерттеу кезінде сынамаларды таңдау әдісімен танысу, жылдамдықтың орташа активтену энергиясын анықтау, ацетонның иодталу реакциясының активтену энергиясын зерттеу. Катализатордың бастапқы концентрациясының жылдамдық константасынан тәуелділігін зерттеу.


Аспаптар мен ыдыстар: термостат, 250 мл колба, 25 мл пипеткалар, титрлеуге арналған бюреткалар мен конустық колбалар.


Реактивтер: 0,1 н 4% КJ йод ерітіндісі; 0,5 – 1 н HCI; ацетон; 0,1 н NaHCO3; 0,01 н Na2S2O3; крахмал.


Жұмыстың орындалу тәртібі:
Жұмыстың 2 нұсқасы беріледі:


Бірінші нұсқа. 1.Екі Т ( 25-ден 450С-ке дейін) кинетикалық тәжірибе жүргізу, бірақ HCI бір концентрациясында. 2. Реакция жылдамдығының константасын есептеу. 3. Активтену энергиясын есептеу.


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   81   82   83   84   85   86   87   88   ...   118




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет