Лекция №1 Кіріспе дәріс. Қазақстан қазіргі замандағы тарихы пәні


Қазақстанның сыртқы экономикалық байланыстары



бет58/114
Дата15.04.2023
өлшемі1,69 Mb.
#82945
түріЛекция
1   ...   54   55   56   57   58   59   60   61   ...   114
Байланысты:
Ëåêöèÿ ¹1 ʳð³ñïå ä?ð³ñ. ?àçà?ñòàí ?àç³ðã³ çàìàíäà?û òàðèõû ï?í³

Қазақстанның сыртқы экономикалық байланыстары
80 жылдардың соңына қарай Қазақстанның сыртқы экономикалық рынокқа шығуына біршама мол мүмкіндіктер туды. Экспортқа тауар шығару жөнінде Қазақстан КСРО-да 5-орында болды. Қазақстан тарапынан экспортқа шығаратын өнімнің 97%-ы шикізат болды. Одақ көлемінде экспортка шығаратын мыстың 72%-ы, фосфордың 90%-ы, қорғасынның, мырыш пен хромның 100%-ға жуығы Қазақстан үлесіне тиді. Егемендік алған жылдары елімізде сыртқы экономикалық қатынасқа байланысты «Қазақ КСР-дегі сыртқы экономикалық қызметінің принциптері туралы», «Қазақ КСР-дегі шетел инвестициялары туралы» т.б. заңцар қабылданды.
Сыртқы экономикалық байланыстың кеңеюі нәтижесінде елімізде Сыртқы экономикалық байланыстар министрлігі, Сыртқы экономикалық банкі сияқты ірі ведомстволар құрылды.
1990 жылы Қазақстан және Сауд Арабиясы біріккен «Аль-Барака-Банк-Қазақстан» банкі құрылды.
«Самсунг», «Голд Стар» сияқты Оңтүстік Кореяның ірі компаниялары Қазақстанда өз өкілдіктерін ашты.
1991 жылы Қазақстанда шетелдің 24 біріккен кәсіпорны жұмыс істеді. Біріккен кәсіпорындардың көбі халық тұтынатын тауарлар шығаруға бағытталды.
Қазақстан мен Қытай арасындағы тауар айналымы 1990 жылы 21,7 млн сомды құрады. Алматы-Үрімші-Алматы әуе жолы, Жаркент-Инин автомобиль жолы іске қосылды. Республикада Жәйрем-Атасу, Қарағанды, Маңғыстау сияқты еркін экономикалық аймақтар сыртқа экономикалық байланыс жасайтын негізгі бағыттар болды.


2.1985-1991 ж.ж. Қазақстан экономикасы жүйесінің дағдарысы.
1991 жылы Казақстан халкының42,4%-ы (7млн 124,6 мың) ауылда тұрды. Халықтың әлеуметтік қамтамасыз етілуі жағынан ауыл қалаға қарағанда көп артта қалды. Ең алдымен ауылдың қаражатпен қамтылуы өте баяу жүрді. Мысалы, 1991 жылға қарай Қазақстандағы ауылдық жерлерде халықтың тұрғын ұймен қамтылу мәселесі басқа республикаларға қарағанда артта қалды. 90 жылдарға қарай Қазақстанда 67,5 мың шақырым асфальтталған автомобиль жолы болса да, ауылдық жерлерді көлікпен қамтамасыз ету ісі нашар дамыды. Ауылдың әлеуметтік жағдайы 90 жылдардың басына қарай күрт нашарлады. 70 жылдары болашағы жоқ деген желеумен көптеген ауылдардың, сонымен бірге мәдени орындардың жойылуы ауылдықжерлердегі халықтың әлеуметтік жағдайын қиындатты. Халық күнделікті тұтынатын өнімдердің көбі азайып кетті.
Ауылдықжерлердегі халыққа білім беру ісінде көпте-ген олқылықтар байқалды. Ауыл мектептерін заман талабына сай компьютермен қамтамасыз ету артта қалды. Көп мектептерде окушылар саны күрт азайып кетті. Ауылдық жерлерде білікті дәрігерлер жетіспеді, кейбір ауылдарда дәрігерлік мекеме жоқ болды. Атырау, Маңғыстау, Қызылорда, Жезқазған облыстарында халықтың әлеуметтік жағдайы өте нашар болды.


Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   54   55   56   57   58   59   60   61   ...   114




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет