Лекция №11 «Мәдени ландшафт»
Ассоциативті ландшафтыларды
жүктеу/скачать 21,33 Kb.
|
11 лекция
- Бұл бет үшін навигация:
- Өзін-өзі тексеру үшін сұрақтар: 1. Мәдени-тарихи рекрлаеция мәні 2. Мәдени ландшафт 3. Мәдени-тарихи ескерткіштер мәні, рекреациядағы орны Ұсынылатын әдебиеттер
| Ассоциативті ландшафтыларды
тарихи мәдени кеңістікке өзгеріссіз кіргізуге болады, яғни олардың шығармашылық орны мен ескерткіш орны, сакральдық орын және т.б. Ассоциативті ландшафтыда мәдениетті құраушылар материалдық емес ретінде жиі таныстырылады, ал ментальдық формада қандай да бір мәдени феномен обьектінің ассоциациасы ретінде қарастырылады. Мәдени ландшафтының ең негізгі мінездемесі ретінді тарихи функциясы мен мәдениет типін жатқызамыз, яғни ландшафтының кейпін анықтайды. Ландшафтының тарихи функциясын ауылшаруашылық , сакральдық, кәсіптік, мемориалдық және т.б. түрлерге бөлуге болады. Ландшафтының функционалдық бағыты қызмет типі мен олардың ұдайы өсуін көрсетеді. Мәдени ландшафтының ең маңызды бөлігі ретінде мәдени мұраны жатқызамыз, адамдардың дәстүрлі қызметі немесе ақпаратын затқа айналдыру обьектісі ретінде сақталғанын айтамыз. Кейбір мәдени ландшафтылар мұрасы биік болып тұрады , олардың территориясында барлық болып жатқан қоғамдық үрдістерді анықтайтын жүріс ретінде қарастырады. Бұл ең алдымен материалдық және материалдық емес тарихи ескерткіштердің айғақтарын сақтайтын орындармен байланысқан тарихи ескерткішті қолдайтын тарихи мәдени және табиғи білім кешені болып табылады. Материалдық және материалдық емес тарихи ескерткіштердің айғақтарын сақтайтын орындарға – архитектура ескерткіштері, археология, этнология, топонимдер, архивтік және библиографиялық деректемелер, әртүрлі объектілер мен пәндер – табиғи және антропогендікті жатқызамыз, яғни тарихи оқиғалармен байланысқан ландшафтыларды жатқызамыз, оған мемлекеттің болашағын, халқын, тұрғындарын, олардың мәдениетін анықтайтын, сонымен қоса мемлекеттің дамуында және құрылуында ерекше үлес қосқан танымал адамдардың өмірін жатқызамыз. Бұл жағдайда мұраның обьектісі ретінде мәдени ландшафтының өзін жатқызамыз. Бұл ЮНЕСКОның құжаттарында көрсетілген. Қорытынды: Мәдени ландшафтының әлемдік қоғамда мұра обьектісі ретінде формальдық ұғыну 1992 жылдан басталды. Ол жылы бұл түсінік «Operational Guidelines for the Implementation of the World Heritage Convention" текстінде – Әлемдік мұраның конвенциялық негізгі басқарушылық құжаты болып табылады. Бұл құжат әлемдік мәдени құндылықтарды сақтау және таныстыруға арналған. 1992 жылға дейін мәдени ландшафт өзіндік мұра ретінде қарастырылмаған болатын. Мәдени ландшафтының құндылығын мойындау одан ертеректе шыққан болатын. Мәдени ландшафтыны сақтау Конвенцияда ұсынылған, ол 1972 жылы қабылданған және "Operational Guidelines..." редакциясында оданда ертеректе ескерілген. Конвенцияда мәдени және табиғи мұраның типологиялық обьектілері беріледі; Кейбір критерилердің нұсқаларынан мұраның құндылығы "Operational Guidelines..." редакциясында көрсетілген . Сонымен ЮНЕСКО құжаттарында мәдени ландшафт адамдар мен табиғаттың бірлесуінің нәтижесінен туындаған деп қарастырады (combined works of nature and of man). Мәдени ландшафт табиғи ортаның жағдайы мен әлеуметтік, экономикалық, мәдени үрдістердің қоғамға әсер ету эволюциясы үрдістерімен безендендіреді. Мұра обьектісі геомәдени аумақ ретінде таныстырлуы қажет және сол аймақтың ерекше жерлерін жоғары дәрежемен таныстыруы қажет, сонымен қоса сол аймақтың жерді қолдану технологиясын қарастыру керек, сонымен қоса ол жердің экологиялық ерекшеліктері мен шегін қарастыру керек. Мәдени ландшафт концепциясы мәдени және табиғи мұраны сақтауға арналған мәселелерді біріктіреді. "Қоғам барлық салалық принциптердің кемшіліктерін түсінуде ". Өзін-өзі тексеру үшін сұрақтар: 1. Мәдени-тарихи рекрлаеция мәні? 2. Мәдени ландшафт? 3. Мәдени-тарихи ескерткіштер мәні, рекреациядағы орны? Ұсынылатын әдебиеттер: І. А.С. Кусков, В.Л. Голубаев, Т.Н. Одинцова. Рекреационная география. 2.Биржаков М.В. Введение в туризм.СПб Герда-1999. З.Долженко Г.П. История туризма в дореволюционной России иСССР.Ростовно-Дону, 1988 4.Ердавлетов С.Р. География туризма. Развитие и научноеизучение.Алматы-2003 жүктеу/скачать 21,33 Kb. Достарыңызбен бөлісу:
|