Лекция №14 Баламалы энергия көздерін ауыл шаруашылығы саласында кеңінен қолдану мүмкіндіктері Лекцияны оқыту нәтижелері



бет3/9
Дата12.12.2022
өлшемі0,51 Mb.
#56716
түріЛекция
1   2   3   4   5   6   7   8   9
Байланысты:
БЭК 14 лек

Оптикалық жүйе (гелиостатар)
Жазық және дөңес айналармен күн сәулесін шоғырландыруға болатын әртүрлі жүйелер бар. Бұл КЭС-тің негігі бөлігі болып табылады. Күн электрстансаларында және күн пештерінде арнайы дайындалған – шыны айналар немесе алюминийден жасалған айналар жүйесі қолданылады.
Күн сәулесі шоғырлағыштарының пішіндері:
а) парабола цилиндрлік шоғырландырғыш иіндеме;
б) параболойд шоғырландырғыш иіндемесі ;
в) жазық-сызықты Френель линзасы;
г) жазық айналардың жүйесі.
11.1-сурет. Күн шоғырлағыштарының сыртқы пішіндері -
А) парабола цилиндірлі, Б) параболоид, В) Френель линзасы.
А) Мұнаралы күн электр стансасы
Олардың ішіндегі ең үлкені жобаланған қуаты 10 МВт-қа тең, Барстоуда (Америка) орналасқан Solar -1 КЭС-і. КЭС-тің алаңқайы эллипс тәріздес, оның осьтері 685 және 585 болатын, ауданы 0,31км2 тең. Гелиостат аланының ауданы 0,28 км2, онда 1818 гелиостаттар, айналар бетінің ауданы 73,2 мың м2. Жер аумақшаларын айналармен толтырудың орташа коэффициенті – 0,26. Айнаның шағылу коэффициенті – 0,9. Цилиндрлік пішіндегі күн сәулесін қабылдағыштың бу қазанының биіктігі 13 м, диаметрі – 7,2 м сәулелендіретін бет-тақталардың ауданы – 294 м2. Гелиостаттың тоқтаусыз жұмыс істеу дәрежесі – 98%. КЭС автоматты ЭЕМ көмегімен жұмыс атқарады [1, 11, 23, 29].
Бұл жүйеде күн сәлесін шоғырландыратын гелиостаттар жүйесі қолданады. Гелиостатар компьютермен басқарылатын екі осьтік бақылау жүйесі арқылы гелиостат айнасынан шағылған күн сәулесін қозғалмайтын және әрқашан мұнара басындаға қабылдағышқа-бу қазанына түсетіндей етіп жұмыс атқарады.
а) б)
55-сурет. а) Мұнарлы күн электрстансасы, б) оптикалық жүйесі
Бу қазанына өндірілген жылу энергиясын жинақталып оның дағдарасынан бу құбыры арқылы бу шығырына – турбинаға беріледі, соның салдарынан жылу энергиясы, механикалық энергияға, ал электр өндіргіште-генераторда электр энергиясына түрленеді. Бу қазанында будың температурасы 5600С-ден 14820С дейін қызады.
АҚШ-тың энергетикалық компанияларының консорциумы жылу тасымалдағыш сұйық ретінде ерітілген тұздар бірнеше түрлерін пайдалануды ұсынып отар.
Мұндай жүйеде ерітілген тұз «суық» бак-күбіден температурасы 2880С жылу қабылдағыш арқылы өтіп, онда 5650С дейін қыздырылады, қайтадан «ыстық» бак-күбіге барады. Бұл қондырғының жаңа түрлерінде жылу 3-13 сағат сақталады, осыған орай станса энергияны күндіз-түні және кез келген ауа райында өндіре алады [5, 23, 33].

56-сурет. Мұнара тәріздес күн электр стансасы (қуыс қазанды)

57-сурет. Мұнара тәріздес күн электр стансасы ( оптикалық жүйесі сектор тәріздес жинақталған)
Олар CESA-1 және CRS. Қуаты 1,2 МВт CESA-1КЭС-і. Секторлы пішіндегі айналар алқабы, әрқайсысы 38 м сайын 300 Martin Marietta Aerospase (АҚШ) гелиостаттарынан тұрады. Айналардың қосынды ауданы 11,4 мың м2. Айнаның шағылу коэффициенті – 0,87. Биіктігі 60 м мұнарада қуысты қазан-қабылдағыштың кіретін тесігінің ауданы – 11,6 м, ол 5200қызады, ал жылу тасығыш 53% KNO2 40% Na NO2 және 7% Na Nо2 тұздар- қоспасынан тұрады [23,25].


Достарыңызбен бөлісу:
1   2   3   4   5   6   7   8   9




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет