Верден бөлінісі. Ұлы Карлдың мұрагері Людовик Благочестивыйдың (814- 840) кезінде- ақ империя ыдырай бастады. 817 жылы Людовик Благочестивый (діндар) империяны өзінің ұлдарына бөліп беріп, формалды түрде жоғарғы билікті өзіне қалдырды. Бұдан кейінде қырқысу соғыстары толастамады. Людовик Благочестивый қайтыс болғаннан кейін оның ұлдары Лонсарь, Людовик Немецкий және Карл Лысыйдың арасында қырқысу соғыстары басталды. Үлкен ұлы Лонсарьға қарсы Людовиг Немецкий мен Карл Лысый одақ құрды. Ақырғы соңында, 843 жылы Верден қаласында Ұлы Карлдың үш немересі келісімге келіп, ол бойынша үлкен ұлы Лонсарь император титулын сақтап қалды, бірақ оның ешқандай құқы болмады. Екі інісі дербес иелігі бар корольдықтар болды. Лонсарьдың үлесіне Италия мен Рейн мен Миас, Шельда, Сена мен Ронаға дейінгі территориялар тиді. Рейннің шығыс жағы, қазіргі Германия территориялары Людовик Немецкийге тиді. Лонсарь иелігінен батыс бағыттағы иеліктер, яғни қазіргі Франция территориясы Карл Лысыйға тиді.
Соңғы Каролингтердің тағдырыда біркездердегі Меровингтердің тағдырына ұқсады. Соңғы Каролингтерде қабілетсіз, бейшара басқарушылар болды. Ақырғы соңында, осы уақытта (ІХ- ғасыр аяғы Х – ғасырда) нормандарға қарсы күресте көзге түскен граф Кушті Роберттің ұрпағы Гуго Капет шонжарлармен дін басылардың рұқсатымен жаңа Капетингтер династиясының негізін қалады (987).
Әдебиеттер:
Ф.Энгельс. Франкский период. Соч. Т, - 19. любое издание
Григорий Турский. История франков. Издание подготовленное В.Д.Совукова. М., 1987
“Салическая правда” (Перевод Н.П.Грационского) М., 1950
Левандовский А. Карл Великий: Через империю к Европе. М., 1995
Лебек С. Происхождение франков. Ү-ІХ века. М., 1993
Серовайский Я.Д. Социальные противаречия и классовая борьба во Франкском государстве. М., 1979
Ронин В.К. Славянская политика Карла Великого в западно европейской средневековой традиций // Средние века. М., 1996, Выпуск 49.
Бессмертный Ю.Л. Структура крестьянской семьи во Франкской деревне ІХ в. // Средние века. М., 1980, Выпуск 49
Фюстель де Кулинги. История общественного строя древней Франций. Спб., 1904- П.С., 1916, Т. 2-6
История средних веков. Под редакцией С.П. Карпова. М., 2003