Лекция Кіріспе. Медециналық ғылым жүйесіндегі химияның маңызы



бет5/7
Дата17.03.2023
өлшемі87,53 Kb.
#75258
түріЛекция
1   2   3   4   5   6   7
Байланысты:
Лекция 1. Кіріспе. Медециналық ғылым жүйесіндегі химияның маңызы.

Жай зат бір ғана химиялық элемент атомдарынан түзілген зат
(инертті газдар, металдар, Si, C, H2 және т.б.).
Көптеген химиялық элементтер бірнеше жай заттар түзеді. Бұл құбылыс аллотропия деп аталады.
Аллотропия – бір ғана химиялық элемент атомдарының құрылысы мен қасиеті әртүрлі бірнеше жай зат түзу қасиеті.
Аллотропия екі себепке негізделген: молекуладағы атомдардың әртүрлі санына (оттек элементі: О2 оттек, О3 – озон) және олардың әртүрлі крис- талдық формалар түзуіне (көміртек элементі: алмаз, графит, карбин) байла- нысты.
Күрделі зат (химиялық қосылыс) әртүрлі химиялық элементтер атомдарынан құрылған заттар (H2S, KMnO4 және т.б.).
Әрбір элементтің химиялық таңбасы болады, осы элементтің латынша атауының бірінші немесе алғашқы екі әрпімен белгіленеді: Fe (Ferrum) - темір, Cu (Cuprum) - мыс, O (Oxygenium) - оттек және т.б.
Химиялық таңбалар арқылы заттың сандық және сапалық құрамын сипат- тау үшін химиялық формулаларды қолданады.
Формула молекуланың сандық және сапалық құрамын көрсететін, молекуладағы әрбір атомдар түрінің санын көрсететін таңбалық жазба. Мысалы: NaCl молекуласы натрийдің 1 атомы және хлордың 1 атомынан тұрды.
Зат туралы толық мағлұмат алу үшін молекуладағы атомдар қосылы- сының реттілігі мен әрбір элементтің валенттілігін көрсететін құрылымдық формулалар қолданылады.
Химиялық теңдеу – химиялық реакцияның формулалық жазуы, реакция- ға түсетін және нәтижесінде түзілетін заттардың химиялық формулалары арқы- лы реакцияның жүру барысын сипаттайды.

Химиялық теңдеуді құру тәртібі:


    • Реакцияға түсетін заттар (реагенттер) формулаларын сол жақ бөлікке жазады, оң жаққа – реакция нәтижесінде түзілген заттар (өнімдер) формулаларын жазады.

    • Екі жағының да әрбір элементінің атомдар саны реакцияға қатысушы барлық заттардың алдында тұрған көбейткіштер (стехиометриялық коэф-фициенттер) арқылы теңестіріледі.

Химиялық теңдеулердің жазылу түрлері:


    • молекулалық заттар формуласы молекулалар (атомдар) түрінде берілген;

  • толық иондық-молекулалық – заттар формуласы олардың электролиттік диссоциациясын ескере отырып, иондық-молекулалық формада берілген;

    • қысқартылған иондық-молекулалық – толық иондық-молекулалық теңдеудің екі жақта бірдей иондарды қысқарту арқылы алынған.



    1. Химиялық құбылыс. Реакциялардың жіктелуі


Уақыттың өзгеруімен болатын заттардағы барлық өзгерістер құбылыс- тар деп аталады, олар физикалық және химиялық деп бөлінеді.


Достарыңызбен бөлісу:
1   2   3   4   5   6   7




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет