Жайзат–бірғанахимиялықэлементатомдарынантүзілгензат (инертті газдар, металдар, Si, C, H2 және т.б.).
Көптеген химиялық элементтер бірнеше жай заттар түзеді. Бұл құбылыс аллотропиядеп аталады. Аллотропия – бір ғана химиялық элемент атомдарының құрылысы менқасиетіәртүрлі бірнешежай заттүзуқасиеті. Аллотропия екі себепке негізделген: молекуладағы атомдардың әртүрлісанына (оттек элементі: О2 – оттек, О3 – озон) және олардың әртүрлі крис-талдық формалар түзуіне (көміртек элементі: алмаз, графит, карбин) байла- нысты.
Күрделізат(химиялыққосылыс)–әртүрліхимиялықэлементтератомдарынан құрылған заттар(H2S, KMnO4 және т.б.).
Әрбір элементтің химиялық таңбасы болады, осы элементтің латынша атауының бірінші немесе алғашқы екі әрпімен белгіленеді: Fe (Ferrum) - темір,Cu(Cuprum)-мыс,O(Oxygenium)-оттек және т.б.
Химиялық таңбалар арқылы заттың сандық және сапалық құрамын сипат- тау үшін химиялық формулаларды қолданады.
Формула– молекуланыңсандықжәнесапалыққұрамынкөрсететін,молекуладағыәрбіратомдартүрініңсанынкөрсететінтаңбалықжазба.Мысалы:NaCl молекуласы натрийдің 1 атомы және хлордың 1 атомынан тұрды.
Зат туралы толық мағлұмат алу үшін молекуладағы атомдар қосылы-сының реттілігі мен әрбір элементтің валенттілігін көрсететін құрылымдықформулаларқолданылады.
Химиялық теңдеу – химиялық реакцияның формулалық жазуы, реакция- ға түсетін және нәтижесінде түзілетін заттардың химиялық формулалары арқы- лы реакцияның жүру барысын сипаттайды.
Химиялық теңдеуді құру тәртібі:
Реакцияғатүсетінзаттар(реагенттер)формулаларынсолжақбөлікке жазады, оң жаққа – реакция нәтижесінде түзілген заттар (өнімдер)формулаларын жазады.