Лекция сабақтардың НҰСҚаулары мамандық 3 кредит Құрастырушы: философия ғылымдарының кандидаты, Нығметова Ә. Т
Және Дана адам өз өміріндеғі іс әрекеттеріңде тіршіліктің осы болмыстын тұп негіз заңдылықтарын басшылыққа алып тіршілік етеді» дейді
жүктеу/скачать 115,74 Kb.
|
2022-2023 ЛЕКЦИЯ
- Бұл бет үшін навигация:
- Ал енді философияның қай жерде және қай мәзгілде пайда болды десек
- Философия қандай омірлік қажеттіліктерінең шықты десек
| Және Дана адам өз өміріндеғі іс әрекеттеріңде тіршіліктің осы болмыстын тұп негіз заңдылықтарын басшылыққа алып тіршілік етеді» дейді. Сондықтан біз еш кұмәндән бай философияны - Болмыс туралы ілім деп дәлелдейміз. Себебі біз болмыспен табиғаттың терең және жан жақты демек универсалды түрде біле алмасақ дана болұумыз мұмкің емес.Философия бұл не туралы ілім деген сұракка сіз бірдең Ол болмыс туралы ілім десеніз еш қашаң қателеспейсіз. Болмыс ілімі философиядағы ең маңызды. Бастапқыда философия табиғи философия ретінде дүниеге келді - натурфилософия. Оның себебі алғашқы философтардың байқасақ осы Болмыс туралы ілімінің жоқтығы. Алғашқы натурфилософтар немесе оларды физиктер деп аталатын математика, физика, астрономия сияқты ілімдерді дамытқан. Фалес, Анаксимен, Анаксимандр, Олар байкасақ әлі философтар емес олар натурфилософтар. Неден десеніз олардың ілімдерінде болсыс жүйесі қалыптаспаған.
Ал Парменид пен Гераклиттен бастап философия даналық мәртебесін алды. Оның манызды себебі ол осылардың терең Болмыс туралы ілімінде. Платон, Аристотель, әл-Кинди мен Ибн Синаның араб тілді философиясының барлық өкілдері Болмыс ілімің жасаған. Сондықтан да міне Болмыс философия ұшін өте манызды. Ал енді философияның қай жерде және қай мәзгілде пайда болды десек Философия бір мезгілде біздің заманымызға дейінгі 6 ғасырда пайда болды дейміз. Үндістанда, Қытайда және Ежелгі Грецияда. Грецияда философия керемет түрде Грекияның «қараңғы кезеңдер» дегең деп аталатын тарих аясында пайда болды. Дәл осы кезеңде Азиямен шекаралас территорияларда, қазіргі Түркия жерлеріңде, Осы жерде Эфес, Милет қалалары содан кейін Афина таңғажайып грек полистері тұындайды. Философия қандай омірлік қажеттіліктерінең шықты десек Бастасы осы Грекия жеріңдегі полистік калаларының кұлиенұшілік демократия кезені саясатың іске асурыдың қажеттіліктернең Философия туындайды. Сонымең катар әрбір полистің саясатынды үкімет тиесілі болған кезде, құлдық демократиясы сияқты таңғажайып басқару формасы ішінде «ұлттық жиналысы» секілді феномені тұындайды. Осы ежелгі грекия полистік саясатың іске асыру кажеттіліктерінең: грек азаматы туралы көзқарастары, грек азаматтарына білім беру теориясы, грек жастарың тәрбиелеу, мемлекет билеушілерің тәрбиелеу туралы, мемлекет философиялық жұйлерің және саяси философиялық жұйлерің құрған дана философтарды қажет етті. Айтарлықтай, осының бәрі сонымең катар ең маныздысы астрономия, математика, геометрия, медицина сияқты ғылымдардың үдемелі дамуымен қатар жүрді де міне аныздың және ежелгі Грекия дінінің ішіңде философия тұындады Сонда Аныз Дін Философия айрмашылығың осы қажетіліктерімең байланысты. Себебі Философия ол алдымен Ғылымға, Білімге сүеңген қөзқарас. Айтарлықтай Әл-Фараби және араб тілді философиясының грекия мен салыстырсақ, бұл ойшылдары ежелгі антика дәстүрін жалғастыр ған менең грек дәстүрінен сәл өзгеше болды. Шығыс ойшылдарының іліміндегі жаңашылдық ол «олардың ислам дәстүріне сүйенуінде». Араб тілді ойшылдар сондай-ақ сүюші Құдай сияқты нәрселерге назар аударды. Олар барлық нәрсенің қайнар көзің Жаратушыдан көрді. Грекия алғаш натурфилософтары ғылым дамуына оз ұлестерәң қосты.Айтып кетсек: грек ғалымдары алғаш Евклид жасаған геометрия мен стереометрияны құрды Сиракузаның Архимед - механик және әскери инженер; ол көптеген салаларда еңбек еткен ғалым; тригонометрия негізін жасады , Ежелгі дәуірде статиканы арнайы теориялық пәнге бөлу болды, оны ежелгі адамдар «өлшеу өнері» деп атады. Жердің көлемін (Эратосфен), Күннің көрінетін дискісін (Архимед) өлшеу немесе Жерден. Айға дейінгі қашықтықты анықтау (Гипархар, Посидониус, Птоломей). жүктеу/скачать 115,74 Kb. Достарыңызбен бөлісу:
|