Лекция Тағам өнімдерінің биоқауіпсіздігі
жүктеу/скачать 0,95 Mb. Pdf көрінісі
|
Сыдыкбекова Р.К.-8
| Энергетикалық құндылық
- тамақ өнімдерінің калориялығын бағалайтын көрсеткіш, яғни биологиялық тотығу барысында макронутриенттерден босатылуы мүмкін энергия үлесі . Ол тағамдық өнімнің тағамдық құндылығын анықтайтын маңызды белгі болып табылады . Тамақтың құрамындағы күрделі заттардың қарапайым заттарға тотығуы мен ыдырауы кезінде өмір сүру процестерінде ағзаға энергия бөлінуде, және дәл осы тағам заттарындағы энергия адамның тағамға деген қажеттілігінің өлшемі болып табылады . Энергияны килокалорий (ккал) немесе килоджоул (кДж) түрінде көрсетеді . 1 ккал 4,18 кДж сәйкес келеді . Негізгі энергия көздерінің рөлі макронутриенттерге - ақуыздар, майлар мен көмірсуларға жатады . Энергетикалық құндылығы (құнарлылығы) бойынша Тамақ өнімдері 4 топқа бөлінеді : 1. Энергетикалық құндылығы ерекше : шоколад, майлар, халва -400900 ккал / г ; 2. Энергетикалық құндылығы жоғары : ұн, жарма, макарон, қант -250-400 ккал / г ; 3. Энергетикалық құндылығы орташа : нан, ет, шұжық, жұмыртқа, жұмыртқа ликері, арақ -100-250 ккал / г ; 4. Энергетикалық құндылығы төмен : сүт, картоп, көкөністер, жемістер, сыра, ақ шарап - 100 ккал/г дейін . Адамның қалыпты өмір сүруі үшін макро - және микронутриенттердің белгілі бір арақатынасы қажет . Ағзаның қажеттілігін қанағаттандыру энергия көздерін (ақуыз, майлар, көмірсулар), алмастырылмайтын амин қышқылдарын, алмастырылмайтын жоғары май қышқылдарын, витаминдерді, минералды заттарды қамтитын негізгі тағамдық заттармен қамтамасыз етілуі тиіс . |