. Сызықты емес активті екіполюстіктердің вольт-амперлік сипаттамасы
Сызықты емес элементтері бар тармақталған тізбектерді графоаналитикалық есептеу кезінде сызықты емес элементтері бар активті екіполюстіктердің вольт-амперлік сипаттамаларын жиі қолдану қажет. 6.8 а суретте тұрақты E ЭҚК көзі және r (I) сызықты емес элементі бар кейбір сызықты емес активті екіполюстіктердің тең активті тармақ көрсетілген. Бұл элементтің вольт-амперлік сипаттамасы I = f (U) қисығы түрінде 6.9 суретте көрсетілген.
Сур. 6.8. Сызықты емес активті екіполюстіктер
Сур. 6.9. Сызықты емес активті екіполюстіктің вольт-амперлік
сипаттамалары
Схема үшін (сур. 6.8 а) І ток пен U кернеуінің таңдалған оң бағыттарында Кирхгофтың екінші заңы бойынша мынадай кернеулердің теңдеуі жазылады:
U21 (I) = E – U (I). Осы теңдеу мен берілген вольт-ампер сипаттамасына сәйкес
I = f (U) 6.9 суретте вольт-ампер сипаттамасы салынған, ол I токтың U21 дейінгі шекте өзгерген кезде U21 кернеуі U21 = Е мәнінен U21 =0 мәніне дейін (ab қисығының учаскесі) өзгеріп, азаяды. Токтың одан әрі ұлғаюы кезінде U21 екіполюстікеің қысқыштарындағы кернеу теріс болады және әк қисығы учаскесінің абсцисстерімен анықталады (сурет. 6.9). I ток пен U кернеудің теріс мәндерінде U21 кернеу I токтың жоғарылауымен өседі (ad бөлімі).
Егер ЭҚК E қарама-қарсы бағытқа ие болса (сурет. 6.8 б), яғни U21 = - E -U, содан кейін I = f (-U - E) қисығы түрінде активті екіполюстік үшін басқа вольт- амперлік сипаттама алынады (сур. 6.9). 6.9 суреттен I = f (-U-E) вольт-амперлік сипаттамасы I = f (U - E) қисығының әрбір ординатын I = f (U - E) қисығына қатысты 2Е мәніне солға ауыстыру арқылы алынатыны анық.
Ток көзі бар активті екіполюстіктерге (сур. 6.10 а, б) арналған вольт-ампер сипаттамалары салынған (сур. 6.11) I = J + Iн = f (U) және I = - J + Iн = f (U) қисықтар түрінде.
Сур. 6.10. Ток көзі бар активті екіполюстіктер
Бұл сипаттамаларды құру әдісі тікелей 6.11 суретте көрсетілген және арнайы түсіндіруді қажет етпейді.
Сур. 6.11. Ток көзі бар сызықты емес активті екіполюстіктердің вольт-
амперлік сипаттамалары
|