Лекциялар жинағы Физика 1 бөлімі бойынша 050704 мамандығының қазақ бөлімінде сырттай оқитын студенттерге арналған Өскемен 2009



бет25/58
Дата22.09.2023
өлшемі460,62 Kb.
#109845
түріЛекция
1   ...   21   22   23   24   25   26   27   28   ...   58
Байланысты:
Microsoft Word Лекциялар жинағы Физик doc-emirsaba.org

2 2








    1. Күш моменті. Қатты дененің айналмалы қозғалыс динамикасының негізгі теңдеуі.


Қозғалмайтын О нүктесіне қатысты F күшінің моменті деп – О нүктесінен күш түсірілген А нүктесіне жүргізілген r радиус вектордың F


күшіне векторлық көбейтіндісімен анықталатын физикалық шаманы айтамыз

M  r, F 


Күш моментінің модулі M=Frsinα=Fl
Мұндағы α бұрышы r мен F арасындағы бұрыш. Күш иіні l =rsinα – күштің әсер ету сызығы мен О нүктесі арасындағы ең қысқа қашықтық..
СИ жүйесіндегі өлшем бірлігі Н∙ м



Қозғалмайтын z өсіне қатысты F күшінің моменті деп - берілген z өсінің қандайда бір О нүктесіне қатысты анықталған М күш моменті векторының осы өстегі проекциясына тең Мz скаляр шаманы айтамыз. Мz моментінің мәні О

нүктесінің z өсіндегі орнына тәуелді емес. Егер z өсі М векторының бағытымен






бағыттас болса, онда күш моменті

М z  r, F z







Айналмалы қозғалыс кезіндегі жұмыстың өрнегін анықтайық. z өсінен r қашықтықта орналасқан В нүктесіне F күші түсірілсін. α бұрышы –күштің бағыты мен r радиус вектор арасындағы бұрыш. Дене абсолют қатты дене болғандықтан күштің жұмысы бүкіл денені бұруға жұмсалған жұмысқа тең. Дененің шексіз аз dφ бұрышқа бұрылуы кезінде күш түсірілген В нүктесі ds= rdφ жол жүреді де жұмыс ығысу бағытындағы күш проекциясын ығысу шамасына көбейткенге тең.





dA = Fsinα rdφ dA = Mzdφ , толық жұмыс Мұнда Frsinα=Fl= Mz- z өсіне қатысты күш моменті.

А  М z d


0





Ай
налмалы қозғалыс кезіндегі жұмыс оның кинетикалық энергиясының өсуіне
жұмсалады. dA=dEк






J
2
dE = d( z )=J ωdω, M dφ= J ωdω немесе M



d = J ω d





к 2 z z z

d
z dt z dt








M
z= Jz dt
= Jzε






Бұл өрнек қатты дененің қозғалмайтын өске қатысты айналмалы қозғалыс динамикасының негізгі теңдеуі
Егер z өсі массалар центрі арқылы өтетін инерция өсімен сәйкес келсе онда

M  J





    1. Достарыңызбен бөлісу:
1   ...   21   22   23   24   25   26   27   28   ...   58




©emirsaba.org 2024
әкімшілігінің қараңыз

    Басты бет